alkmaion

• argos'lu kahin amphiaraos ile eriphyle'nin oglu. epigon'larin thebai seferine katildi. harmonia'nin gerdanligi ile peplos'una aldanarak kocasini ele veren annesinden, babasinin ocunu aldi.
• kroton (günüy italya'da) akademisinden yunanlı filozof ve fizyolog. insan vücudunu araştırmak amacıyla kadavra üzerinde çalışan ilk fizyologdur. canlı hayvanlar üzerinde de ilk kez alkmaion'un çalışmış olduğu sanılmaktadır. zekanın merkezinin beyin, yaşamın kaynağının ise ruh olduğu sonucuna vardı. pythagoras'ın karşıt çiftler arasındaki evrensel uyum ilişkisini uygulayarak, sağlığın vücudu oluşturan karşıtlıkların doğal dengesinden kaynaklandığını savundu.
• argosluamphiaros ile eriphyle'nin oğludur. öleceğini bildiği için thebai savaşına katılmamak için saklanan kâhin kocasını bir mücevher karşılığında ele veren annesi eriphyle'yi öldürür.
• (bkz: lokman hekim)
• yaklaşık 2500 yıl önce (bilinen ilk) sistematik diseksiyon uygulayan hekim/anatomist/fizyolog.
  
  tüm duyusal farkındalığın, algının ve motor fonksiyonların beyin tarafından kontrol edildiğini ortaya atmıştır. (mö 500)
  omurilik ve beyin sapında oluşan motor yanıtlar/refleksler haricinde önermesi günümüz koşullarında da bir miktar doğru sayılabilir.
  aynı zamanda ruha inanmış, bedenin ölümlü fakat ruhun ölümsüz olduğunu öne sürmüştür. ruhun ölümsüz olduğunu savunurken gök cisimlerinin dairesel hareketini örnek göstermiştir.
  astronomi ile ilgilendiği ve gök cisimlerinin dairesel hareket ettiğini söylemesi bile döneminin çok ötesinde olduğunu gösterir.
  ayrıca kelime kökü itibariyle benzerlik olduğu için lokman hekim olduğu düşünülmektedir.
• krotonlu alkmaion olarak bilinir. ilk yunan tıp merkezi, kroton'da açıldı. burada görev yapan ilk öğretmenin veya ilk yazarın yapıtları kayıptır; ancak günümüze kadar gelen parçalardan bu kişinin pythagoras'ın öğrencilerinden alkmeion olduğu anlaşılmaktadır. pythagoras'a aitmiş gibi görünen tıpla ilgili bazı bilgiler, aslında alkmeion'a aittir.
  
  -duyu organlarını keşfetmiş, özellikle görme ile ilgilenmiştir.
  -ilk göz ameliyatını yapmıştır.
  -beynin duyu merkezi olduğunu ve beyin ile duyu organları arasında bir bağ olduğunu söylemişyir.
• namı değer krotonlu alkmaion. milattan önce 520–450 yılları sırasında yaşadığı düşünülüyor. alkmaion kulak ,hava yolları-ve tat duyumuzla ilgili araştırmalar yapan ilk kişidir. alkmaion kokunun burun delikleri ile yapıldığını belirtmiş ve dil ile tatları ayırt ettiğimizi söylemiştir. alkmaion'a göre dil yumuşak ve sıcaktır bu yüzden sıcaklığı ile besinleri eritir ve yumuşaklığı ile de iletim yapar. gözün beyin ile bağlantılı olduğunu söylemiştir.`:(ayrıca alkmaionun optik siniri tanımladığı bilgisi yanlıştır. galen optik siniri tanımlamıştır)`
  
  kendi zamanında düşüncenin,aklın,duyguların kalpte olduğuna inanılıyordu.çünkü kalp atınca hayat vardı.hayatı sonlanan insanın ise kalp atışları duruyordu. krotonlu alkmaion ise ilk defa aklın ve ruhun beyinde olduğunu söyledi.ona göre beyin ruhun yönetim bölgesiydi.
  işte alkmaion tüm bu duyuların beyne iletildiğini söylemiştir.iletimin herhangi bir kazada ise kesilip bu işlevi yitirmeye yol açtığını söylemiştir.
  
  uyku ve uyanma ile ilgili olarak da eğer kan damarlarda toplanıyorsa uyku hali sonra kan damarlara dağılıyorsa uyanıklık hali yaşandığını düşünmüştür.ayrıca embriyoloji ile ilgilide yorumları da olmuştur.
• pythagoras’ın dostu olmuş ve ondan ders almış kroton’lu hekimdir. zamanında oldukça meşhurmuş, tıp ilmine de önemli katkıları olmuş. hattâ beyni hayatın merkezine yerleştiren ilk hekim oymuş.
  
  antik zamanlarda tıp ile felsefe beraber ilerlemiştir. bunu hem filozof hem de hekim olan insanların varlığından anlıyoruz. kroton’lu alkmeon da böyle birisidir, kendini hem hekim hem de filozof olarak tanımlamıştır. bu sebeple, tıp ilmine hocası pythagoras’ın perspektifinden bakmış ve insan vücudunu, tıpkı hocasının evrenin temeline yerleştirdiği “harmonia” kavramıyla incelemiştir. ona göre insan vücudunun bir harmonia’sı vardır, bu harmonia da ölçülülük prensibine dayanır. ayrıca, tıpkı hocası gibi “karşıtlık” fikrini de evrenin temeline yerleştiriyor. hattâ burada onun herakleitos’a yaklaştığını görüyoruz, zirâ pythagorasçıların iddia ettikleri gibi “10 temel karşıtlık evrenin oluşumunda rol oynar” düşüncesine “hayır, karşıtlık sonsuz tanedir.” itirazını yöneltiyor.
  
  “harmonia” ve “karşıtlık” prensiplerini tıp ilmine uygulaması oldukça ilginçtir. zirâ ona göre sağlığın temel dayanağı yaş ile kuru, soğuk ile sıcak, acı ile tatlı vb. kuvvetler arasındaki denkliktir; bunlardan birinin tek başına hâkimliği hastalık nedenidir. sağlık bu niteliklerin hep bir ölçüde korunmasından başka bir şey değildir. platon’un phaidon diyaloğunda, yanlış hatırlamıyorum kebes’in ileri sürdüğü “ruh bir harmonia’dır” önermesinin temellerini de burada görebiliriz. zira sağlık giderse, yani harmonia bozulursa ruh da yok olur gider, ölüm gerçekleşmiş olur.
  
  alkmeon’u asıl ilginç kılan şey, bundan 2500 yıl evvel hayatın merkezine beyni koyması olmuştur. gerçekten de ona göre duyuların, duyguların ve düşüncenin üretim ve yönetim yeri beyindir. bilginin ise dinlendirilmiş ve ahenk içinde etkileşime geçirilmiş tasavvur ve bellek tarafından üretildiğini iddia etmiştir. yani alkmeon’a göre bilgi, kişinin içinde ve beyin tarafından üretilen bir şey. bu çığır açıcı buluş fazla yaşamamış, aristoteles’in düşünme yeri olarak kalbi göstermesinden sonra etkisini kaybetmiştir.
  
  yine alkmeon, ölümsüz varlıklara benzediğinden ruh’un ölümsüz olduğunu söylüyor; ona göre ruh’un böyle oluşu sonsuz olarak hareketli olmasındanmış; çünkü, bütün tanrısal varlıklar da aralıksız ve sonsuz bir hareket içindeymişler: ay, güneş, yıldızlar ve bütün gök...
  
  örnek bir hekim-filozof olan alkmeon’un pek bilinmemesi oldukça üzüntü verici.