periandros ^*

• korinth tiranı ve yedi bilgeden biri.
• (bkz: periander)
• herodotos historiai'de karısı melissa yüzünden periandros'un bütün korinthos kadınlarını soyduğunu anlatır (5. kitap terpsikhore'de). danıştığı akheron orakli ona ölmüş karısı melissa'nın ruhunun göründüğünü ama çıplak olduğunu, üşüdüğü için bilgi vermediğini söyler. imalı olarak orakl der ki: "periandros ekmekleri fırına koyduğu zaman fırın artık soğumuştu." çünkü periandros melissa ile öldükten sonra da ilişkiye girmişti (bkz: nekrofili). bunun üzerine periandros tüm korinthos kadınlarını hera tapınağında toplattırıyor. kadınlar bayramlıklarıyla geliyorlar. özgür köle ayrılmadan askerlere soyduruyor, giyecekleri bir çuvala dolduruyor. melissa için dualar eşliğinde elbiseleri yaktırır, böylece üşüyen melissa'ya simgesel giyecekleri gönderilmiş oluyor. ondan sonra danışılan orakl melissa'nın görünen ruhu yardımıyla kayıp paranın yerini söylüyor.
• karısını döverek öldüren canidir.
• söylenceye göre korumaları olan ve yönetimi tiranlığa çeviren ilk kişiydi. 40 yıl tiranlık yaptı. güven içinde tiranlık yapmak için silaha değil, iyi niyete ihtiyacın vardır diyordu. ona göre sadece suçluları cezalandırmak yetmezdi, suç işleme eğilimi gösterenleri de cezalandırmak gerekirdi.
  
  kendisine iki çocuk veren lyside (melissa)'yi diğer cariyelerin kışkırtmasına kanarak tabureyle vurarak tekmelerle öldürdü. sonra ona bunu yaptıran diğer kadınları yaktırdı. oğkunu sürdürmek, başkalarının mallarına el koymak gibi daha başka günahları da var periandros'un. rivayete göre annesi krateia oğluna âşık olup koynuna gizlice girmiş, periandros da bundan hoşlanmış. olay duyulunca içinde vicdan azabıyla karışık bir kızgınlık hissetmiş, bu duygu onu etrafına karşı da acımasızlaştırmış.
  
  onu anlatan en önemli sözü şuydu: "çaba her şeydir."
  
  umutsuzluk içinde 80 yaşında öldü. mezarının yeri bilinsin istemiyordu.
• hayali ölümlerkitabında kendisiyle ilgili çok ilginç bir anekdot var: ona aşık olan annesi, güzel bir kadının, her tarafın karanlık olması ve konuşmaya zorlanmaması şartıyla, onunla yatmak istediğini söyler oğluna. periandros da bu güzel kadını tanımadan duramaz, bir gün, odasına bir lamba saklatır ve uygun bir anda, güzel krateia'nın vüccudunun üzerine doğru tutar lambayı. o zaman, onu öldürmek ister ama bir şeytanın ortaya çıkışı onu engeller. anne kendini öldürür. periandros delirir, çok acı çeker. ölümü tuhaf bir olay olarak kalır. (devamında nasıl öldüğü anlatılıyor ama inanın yazmaya halim yok)
• zevkler gelir geçer, şeref baki kalır.
  
  —korinthoslu periandros
• hakkında anlatılanların çoğu, rivayet olan yedi bilgeden biri. yada değil. evet aslinda periander isimli filozofun kimliği bile tartışmalıdır. bazı kaynaklarda periander isimli hukumdarla bilge olan periander'in mukayese edilmesinin yanlışlığı üzerinde durulur.
  
  bununla birlikte hükümdarlığı boyunca ilk zorba kendisi değildir. korint'in ikinci zorbasi olarak anılır. ilkinin aksine korint'i zengin ve müreffeh bir kültür merkezine çevirmiştir. tartışmalı kişiliği öfke nobetleriyle süslenen birçok rivayete konu olmuştur. bugün bile elitlerin yönetimi mi yoksa güçlü ve bilge bir tiran mi tercih edilmeli sorusunun cevabı periander'in hükümdarlığına bağlanır.
  
  hakkında anlatilan belki de en ilgin hikaye, başka bir tiran olan thrasybulus'un tavsiyesine binayen periander'in yaşadığı karakter degisimidir. thrasybulus, ekinlerin en irisini ve bereketlisini seçip bunları atmasını önerir. bu da periander'in ilk on yılın ardından ülkesindeki zengin ve güçlü kişileri ayiklayarak iktidarını güçlendirmesine sebep sayılır.
  
  hakkında anlatilan çoğu hikaye aslında alegorik birer alt metin içeriyor. felsefenin birçok sorusuna yönelik olarak kendisine göndermeler yapılmıştır.
• korintli periander bir yunan tiranıydı ve yunanistan'ın yedi bilgesi'nden biriydi. mö 627'den 587'ye kadar korint'i yönetmiş ve burayı yunanistan'ın en zengin ve en güçlü şehir devletlerinden biri haline getirmiştir. koloniler kurmuş, bölgeler fethetmiş, bayındırlık işleri yaptırmış, ticareti ve kültürü teşvik etmiştir. aynı zamanda bir sanat ve edebiyat hamisiydi ve şair arion'u şehrine davet etti. yaşam ve toplum hakkındaki görüşlerini ifade eden manzum özdeyişlerden oluşan bir koleksiyon yazdı. genellikle yunanistan'ın yedi bilgesi'nden biri olarak kabul edilir, mö 6. yüzyılda yaşamış ve yüzyıllar boyunca bilgelikleriyle tanınmış kişilerdir.
  
  iktidarı cypselid hanedanının kurucusu olan babası cypselus'tan miras alarak korint'in tiranı oldu. cypselus iktidarı, korint'i 200 yıldan uzun bir süredir yöneten aristokrat bacchiadae klanından ele geçirmişti. periander, mö 627 civarında babasının ölümü üzerine korint'in kontrolünü ele geçirdi. bir delphic kehaneti tarafından destekleniyordu: "evime adım atan adam şanslıdır". mö 587 yılındaki ölümüne kadar 40 yıl boyunca korint'i yönetti. yerine cypselid tiranlarının sonuncusu olan yeğeni psammetichus geçmiştir.
  
  felsefesi pragmatizm, verimlilik ve ılımlılık üzerine kuruluydu. şehrinin ticari ve kültürel potansiyelini kullanan sağlam ve etkili bir yöneticiydi. düşmanlarına ve rakiplerine karşı da sert davrandı ve bazen zalim bir despot olmakla suçlandı. "öngörü her iyiliğin kaynağıdır" ve "refahta ılımlı, sıkıntıda ihtiyatlı olun" demiştir.
  
  "ne yaparsan yap, iyi yap."
  "vefasız ya da savurgan olma."
  "zevk kısa ömürlüdür; zafer ise ebedidir."
  "bütün insanlara güvenme, ama iyi insanlara güven."
  "size yaptığı her kötülük için komşunuza kızmayın."
  
  (bkz: yedi bilge)