the rumble in the jungle ^*

• 30 ekim 1974'de zaire'nin baskenti kinshasa'da yapilan, muhammed ali ve george foreman arasindaki efsanevi boks macina verilen isim. muhammed ali, 60'larda dunya sampiyonu olduktan sonra, vietnam savasina gitmeyi reddettigi icin unvanlarini kaybetmisti. 1970'ler itibari ile geri donus calismalari icinde bulunmakla beraber, eskisi gibi "kelebek gibi ucup, ari gibi sokamamak"tadir artik. nitekim frazier ve norton'a kaybetmistir 70'lerin basinda. 1974'de frazier'i yenerek, zamanin bir numarasi george foreman'a karsi dovusmeye hak kazanir. organizator don king, olayi iyice medyatik hale getirmek amaciyla, dovusu kara afrika'nin gobeginde zaire'nin baskenti kinshasa'da duzenlemeye, mactan once de black woodstock tarzi bir muzik festivali duzenlemeye karar verir. basta james brown olmak uzere, zamanin butun onemli "soul brutha"lari katilacaktir bu festivale..zamanin amerikan zencilerinin, afrosentrik ideolojilerinin bir govde gosterisi olacaktir, velhasil.. yaz aylari boyunca iki boksor de zaire'de calisirlar buyuk gun icin. muhammed ali, tavirlari ve davranislari ile, zaire halkini yanina ceker. [mac sirasinda da ali bomaye- "ali, oldur onu!" cigliklari duyulacaktir']
  festival gecikmesiz olarak duzenlenir, ama mac foreman'in sakatligi nedeniyle 1 ay ertelenir.. nihayet mac zamani geldiginde, kesin favori foreman'dir. muhammed ali'ye 1'e 8 sans verilmektedir. mac baslarinda foreman, ali'yi epey hirpalar, ali ringin kanarinda, yuzunu kapatarak, foreman'in cok da etkili olmayan yumruklarindan nasibini alir. arada firsat buldukca foreman'i "is that all you got, george?" sozu ile deli eder. nihayet 8. roundda, foreman'in yoruldugunu hisseder, ve sampiyonun isini bir kac etkili yumruk ile bitirir. bu taktige rope a dope taktigi denmis sonradan..
  foreman'in kariyeri bu mactan sonra dususe gecmistir. kendisini simdilerde, amerikan tvlerinde, en sevimli tonton amca haliyle, kendi markasini tasiyan izgaralari satarken goruyoruz..
  turkiye'de de trt'de yayinlanmistir bu efsane dovus..tevelludu yetenler, orhan ayhan'i hala bu maci sunusundaki performansi ile hatirlarlar.. ayrica leon gast'in when we were kings, michael mann'in ali filmine ve hbo yapimi rumble in the jungle belgeseline de konu olmustur.. norman mailer da the fight isimli, maci, zenci amerikan kulturu acisindan inceleyen bir kitap yazmistir.. ayrica (bkz: thrilla in manila)
• ayrıca aynı ada sahip when we were kings soundtrack'inden bir the fugees şarkısı da mevcuttur; a tribe called quest, busta rhymes ve forte eklentili kadrosu ile.
• (bkz: bungle in the jungle)
• ali'nin mac sonrasi demecleri de her zamanki gibi cok heyecanli, cok guzel, cok improvizedir, seyretmeye deger.. oncelikle ali, 'greatest of all time / tum zamanlarin en iyisi' oldugunu bir kez daha herkesin sike sike kabul etmesi gerektiginden bahseder.. sonra 'allah is god' der ve insan allah'a inandigi muddetce tum rakiplerin viz gelip tiris gidecegini soyler, 'george foreman da neymis benim karsimda, bende bu inanc varken?' diye ekler..
  
  butun bunlar mactan hemen sonra soyunma odasinda cereyan etmektedir bu arada.. ali roportaji yapan gazeteciden canli yayinda olduklarini ogrenince, 'herkes sussun' diye bagirir etrafina ve bicak gibi kesilir ugultu.. daha sonra kameraya bakar ali butun kiskirticiligiyla ve 'sonny liston'i yendigimde tum zamanlarin en iyisi oldugumu kanitlamistim.. ama bazilari inanmadi ve beni elestirmeyi surdurdu.. bugun burda foreman'i yenerek bir kez daha en buyugun kim oldugunu gosterdim' minvalinde bir seyler soyler ve buna itirazi olanlarin sesini kesmesi gerektigini beyan eder sert bir dille.. son olarak, alisildik oyunundan farkli bir uslup denemis olmasiyla ilgili, 'bugun dans etmedim, bilerek dans etmedim.. cunku taktigim foreman'i yormak, oyalamak, mumkun olan en az yarayla macin sonlarina gelmekti ve daha sonra darbeyi vurmakti.. bu da tuttu gordugunuz gibi..' gibisinden bir seyler soyler..
• ilginc bir sarkidir.
  wyclef jean,lauryn hill filan beraber söylemisler.
  (wyclef jean feat. busta rhymes,john forte,lauryn hill)
  
  lyrics:
  [wyclef]
  (come on)
  root to the fruit
  more bass than bootsy collins
  you verses me
  thats like ali verses foreman (a-ha)
  god's act, stand back and watch
  devil's time out
  can't be timed with no swatch watch
  who i am, the black abraham
  zunga zunga zang, yellow man, vietnam
  add an extra bar as i spar with literature
  taking kingdoms from tsars
  winning more wars than the moors
  
  [forte]
  hey, what's the deal?
  i seen the devil spar with allah
  mathematics was the key to set my whole race free
  you might debate we, a refugee
  no harm hurt me
  dying, thirsty from the struggle
  to my own hustle bubble
  on the low, woe is me
  to show the free bob right
  the righteous asiatic thinker
  while satan rob light
  civilised like the molly
  burgundy, wildy rocking
  seen the fifth when ali clocked him
  john forte will keep you locked in
  
  [q-tip]
  people all around
  you got to recognise and witness
  the mister who swift enough to knock you out with mic fitness
  hands blistered from holding the mics tight
  some say it's fright night
  well throw the r after the f 'cause i'm gonna take away your breath
  the bell rings and now it's just a daily operation
  yo, you saw my lubrication
  you can see this occupation (the winner)
  eh, you know we're from q-borough
  l-booie and clef the trainers, prazwell promote the throw
  
  [lauryn hill]
  we used to bite bullets with the pig-skin casing
  now we perfect slang like a gang of street masons (uh)
  scribe check make connects
  true pyramid architects (yeah)
  replace the last name with the x (x)
  the man's got a god complex
  but take the text and change the picture
  watch muhammad play the messenger like holy muslim scriptures
  take orders from only god
  only war when it's jihad
  see ali appears in zaire to reconnect 400 years
  but we the people dark but equal give love to such things
  to the man who made the fam' remember when we were kings
  
  blocks on fire (block's on fire tonight)
  fiends getting higher (uh-huh)
  robbing blue collar
  (hey yo we rob them blue collars)
  killing for a dollar (stick 'em up)
  youths get tired (ali ah yeah)
  we're dealing with them liars (ali ah yeah)
  (we're dealing with too many liars)
  from brooklyn to zaire (uh-huh ah yeah)
  we need a ghetto messiah (ah yeah come on)
  
  send me an angel in the morning, baby
  send me an angel in the morning, darling
  send me muhammad in the morning, baby
  send me an angel in the morning, darling
  
  [ali shaheed muhammad]
  once the pen hits the pad it's danger
  to this i be no stranger
  step inside the ring and i'll derange you (come on)
  i'm hearing no comments
  everyone looks dispondent
  dejected, rejected similiar to liston
  catching lists
  beat it, sonny
  my man is still the greatest in this
  to hell with frazier yappin' about that negative shit
  now listen, you can try and escape if you want to
  but ask yourself, who the hell you gonna run to
  like sade abu you got a punch that i can sleep to
  fugees, tribe, busta rhymes forever coming through
  
  [prazwell]
  we sing amazing grace over two dollar plate
  one roll snake eyes like jake the snake
  many lies put up for stakes
  wash our sins at the great lakes
  you and i cannot see eye to eye
  so therefore we cannot relate
  i'm here when i make myself crystal clear
  you fled to cape fear when i laced you in zaire
  tussle with a lasso in the royal rumble
  seperate boys from men in the concrete jungle
  
  [busta rhymes]
  i remember when cassius clay flipped the script
  taking trips to zimbabwe
  africans started calling the god ali bumbaye (so bwoy)
  it be the god stricken, god nutrition, lightly stricken (ha)
  blow that make you feel like you was poison bitten
  ha yo i'm 'bout to blister you and your sister
  predicting every ass whipping before my fights my nigga
  this be your last warning once you walk past the doorman
  ali and foreman gonna lock ass until the morning
  marvellous finances provided by joseph mobutu
  special guests of honour like the archbishop desmond tutu
  we watched the rumble in the jungle
  to see who be the targeted uncle to be the first to fall and fumble
  nuff blows they gettong thrown, like solid milestones
  internally shaking up niggas, imbalance your chromosones
  with the force of a thousnad warriors
  when i bust your ass identify me as the lord victorious
  
  blocks on fire (you're a star)
  (blocks on fire)
  fiends getting higher (you're a star)
  robbing blue collar (you're a star)
  (yeah rob them blue collars)
  killing for a dollar (you're a star)
  youths get tired (you're a star)
  (youths getting tired)
  we're dealing with them liars (you're a star)
  (we're dealing with too many liars)
  from brooklyn to zaire (you're a star)
  we need a ghetto messiah
• (bkz: george foreman/@marpione)
• http://inmotion.magnumphotos.com/…say/rumble-jungle
• maçın başında spiker, masa hakemlerini tanıtırken nourridine adalla'ya türk demiştir, ancak adalla türk değil tunuslu'dur.
• zamanında biryerlerde okuduklarımı yanlış hatırlamıyorsam organizasyonu düzenleyen kişiyi^* batmaktan kurtaran maç. rivayete göre bu adam ciddi bir iflas durumunda iyice dibe vurmuşken; harç borç ne varsa bulabildiği toparlayıp, son bir ümit bu organizasyona yatırmış ve bu maçın dünya çapında ses getirmesi ile çok büyük bir geri dönüş yaşamış.
  
  hatta 1974 ekiminde oynanan bu maçın getirisi hayal ettiğinden bile çok yüksek çıkınca, hemen akabinde işe koyulup ertesi sene gene ekim ayında ikinci bir voleyi de vurmaktan geri kalmamış.
  (bkz: thrilla in manila)
  
  ayrıca benim gibi muhammad ali'yi merak edip de maç öncesi ve sonrası yapılan canlı yayının tamamı ve bir küsür saatlik bu şovu izlemek isteyenler için; http://youtu.be/yjphxrp0sri
• karşılaşmayı merak edenler yalnızca maçı izlemekle yetinmesin. when we were kings belgeselinde mükemmel görüntüler, röportajlar, bilgiler vardır.
  ayrıca öncesinde düzenlenen müzik festivalinin adı zaire 74'tür.