*

  • türkçemize "travma sonrasi stres bozuklugu" seklinde kazandirilmis bir kaygilanim bozuklugu türü.
    savas, konsantrasyon kampi veya deprem gibi büyük felaketleri, travmalari yasayan insanlarin düsebilecegi bir çukur. o anlari sürekli tekrar yasamak (rüyalarda da), hayata ve insanlara karsi hissizlesmek, apatik olmak, gelecegin anlamini yitirmesi, çok yüksek düzeyde kaygiyla dolu olmak gibi semptomlari vardir. depresyonla elele, kolkola gezen bir rahatsizliktir.
    hem travmadan önceki psikolojik altyapiniz, hem travma sirasindaki deneyimlerinizin yogunlugu, hem de travma sonrasi insanlarla etkilesimlerinizin niteligi belirleyicidir ptsd'yi yasayip yasamamanizda, ya da ne düzeyde yasadiginizda. konusmak, paylasmak kisa dönemde aci verse de, uzun vadede her zaman en sagliklisidir, en iyi tedavi yoludur.
  • bugün yaşanan olaylardan sonra sağ kalabilen yaralanmış ya da tanık olmuş amerikalılarda görülebilecek bozukluk (deprem gibi doğal afetler sonrasında da görülebilir)
    tssb( travma sonrası stress bozukluğu)tanımı ağırlıkla, zorlayıcı anılar, kabuslar ve/veya travmanın önemli yanlarını hatırlayamama gibi travmaya bağlı hafıza bozukluklarının varlığına dayanmaktadır. kişi, felaketin spesifik ayrıntılarını tam olarak hatırlayamayabilir fakat deneyimin önemli temalarını hatırlayacaktır. tam olarak tarihleri, yerleri ve ayrıntılı olarak mekanı ve failleri hatırlayamayabilir.
    tssb akut, kronik ya da gecikmeli olabilir.
    travmatik olay aşağıdaki durumlardan biri veya daha fazlası şeklinde ısrarlı olarak "yeniden yaşantılanmalıdır": 1) olayın zorlayıcı ve rahatsızlık verici anılarının hatırlanması; 2) olayla ilgili tekrarlayıcı tarzda rahatsızlık veren rüyalar görme; 3) varsanılar, yanılsamalar ve geriye dönüşlerle olay sanki yeniden oluyormuş gibi hissetme ya da davranma; 4) olayı hatırlatan durumlara maruz kalındığında aşırı psikolojik rahatsızlık duyma ve 5) olayın çeşitli yönlerini sembolize eden ya da hatırlatan ipuçlarına maruz kalındığında fizyolojik tepki verme.

    kişi, aşağıdakilerden en az üçünün ısrarlı bir şekilde tezahür etmesiyle, travmatik olayla ilgili uyaranlardan kaçınır ve/veya tepkiselliği genel olarak küntleşir : 1) travma ile ilgili düşüncelerden, duygulardan ve konuşmalardan kaçınmaya çalışma; 2) travmayı hatırlatacak faaliyetlerden, yerlerden ve kişilerden kaçınmaya çalışma; 3) olayın önemli bir yanını hatırlayamama; 4) kendisi için önemli faaliyetlere yönelik ilgi azalması; 5) diğer insanlardan kopma veya yabancılaşma; 6) kısıtlı duygulanım ve 7) geleceğe ilişkin beklentilerin azalması.

    tssb tanısı koyabilmek için, aşağıdakilerden en az ikisiyle birlikte tezahür eden ve travmadan önce varolmayan artmış uyanıklık belirtilerinin süreklilik kazanması gerekir: 1) uykuya dalma ve uykuyu sürdürme zorlukları; 2) kızgınlık veya öfke patlamaları; 3) yoğunlaşma zorluğu; 4) aşırı tetikte olma, ve 5) aşırı irkilme tepkisi.

    tssb belirtileri kronikleşebilir veya uzun zaman dilimlerinde düzensizlikler gösterebilir. bazı dönemlerde, aşırı uyanıklık ve kızgınlık belirtileri klinik tabloda hakim duruma geçebilir. böyle zamanlarda mağdur genellikle, zorlayıcı anılar, kabuslar ve geriye dönüşlerin artışından da şikayetçi olacaktır. mağdur diğer zamanlarda, göreceli olarak belirti göstermeyebilir ya da duygusal tepkileri daralmış ve içe dönük olarak gözükebilir.
  • dunyada en sık karsilasilan psikiatrik tablolardan biridir. yasanılan kotu bir tecrubeden sonra (tecavuz,dogal afet,iskence,yogun duygusal siddet,saldırı,trafik kazası vs...) kisinin duygu durumunun bozulmasi ile ve genellikle depresyonla ortaya cıkar.kisi uyuyamaz,sık sık hezeyan icine girer,kabuslar gorur ve normal yasamina cok guc devam eder.travma sonrasi duygu durum bozuklugu ana hatlarıyla budur.
  • olmeyi bekleyen kor adam görünce koşarak kaçmak mesela. bir süre kafan kopmuş gibi ayakta oraya buraya saldırmak. sonra derin bir uyku. sonra derin bir uykusuzluk. sonra kafanın yerine takılması. ancak bazı şeyleri hatırlayamamak ya da hatırlamak istememek. son takatle tutup kendini küçük prense taşımak.
    "koyun çiçeği yedi mi, yemedi mi, yedi mi, yemedi mi, yedi mi, yemedi mi, yedi mi..."
    (bkz: hatırlamaya çalışmak) (bkz: dumur)
  • hani nasıl elektronik eşyalar bir kere tamire gittikten sonra bir daha iflah olmazlar ya, insan ruhu da yaşadığı bir travma sonrasında bir daha eskisi gibi olmaz, arada sırada teklemeye başlar, olur olmadık yerde yolda bırakıverir adamı.

    ecnebiler şöyle diyor:
    (bkz: post traumatic stress disorder)
  • genellikle travma sonrasi stres bozuklugu olarak anilan tssb ya da ptsd olarak kisaltilan afet, tecavuz, savas gibi stres yaratici uyarici olaylar sonrsi cesitli belirtilerle ortaya cikan zor bir hastalik.
  • bide işin ilginc tarafı kisi olayın en canalıcı noktalarını hatırlayamaz.mesela tecavüze ugramıs kadının tecavüzcünün yüzünü hatırlayamaması gibi.tedavide fluoksetin,maoi gibi artmıs norepinefrin aktivitesini düzenleyici ilaclar kullanilir.carbamazepin de flashbackleri önlemede etkilidir.
  • bazi anti feminist girisimler bu illetin cocuk doguran tum kadinlarda basgosterdigini iddia eder. isbu sebepten dolayi kadin kusurlu bir bedene mahkum olmus zavalli bir ruh ve erkek nispeten daha az zararli bir yaratiktir.**
hesabın var mı? giriş yap