antikythera

• 1900 yılında paskalya'dan birkaç gün önce , yunan bir grup sünger avcısı , antikythera adlı küçük bir adanın yakınında su altına dalış yaparken , antik bir geminin kalıntılarına rastladılar . kalıntıların arasında m.ö. 50 yılından kalma bronz ve mermer heykeller vardı , dalgıçlar bunları çıkarmaya çalışırken şekilsiz garip bir cisme rastladılar , bu cisim sonradan incelenmek üzere atina müzesi'ne yollandı . cisim temizlendi , çürümüş bronz ve tahta kalıntılarının arasında modern bir saatin dişli çarklarına benzeyen dişliler bulundu . 1958'de dr. derek j. de solla price , uzun bir çalışma sonucunda cismin bir taslağını yaptı , bu bir makinaydı . dişlilerin çalışması sonucunda ayın ve güneşin hareketleri hesaplanabiliyordu . bir saat değildi ama bir tür hesap makinesiydi ve en önemlisi yıldızların geçmişteki ve gelecekteki konumlarını gösteriyordu . büyük olasılıkla antikythera aygıtı , eski yunan'ın çok öncesinde yapılmıştı ; gizem hala çözülmüş değil ; aygıt müzede duruyor ve bir benzerine hala rastlanmadı.
• http://observer.guardian.co.uk/…/0,,1854232,00.html
• http://www.astro.com/…trologie/in_antikythera_e.htm
• http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap061205.html
• eski medeniyetlerin bilimsel alandaki ustunlugu ile ilgili sirlardan birisi.
• the new york times da ilginc bir yazinin icerigi.
  (bkz: http://www.nytimes.com/…5088&partner=rssnyt&emc=rss)
• bence alete yönelik en iddialı yaklaşım chip dergisindeki yazıda verilmiş: "antikythera'nın gizeminin tam olarak ne zaman çözüleceğini hiç kimse kestiremezken, çözülmesi durumunda, astroloji alanında büyük değişikliklere yol açılabileceği sanılıyor."; yıldızınız barışmayacak.
  
  buna da şükür. ya astroloji yerine doğru yazıp astronomi deseydi.
• (bkz: http://news.sbs.com.au/…_calculated_olympics_553141)
• mekanizmanın çalışan birebir bir kopyası yapıldıgına dagir bir haber ,
  
  buyrulunuz:
  
  (bkz: http://www.neatorama.com/…orking-antikythera-model/)
  
  eski denizcilerin gittikleri yerlerdeki tarihin ve saatin güneş,ay konumlarından yararlanarak öğrenmelerini sağlayan akıllıca tasarlanılmış bir cihaz.şaşırtıcı
  
  fakat olağandışı bir espirisi yoktur.
• uzun zamandır antikythera denen eski tarihe ait bu cismin ne işe yaradığı hep soru işareti olarak kaldı. yeni yeni teoriler ortaya çıkıyor. bu teorilerden birkaçı. antikçağ insanları için yalnızca yeryüzünün değil, gökyüzünün konumu da önemliydi. hem ilk gezginlerin yolculuklarını gerçekleştirmeleri için hem de tarımsal döngüler, dini bayramlar gibi özel günlerin hesaplanabilmesi için gökyüzünün izlenmesi gerekiyordu. antik dönem insanları, göksel olaylara önem verdiler ve gözlem yapmak için çeşitli aletler yaptılar. bunlardan günümüze ulaşan en ilginç alet antikythera.
  
  alet, adını girit yakınlarında bulunan antikhythera adlı küçük bir adadan alıyor. antikythera, 1902 yılında ege’de sünger avcıları tarafından bir roma gemi batığında bulunmuştu. arkeologlar o dönemde m.ö. 2’inci yüzyıla ait olduğu düşünülen bu bronz alet karşısında şaşkınlığa düşmüş, işlevi konusunda kararsız kalmıştı. çok sayıda parçadan oluşan aletin, ahşaptan dolap gibi bir kutunun içine gömülü olarak tasarlandığı düşünülüyor. aletin, yapıldığı tarihi izleyen 1000 yıl için bile en karmaşık makine olduğu tahmin ediliyor. cihazın elle çevrilen bir kolla çalıştığı varsayılıyor. ingiltere’deki cardiff üniversitesi’nden mike edmunds yaptığı araştırmada, 'antikythera' adlı aletin güneş ve ay tutulmalarının dünya, ay ve güneş’in birbirlerine konumundan tahmin edilmesine yaradığını öne sürüyor. edmunds, aletin içindeki mekanizmanın bir çizimini çıkardı. bu çizim sayesinde parçaların şekli ve yapısı, parçaların birbirlerine nasıl kenetlendiği ve işlevleri ortaya çıkarıldı. bilim insanları, mekanizmanın modern kol saatlerinden çok daha karmaşık olduğunu vurguluyorlar. araştırmaya katılan selanik’teki aristoteles üniversitesi profesörü john seiradakis, şimdiye kadar mekanizmaya ait 81 parçanın bulunduğunu, bunların 30’unun el yapımı bronz olduğunu ve en büyük parçada da 27 adet dişli bulunduğunu belirtiyor. seiradakis mekanizmanın bazı parçalarının hâlâ kayıp olduğunada dikkat çekiyor. antikythera mekanizmasına ait yazılı kaynaklarda bazı bilgiler bulunuyor, ancak araştırmacılara göre mekanizma gizemini koruyor; çünkü şimdiye dek başka bir örneği bulunmuş değil. şu anda atina ulusal arkeoloji müzesi’nde sergilenmekte olan antikythera, açığa çıkarılmadan önce yaklaşık 2000 yıl su altında kalmıştı. ingiliz bilim tarihçisi derek solla price’a göre, antikythera mekanizması bir gökbilim saati olabilir. çünkü o zamanlarda tarım işleri ve dini bayramların zamanını bilmek için ölçümler yapılması gerekiyordu. londra bilim müzesi küratörü (araştırmacı, yönetici) michael wright ise, antikythera mekanizmasının yunan zodyak dönencesi, mısır takvimi ve ay’ın dönemlerini gösteren bir saat olduğunu öne sürmüş. hatta wright, bu gizemli aygıtın bir de modelini yapmış. bir gökbilim profesörü olan edmunds, antikythera’nın aynı zamanda gezegenlerin hareket ve dünya’ya göre konumlarını gösteren gökbilimsel bir pusula olduğunu düşünüyor; çünkü aygıtın içinde ‘venüs’ ve ‘konum’ anlamına gelen işaretler olduğu düşünülüyor. edmunds, cihazın venüs ve merkür’ün konumlarını gösterdiğini belirtiyor. aletin 72 parçadan oluşan bir modelini yapan michael wright ise, antikythera’yla mars, jüpiter ve satürn gibi uzak gezegenlerinde konumlarını saptanabileceğini ileri sürüyor. antikyhthera’nın gizemini açığa çıkarmak için çalışmalar sürüyor. hatta bunun için bir proje takımı da oluşturulmuş. yine de öyle görünüyor ki, daha sağlıklı bilgiler için aletin benzerlerinin gün yüzüne çıkarılması gerek.
  
  bunun yanında insanların gökbilimsel saatler yapması yalnızca o döneme ait bir olgu değil. güneş’in, ay’ın ve gezegenlerin konumlarını gösteren aletler çağlar boyunca yapıla gelmiş. çoğunlukla dünya merkezli düşüncenin etkisiyle yapılan bu saatlerin en ünlüsü prag’da bulunuyor. prag gökbilim saati ya da prag orloj adıyla bilinen bu yapıt, göksel hareketleri gösteren kusursuz bir saat kulesi. saatin yapımına 1410 yılında başlanmış. mekanik saatlerin avrupa’da görünmeye başlamasının ardından, dönemin ünlü saat ustası kadan’lı mikulas ve sonradan karlova üniversitesi’nde matematik ve gökbilim profesörü olan jan sindel tarafından yapılmaya başlamış. saat 1490’da bir takvim kadranı eklenerek son halini almış. saatin 1552 yılından sonra durmaya başladığı ve kimi zaman hatalar yaptığı biliniyor. bu nedenle çeşitli onarımlar geçiren saati eski haline getirmeye çalışan ilk kişi, yine ünlü bir saat ustası olan jan toborsky. orloj’un gökbilim kadranı, ortaçağ gökbiliminde kullanılan usturlaplar gibi düşünülebilir. bu düzeneğe büyük bir mekanik usturlap demek yanlış olmaz. hatta orloj, o dönemde yapılmış ilkel bir planetaryum olarak da değerlendirilebilir. dünyayı simgeleyen kadranın üzerinde bir zodyak halkası (takım yıldızların yıl boyunca tutulum kuşağında aldıkları konumları gösteren halka), güneş’i ve ay’ı simgeleyen iki küçük ikon görmek mümkün. kadranın üzerindeki değişik işaretler bu aletin hem saat, hem takvim hem yerin ve gökcisimlerinin hareketini gösteren çok amaçlı bir düzenek olduğunu gösteriyor. yüzyıllar içinde çeşitli onarımlar geçiren bu saatin karşılaştığı en büyük tehlike, ülkenin nazi işgali sırasında bölgenin bombardımanı sırasında yaşanmış. yöre halkının gayretleri sonucunda orloj saati günümüze kadar gelmeyi başarmış.
  
  başka bir kaynaktan antikitera:
  
  antikitera makinesi, bulunduğunda parçalarına ayrılmış durumdaydı. bazı parçaları eksikti. var olanlar da paslanmış ve tortuyla kaplanmıştı. bilim insanları o günden bu yana bu sıra dışı makinenin işlevini çözmeye ve onu yeniden yapmaya uğraşıyor. antikitera makinesinin gerçekten de son derece karmaşık bir yapısı var. usturlabı andıran görüntüsünden dolayı önceleri gemilerde yön bulmada kullanılan bir alet olduğu düşünülmüş. sonra çok daha karmaşık bir makine olduğu anlaşılmış. hatta bir süre sonra en eski analog bilgisayar olarak görülmeye başlanmış. antikitera makinesinin tam olarak ne zaman yapıldığı hâlâ bilinemiyor. içinden çıkarıldığı geminin mö 70-60 yıllarında yunan mallarını roma’ya taşıyan bir roma gemisi olduğu biliniyor. bazı parçaları birkaç kez onarım görmüş olduğu belli olan makineyse çok daha önce yapılmış. son bulgular mö 150-100 yılları arasında yapılmış olduğu yönünde. 2005’te atina’daki müzeye getirilen özel bir x-ışınlı tomografi aygıtıyla kalıntılar tarandı. x-ışınlı bilgisayar tomografisi, üç boyutlu görüntülerin oluşturulmasına olanak verdi. yüksek çözünürlüklü bu görüntüler sayesinde de makinenin ön ve arka yüzlerine yazılmış ama üzerlerindeki tortu nedeniyle o güne kadar okunamayan açıklamalar okundu. böylece donanımın başka ayrıntıları da ortaya çıktı. yapısını ve işleyişini, değişik alanlardan birçok bilim insanının ortak bir çabayla çözdüğü makinenin, tahta bir kutunun içinde çalıştığı düşünülüyor. bronz çarklardan ve göstergelerden oluşan makinenin bütün parçaları 2 mm kalınlığındaki tek bir levhadan kesilmiş; hiçbir parçası dökme değil ya da başka bir metalden oluşmuyor. çok zarif bir çark sistemiyle donatılmış makinenin klasik bir saatten çok daha karmaşık bir yapısı var. ön yüzünde dairesel bir gösterge, yunan burçlar kuşağı ve mısır takvimi bulunuyor. arka yüzünde de dairesel iki gösterge var. bunlar ay’ın evrelerini ve tutulma örüntülerini gösteriyor. makine, yan yüzlerinin birinden çıkan bir kolun çevrilmesiyle çalıştırılıyor. antik bilgisayarın güneş’in ve ay’ın konumlarını -hatta ay’ın elips yörüngesinden kaynaklanan hızlanmasını- hesaplamada, güneş ve ay tutulmalarını belirlemede kullanıldığı anlaşılmış durumda (makineye bir tarih giriliyor, kol çevriliyor ve makine o tarihte güneş’in, ay’ın ve gezegenlerin gökyüzündeki konumlarını veriyor). böyle bir makinenin o dönemin günlük yaşamında çok önemli bir yeri olmuş olmalı; çünkü tarımsal etkinliklerin, dinsel törenlerin, bayramların ve birtakım başka kutlamaların tarihlerini saptamak için de böylesi karmaşık hesapları yapabilmek çok önemli. 20. yüzyılın başında ortaya çıkarılan ve üzerinde yüz yıldır çalışılan bu sıra dışı makine bilim dünyasının antik dönem teknolojisine yaklaşımının tümüyle değişmesine yol açtı. çünkü o dönemde bu denli ileri bir teknolojinin var olduğu düşünülmüyordu. eski yunan’da çark sistemlerinin bilindiği, mekanik güç sağlamak ya da açısal hız değiştirmek için birkaç çarktan oluşan basit çarklı aletlerin kullanıldığı biliniyordu. ama bu makine o basit düzeneklerin çok ötesindeydi. gerçekten de yaklaşık 1200 yıl boyunca, yani ortaçağ avrupa’sında ilk mekanik saatler yapılana kadar antikitera makinesinin karmaşıklığına yaklaşan bir aygıt yapılamadı.(alıntıdır)
  aleti görmek için linki
  
  http://www.cihanozdemir.com/…-alet-antikythera.html