kıbrıs barış harekatı

• (e) tümamiral mustafa özbey’in anılarından...
  
  15 temmuz 1974, 01.25 / ege denizi.
  
  “deniz kurdu tatbikatı devam ediyor. ben komodor deniz kurmay albay necmettin keski'nin harekât subayıyım. harekât, yıldırım/çok gizli bir mesajın gelmesi ile kendimi meslek yaşamımın en önemli olayının içinde bulacaktım. mesaj, kıbrıs'ta bir darbe yapıldığını söylüyordu. tatbikat saati durduruldu. gelen bilgilerin artması ile nikos sampson isimli bir kişinin makarios’u devirip yönetimi ele geçirdiği anlaşıldı. makarios 2 gün sonra adadan kaçtı. darbenin yunanistan askerî cuntasının işi olduğu anlaşıldı. durum ciddiydi. kısa sürede askerî müdahale kararı verilmezse kıbrıs'ta tüm kazanımların yok olması ihtimali çok yüksekti.
  sabaha karşı tatbikat iptal edilip gemi/birliklerin sefer görev yerlerine intikali emredildi. yunan cuntası darbe yaptığına göre, bu ülke ile savaş kaçınılmazdı. ege'de, bu savaşı yapmak için plânlı kuvvet kalırken, diğer gemi/birlikler süratle mersin'e intikal ettiler. biz, ege görev gurubu olarak izmir/uzunada'ya intikal edip harbe hazırlık sürecini başlattık. gemilere harp stoku yüklendi, tersane timleri arızaları onardı, savaş eğitimleri yoğunlaştı. harbe hazırlık durumu en üst düzeye çıkarıldı. adadan gelen bilgilerden darbenin başarılı olduğu, katliamların başlamasının an meselesi olduğu anlaşılıyordu.
  dünya türkiye'yi oyalıyordu.
  
  türkiye tarihî kararını vermişti. sonuna kadar savaşacaktı. bu kararlılık personel tarafından hissedildiği anda, hepimizi çok farklı bir duygu kapladı. bütünleşmiştik. başbakan bülent ecevit icra emri öncesi londra'ya giderek diğer garantör uk ile görüştü. dönüşünde artık karar vermişti. harekât plânı basitti. kıbrıs'a müşterek harekât icra edilerek önemli bir bölümü ele geçirilecek, ege'de yunanistan ile kesin sonuçlu bir savaşa girilecek, yunanistan'ın kıbrıs'ı takviyesi engellenecekti. türk silahlı kuvvetleri’nin cumhuriyet tarihinin en büyük askerî harekâtına çok az bir zaman kalmıştı.
  
  müşterek harekât, plânlama ve icrası en zor askerî harekâttır. amfibi, havadan indirme, uçar birlik ile birlikte deniz ateş desteği ve kapsamlı hava bombardıman harekâtını içerir. başarısız olunması durumunda sonuç tam bir felâket olur. türkiye her şeye rağmen kararını vermişti. hatırlamanızı istediğim bir husus daha var. harbe hazırlık için en zayıf olunan aylar temmuz ve ağustos aylarıdır. atama, yer değiştirme ve izinlerin yoğun olduğu aylardır. darbeyi planlayanlar belli ki türk silahlı kuvvetlerinin bu zafiyetini dikkate almışlar. tsk bu zorluğu aşabilir miydi?
  
  18 temmuz'da tarihî kıbrıs barış harekatı kesin emri verildi ^*. 20 temmuz sabahı harekât başlayacaktı. kıbrıs'ta zapt ve işgal; ege'de, şayet yunanistan saldırırsa, misli ile mukabele... artık rahattık. saatler kurulmuş, hazırlıklar tamamlanmıştı. dünya tarihinde bir ilktir!..
  
  15 temmuz, sampson darbesi; 18 temmuz, kıbrıs barış harekâtı emrinin verilmesi; 19 temmuz, mersin'den kıbrıs'a amfibi gücün intikale geçişi. 20 temmuz kıyı başına kapak atma... tarihte bu kadar kısa sürede böyle karmaşık harekâtı icra edecek bir ülke yoktur. 1974 kıbrıs barış harekâtı 20 temmuz’da başladı ve ateşkes ile ^* kısa süreli durdu. ağustos ayında ise ikinci harekât ile kktc'nin coğrafî sınırları çizilmiş oldu. yunanistan ege'de türkiye ile bir savaşı göze alamadı. kıbrıs darbesini planlayan yunan cuntası devrildi. yunanistan'ın kıbrıs'ta türkleri katledip adadaki rumlarla bütünleşme plânı (enosis) büyük yara aldı. tc tarihinin en büyük askerî harekâtını, hem de denizaşırı bir hedefe yapmayı başardı. bu askerî başarının siyasî kazanca dönmemesi için emperyal güçler her şeyi yaptı. geçen 46 yılda ambargolar dâhil, kıbrıs'ın ab'ne, hem de tüm kıbrıs'ı temsil ediyormuş gibi alınması dâhil her türlü ahlâk dışı oyun oynandı, oynanmaya da devam ediyor. tc ve kktc'deki hainler emperyalizm ile işbirliğini sürdürdü. kıbrıs davası yara alsa da asla yok olmadı!
  
  büyük saldırının aslında, türkiye'yi mavi vatan ile kıbrıs'taki meşru haklarını yok etme amaçlı olduğu artık daha iyi anlaşılıyor. türkiye mavi vatan ve kıbrıs nöbetinde. adada türklere karşı yürütülen sinsi psikolojik harekâta rağmen, onlar değil, biz başarılı olacağız.”
  
  ayrıca bakınız: mavi vatan