antikythera

• bulunduğu zaman batığı inceleyen araştırmacılarca batıktaki en değersiz şey olarak görülen ama daha sonra tüm batıktan binlerce kat değerli olduğu anlaşılan mekanizma
  
  bu başlık aslında bu yazıda bahsedilen mekanizmayı değil bu mekanizmanın bulunduğu adaya ait. ancak başlık altında benzer yazılar olması nedeni ile bu yazının burada olmasını uygun gördüm.
  
  bulunduğu dönemde onun modern bir nesne olduğu muhtemelen yanlışlıkla orada olduğu düşünüldü ve bu düşünce 40 sene boyunca devam etti. derek j. de solla price mekanizmayı inceledi ve bu aletin modern değil antik bir alet olduğunu söyledi. analiz sonucunda bunun bir gökyüzü bilgisayarı olduğunu söyledi ancak bunu 20 sene sonra x ışınları ve gama ışınları ile incelemesiyle kanıtlayacaktı. 2005 senesinde x ışını tomografisi ile tüm mekanizmanın sırrı ortaya çıktı. mekanizma solla price'nin bile hayallerinin ötesindeydi. 37-38 tane bronz ve farklı alaşımlardan yapılmış çark içeriyordu. ayrıca yazılarda analiz edildi. yazıların içinde bir kullanım kılavuzu bile vardı. 5 gezegen, ay ve güneşin konumları mekanizma içerisinde gösteriliyor ve geleceğe dair tahminler üretebiliyordu. ve bu tahminler olağanüstü derecede isabetliydi.
  
  önünde yılın 365 günün gösteren bir kadran vardı. aletin kolu çevrilerek yılın o zamanında gök cisimlerinin yerleri gösteriliyordu. olimpiyat geri sayımı, burç göstermesi, gündönümleri vs. gibi olayları incelikle gösteriyordu.
  
  ay göstergesinin yarısı siyah yarısı beyazdı bu ayın evrelerini göstermek için yapılmış bir şeydi. ayı temsil eden küçük top evrelerini göstermek için kendi etrafında döndüğü gibi dünyanın da etrafında dönüyordu ancak bu dönüş hızlanıp yavaşlıyordu. bunun nedeni ise ayın eliptik yörüngesiydi makine bunu yapabilmek için inanılmaz karmaşık bir mekanizma kullanıyordu. burada kullanılan mekanizma araştırmacıları en çok etkileyen şeylerden bir oldu. alet güneş tutulmalarını bile tahmin ediyordu. 1400 sene boyunca benzer bir alet çıkmayacaktı daha uzun bir süre boyunca da bu alet kadar sofistike bir şey yapılamayacaktı.
  
  yapabilecek kişiler arasında ilk akla gelen tabi ki arşimet. ayrıca makinenin üzerindeki yazılarda sicilya'ya konuşulan dil ile uyumlu ancak arşimet ayın yavaşlamasını ve hızlanmasını bilmiyordu. ölümünden 40 sene sonra hipparkos ayın hızlanıp yavaşladığını bulundu. kadranlardan birinde olimpiyat oyunları sayacı ile birlikte sadece rodos adasında gerçekleşen yerel bir oyunun da geri sayımı var. bu da aletin rodos'da yapıldığını düşündürüyor. hipparkos belki bu aleti yapmış olabilir ancak batıktaki diğer eserlerden tahmin edilen tarih ile ölümü arasında 60 sene fark var. en muhtemel aday posidonius. cicero'nun posidonius'ın gezegenlerin hareketlerini takip eden bir alet tasarladığını iletmesi ihtimalleri daha da artırıyor. yapan kişinin muhtemelen çok detaylı planlar hazırlamasının yanında evreni bir makine gibi gören bir felsefi görüşte sahip olması bu makineyi felsefi olarakta değerli kılıyor.
  
  antik dönem için bu makine akıl almaz bir alet. sadece içindeki parçaların yapılması bile bizim o zamana bakışımızın ötesinde. ayın eliptik yörüngesini göstermek için yapılan çift çarklı yapı tüm makinenin aynı anda hem karmaşık bir mekanizmaya sahip olmasını hem de astronomik bir fenomeni göstermesi makinenin inanılmaz olmasını özetliyor. evet bu makine olağanüstü derecede karmaşık bir çark sistemine sahip ancak bu karmaşık çark sistemi zamanında bilinen tüm evrenin hareketlerini isabetli bir şekilde gösterebiliyor. ve tüm bu olağanüstülük ayakkabı kutusu büyüklüğündeki bir alete sığabiliyor. bu şekilde bir minyatürize etme işlemi düşünüldüğünde muhtemelen daha karmaşık şeyleri dahi hesaplayan daha büyük makinelerin olma ihtimali ise insanı heyecanlandırıyor.