makinedeki hayalet

• kartezyen dualizme gilbert ryle'ın taktığı isim. amacı insanı makinedeki bir hayalet olarak gören doktrini eleştirmektir.
  
  makine: bütün evren bir makine ise insan vücudu makine içindeki küçük makinedir. tamamen mekanik yasalara göre çalışır. çalışması ve içeriği başkalarınca gözlemlenebilir.
  
  hayalet: bilinç, irade ve düşüncelerin sorumlusu bir garip varlık. uzayda yer kaplamaz ve mekanik yasalara göre çalışmaz. çalışması ve içeriği tamamen özneldir, içgörü ile gözlemlenebilir.
  
  böyle olunca bir bireyin iki ayrı tarihi oluyor. biri tamamen mekanik, herkes tarafından gözlemlenebilir ve 'dışsal' bir tarih. diğeri ise sadece birey tarafından gözlemlenebilen, içsel bir tarih. bu içsel-dışsal ayrımı aslında metafor tabii, çünkü hayalet yer kaplamadığı için içinde-dışında ilişkilerine giremez.
  
  gilbert ryle, bireyi böyle ikiye ayıran kartezyen doktrinin absürd olduğunu iddia eder ve 'makinedeki hayalet dogması' diye bahseder.