18 aralık 2022 arjantin fransa maçı

• saatler kala ihtimallere boğan maç.
  
  bilinmezi daha çok olan taraf arjantin bence. o yüzden soru şuna dönüşüyor: turnuva boyunca minik farklılıklar haricinde aynı düzende oynayan fransa'ya karşı arjantin önde mi basacak, 2.bölgede mi boğacak yoksa 3'lü savunmayla daha geniş alan mı kovalayacak?
  
  bu soru önemli çünkü hem fransa rakibi biraz öne çıkmış görünce hop geriden bir uzun topla savunma arkasına sarkabiliyor, hem de arjantin artık "şunu oynuyor" dedirtmiyor; iki maçtır turnuva boyuncaki oyun profilinden uzaklaşmış durumdalar ve setten ziyade akan oyun takımı oldular.
  
  l.scaloni bu değişimi hollanda maçında başlattı, eski oyunu bırakıp 3'lü savunmaya döndü, önde daha geniş alanlar bulup hızlı çıkmak istedi ve maç öncesindeki tüm tahminleri (bkz: #146114130) çöpe attı. hollanda'nın da beklemediği bir şeydi bu. arjantin istediğini uzun süre aldı. sahaya daha uzun yayıldı, savunma çizgisini bir nebze geriye attı, bergwijn-depay gibi yerden oyuna yatkın hızlı bir forvet hattına karşı 3 stoperle karşı koydu. ama ne zaman ki l.van gaal oyuna weghorst - luuk de jong ikilisini sokup uzun toplara döndü, o zaman arjantin'in 2-0 önde olmanın yarattığı geriye yaslanma olayı ters tepmeye başladı ve 2-2'ye dönüştü skor.
  
  arjantin yine öyle çıkarsa:
  
  fransa gruptan sonraki turlarda -ingiltere'nin maç içi hamleleri (bkz: #146325297) hariç- 3'lü savunmaya karşı oynamamıştı, fas bir sürpriz yaparak böyle başladı maça. fransa, rakibi karşılarkenki asimetrik şekli gereği kendi solunda verdiği boşluklarda topla buluşan sağ kanat-bek hakimi'nin üstüne sol bek t.hernandez'i salmak zorunda kaldı, çünkü fas bu anlarda forvet arkasındaki ziyech/boufal ikilisinden biriyle merkezi +1 doldurduğu için sol iç youssouf fofana da merkezde durmak zorunda kaldı. bu durum, ziyech'in ikinci adımda hakimi'ye desteğe gelip o kanatta üstünlük kurma potansiyeline sebep oldu, ama fransa orta sahası buna karşı koyabildi. bu sefer ise karşıda ziyech değil lionel messi olacak.
  
  fransa kendi sağında ise şöyle bir handikap yaşadı; fas'ın oyun kurarken kalabalık tuttuğu merkez sebebiyle varane'ı da merkezde kalmaya zorladığı için, fas topu sol kanada aktardığı anda griezmann kounde ve dembele'ye destek için kanada açıldı. dolayısıyla fas'ın savunma arkasına (kounde-varane arasındaki koridora) yaptığı koşuları sağ iç aurelien tchouameni kovalamak zorunda kaldı ve merkez boşa çıktı. sola çalarak oynayan faslı sol iç ounahi'nin ikinci paslaşmada boşalan merkeze rahatça inebildiğini düşünürsek alexis mac allister'ın olası bir 3'lü savunma oyununda sol içte üzerine hücum anlamında büyük bir sorumluluk düşüyor, alvarez'in büyük ihtimalle sık sık koşu atıp açacağı o alanları iyi işlemesi lazım (ki bu noktada aklıma daha meziyetli papu gomez'le başlanır mı sorusu gelse de, takım savunması ve efor anlamında geride kalabileceği için o ihtimali sadece cepte tutuyorum).
  
  tabii şu var; fransa hücum bazında oyunun iki çeşidini de güçlü oynayabilme adına turnuvanın en iyi takımı. hem sette, hem de geçişlerde iyiler. yani arjantin 3'lü savunma oynayıp topu fransa'ya bırakırsa da zorlanacak.
  
  çünkü 3-4-2-1'de, top rakipteyken forvet arkasındaki ikilinin (kanat-forvet de diyebiliriz) "nasıl olsa arkada bir kanat-bek bir de kenar stoper var" rehavetine kapılmasına sebep olabiliyor. fas 5.dk'daki o golü, sol bek theo hernandez'in ters kanattan attığı bek forvet (bkz: #133808098) koşusu kadar, savunmaya koşmayan ziyech'ten de yedi aslında. o yüzden arjantin'in olası bir 3'lü savunma oynaması halinde, sağ kanat/forvet gibi oynayacak -ve geriye dönmeyecek olan- messi'nin arkasını toplamak adına en çok, sağ iç oynayacak olan rodrigo de paul'ün üzerine yük binecek, ki turnuva boyunca bu konuda elinden geleni yapıyor, hollanda maçında hücumda bile sık sık sağ kanada çalıp messi'yi serbest kıldı.
  
  r.de paul'ün hücumdaki o rolü de önemli, çünkü, fas'ın 3'lü savunma oyunu, saiss'in sakatlanması + geride olmalarının etkisiyle oyuna giren amallah'la birlikte yeniden 4-1-4-1'e dönüştü, ama maç içinde önlibero amrabat'ın top fas'tayken stoperi 3'lemesiyle birlikte pratikte benzer hücum rotaları devam etti. fransa'nın solunu hedef almaya devam eden fas'ta bu sefer ziyech sürekli sağ kanatta geniş durup top aldı, iç koridora amallah/hakimi koşu attı, ters taraftan desteğe boufal geldi (bu şekilde bir pozisyona girdiler ama hakem penaltıyı vermedi). arjantin bu noktada ters taraftan topsuz koşu desteklerini pek atmıyor, daha çok merkeze inip top almaya yönelik koşular oluyor. o yüzden yine messi üzerinden ilerlenecektir ve dolayısıyla r.de paul yine kritik bir rolde olacak.
  
  peki arjantin 3'lü savunma değil de, hırvatistan maçı gibi çıkarsa?
  
  hırvatistan'a karşı arjantin yine farklı başladı; oyun kurarken 4-3-3 görünümlü, rakibi karşılarken mac allister'ın geri çekilmesiyle 4-4-2'ye dönüşen bir oyun izledik. bu sefer savunma çizgisi tekrar öne çıktı, takım boyu çok daha kısaldı. orta saha 4'lüsü tamamen merkez orta saha orijinli oyunculardan oluştu ve arjantin'in bu noktada direnci çok daha yükseldi diyebiliriz. bu sayede, hırvatistan oyun kurarken merkezden delemedi, oyunu kenarlara açtığında ise arjantin orta sahasında pres için öne çıkan oyuncunun arkasında sürekli 3'lü bir merkez blok emniyeti vardı, bu yüzden hırvatistan kenardan merkeze tekrar çıkarken hep zorlandı.
  
  arjantin bu kaymaları savunma hattında da uyguladı; çünkü hırvatistan bu sefer beklerini iyice öne attı, merkezdeki üçlüsünden birini (modric/brozovic/kovacic'i) stoperlerin yanına atıp geriden çıkmaya çalıştı. arjantin bu merkez oyunculara kendi kanatlarını + ilerdeki beklere ise kendi beklerini gönderince, hırvatistan'ın kanatlarına (perisic/pasalic'e) karşı stoperler koşup alan daralttı. hatta stoperler bunu bir tık ileri taşıyıp, orta sahada top alan hırvatlara bile prese koştular. bu tip anlarda ters taraftaki bek oyuncusu daima daralarak merkez stoper gibi duruyordu.
  
  bunun bu kadar iyi görünmesinin bir sebebi de elbette hırvatistan'ın merkez orta sahada üç tane al-ver stilinde oyuncuyla oynamasıydı. topu taşımak için biraz kovacic çabaladı ama arjantin'in dinamizmi karşısında etkisiz kaldı o da. çünkü stilleri buna müsait değil. bir önceki turdaki hollandalı f.de jong da aynı stilde, partneri de roon ise top kullanma konusunda hepsinin gerisinde olan tipik bir defansif orta saha. işte fransa'nın bana göre farkı bu olacak; aurelien tchouameni gerektiğinde topu taşıyabilen, antoine griezmann top sürebilen / pası verip hemen yeni bir bölgeye koşan, adrien rabiot ise (iyileşip oynayacaksa tabii) topsuz oyunda sürekli hareket eden stilde.
  
  tabii hırvatistan'a karşı arjantin'in reaktif bir oyun oynadığını unutmayalım. bu sefer fransa, hırvatistan maçındaki gibi çıkacak bir arjantin'e topu bırakırsa?
  
  gol atmak zorunda olmayan bir fransa'nın baş özelliği; ön elemanların geriye çok entegre oynaması. mbappe'nin kontra ihtimalleri için bir nebze dışında kaldığı bu çemberi daraltan olivier giroud ile antoine griezmann, orta saha mücadelelerine ve oyunun akışına katkıda bulunan konumlanmalar ile fransa'yı her bölgede rakipten kalabalık kılıyor. rabiot ile tchouameni'nin işi bu noktada kolaylaşıyor. yani arjantin bu noktada karşısında hırvatistan gibi birbirine daha uzak oynayan elemanlar yerine enerjisi yüksek ve çabuk kalabalıklaşan bir fransa bulacak.
  
  fransa'nın topu bırakmasının arjantin'e yaratabileceği diğer bir handikap da şu; hırvatistan arjantin'i yerleşik karşılarken, arjantin'in orta sahasındaki merkez orijinli oyuncu çokluğu, rakip sahada merkezi konumlanmalar yarattı. messi'nin sağ iç forvet - mac allister'ın sol iç forvet gibi, merkez orta sahanın da enzo-paredes-r.de paul olarak dizildiği yerde bekler (tagliafico - molina) öne çıktı. ancak hırvatistan iki tarafa açılmak yerine, sadece arjantin o an kısa paslarla hangi kanada rahat ulaşabiliyorsa oraya doğru topluca kaymayı tercih etti, enine daraldı. arjantin buna karşılık oyun kurucu orta sahalarını iyice kenarlara atarken, ters kanada çarpraz uzun toplar atıp, beklerini savunma arkasına sarkıtmaya çalıştı.
  
  işte fransa bu pasları kestiği an geride 2 stoperle kalacak olan arjantin'e karşı çok daha hızlı cezalar kesebilecek bir takım, başta kylian mbappe olmak üzere. kaldı ki, z.dalic de o maçta bir süre sonra, kendi sahalarına çekilince sağ kanat pasalic'in sağ beke gelip olayı 5'li savunmaya döndürmesini istedi, l.scaloni ise buna karşılık, geriden oyun kurarken bunu bıraktı ve topu direkt ileriye uzun göndertip sekenlere pres yaparak hücum başlatmak istedi. zaten l.scaloni'nin elinde nahuel molina gibi enerjik bir sağ bek varken setlerde sürekli hücuma koşturup mbappe'yi boş bırakma riskine girmeyebilir de.
  
  daha birçok ihtimal.
  
  iki takım da belli anlarda elenme tehlikesi yaşasa da bence finale hakederek geldi. arjantin şahsi beklentilerimin üstünde, turnuvaya başladıklarındaki oyun kalitesinden ziyade formda oyuncuların zamanla monte edilişi + değişen oyun düzenini epey yüksek tutkuyla besleyerek başardı bunu. fransa ise aynı seviye heyecana sahip olmasa da kalitesinden beklenir şekilde rahat, zaman içinde oyun düzeninde modifiye ettiği ufak detaylarla birlikte sindire sindire geldi. yani kim kazanırsa kazansın hakedeceğini düşündüğüm bir maç ve iki taraftan da topu ayağına alınca akılcı, kaybedince mücadeleci işler bekliyorum. inşallah saçma sapan olaylar yaşanmaz da zevkli bir final izleriz.
  
  edit: fikrinizi merak ettiğim sorular: link