4 entry daha
  • değişir.

    yapı hasar aldıkça yapının periyodunda artış meydana gelir. yapı eğer orta / yüksek katlı bir yapıysa deprem hesabında kullandığımız spektrumun kuyruk bölgesine doğru bir ilerleme olunacağı için yapının birim kütlesine etki eden maksimum ivme değerinde azalma durumu söz konusu olur. bu da teorik olarak aynı deprem kaydının yapı hasar aldıktan sonra yapıya etkimesi durumunda daha az bir kuvvet oluşumuna sebebiyet verir.

    ancak yapı az katlı ise hasar aldıktan sonra titreşim periyodunun artmasına bağlı olarak tasarım ivme spektrumunun en büyük değerine ulaşabilir. bu durumda deprem kaydının yapı üzerinde oluşturduğu ivme değerinin maksimum değerinde yükselme durumu söz konusu olur; bu da daha büyük bir deprem kuvveti oluşumuna neden olur.

    deprem altında yapıya etkiyen deprem kuvveti yapının serbest titreşim periyoduna (ki bu değer kabaca kat sayısı / 10'dur) bağlıdır. yapının birim kütlesine etkiyen ivmenin maksimum değeri dolayısıyla deprem kuvveti bu spektrum eğrisi ile doğrudan ilişkilidir. örnek bir spektrum karşılaştırması aşağıdadır, depremsellik ve zemin türüne göre 2018 yönetmeliğimizde lokasyona göre afad tarafından oluşturulabiliyor spektrumlar.

    https://www.hizliresim.com/8b3c0lv

    yine de bu tam bir fikir vermez; deprem atlatmış yapının bazı elemanları hemen kullanım seviyesinde iken; bazı elemanlar ileri seviye hasar durumunda olabilir. eğer yaşanılan ilk depremde rijitlik önemli miktarda kaybedilmişse o yapı zaten daha küçük bir depremde de ayakta kalamayacaktır. ama ilk durumda anlattığım durum söz konusu ise bile yapının daha güvenli olduğu bilgisini çıkaramayız.

    yapının ayakta kalabilmesi ise pek çok parametreye bağlı ancak anlattıklarım en önemlilerinden birisi. bu deprem özelinde konuşacak olursak malesef çoğu bölge için dikkate alınan deprem kuvvetleri aşıldı. bu da depremin yıkıcı etkilerini malesef artırdı.

    deprem yönetmeliğimiz güvenli tarafta kalacak şekilde hesap yaptırmasına rağmen yetersiz kaldığı istisnai bir durum oldu. deprem o kadar büyüktü ki spektrum değerleri pek çok lokasyon için malesef aşıldı. ihmal durumunun örtbas edilmemesi gerektiği de ortadadır şüphesiz; ancak bölgede oluşan deprem 1500-2000 yılda bir gelecek türden olduğu için hesaplar tutmadı.
20 entry daha
hesabın var mı? giriş yap