necil kazım akses

• müzik çalışmalarına keman ve viyolonsel öğrenerek başlamış ve darüelhan’da cemal reşit rey’den armoni dersleri almıştır. 1931’de viyana devlet müzik ve görsel sanatlar akademisi’nin kompozisyon bölümünü, 1934’te prag devlet konservatuarı’nın ileri kompozisyon bölümünü bitirmiştir. yurda döndükten sonra ankara musiki muallim mektebi’ne atandı, milli eğitim bakanlığı’nca devlet konservatuarı’nı kurmak üzere türkiye’ye davet edilen paul hindemith ile birlikte planlama çalışmalarına katıldı. konservatuvardaki öğretmenlik yıllarında bülent arel, nevit kodallı, ferit tüzün gibi genç kuşak bestecilerin yetişmesine önemli katkıları oldu.
  1948’de ankara devlet konservatuvarı müdürü, 1949’da güzel sanatlar genel müdürü oldu.
  1958’de devlet operası genel müdürlüğüne getirildi. 1971’de devlet sanatçısı ünvanını aldı. 1972’de emekli olmasına rağmen konservatuvardaki derslerini sürdürdü.
  türk beşleri diye anılan grubun üyesi olan sanatçı yapıtlarında halk müziği ve klasik türk müziği motiflerini çok sesli müzik tekniğiyle birleştirme girişimleriyle dikkati çekti. bestelerinde temel ritim ve ezgiler sürerken farklı enstrüman gruplarının değişik tempolarda müziğe katıldığı rastlantısal müzik tekniğine sık sık başvurdu. orkestra için konçerto (1976-1977), itri’nin neva-karı üzerine scherzo (1970), bir divandan gazel (1976) gibi yapıtlarında klasik türk müziğine duyduğu ilginin etkileri belirgindir. başlıca yapıtları arasında mete ve bayönder adlı birer perdelik operaları, beş piyano parçası (1930), flüt piyano sonatı (1933), minyatürler (1936), senfonik destan (1973), viyola konçertosu (1977), çeşitli sahne müzikleri, ankara kalesi (1942) adlı senfonik şiir, 50.yıl cumhuriyet marşı ve dört senfonisi sayılabilir.
  
  (kamil