paris komünü

• bismarck almanyasinin fransa'yi yenmesinden sonra yenilgiyi hazmedemeyen paris halkinin fransiz hükümetine karsi kurdugu devrimci bir tesebbüs.yenilgiden sonra toplanan halk,18 mart 1871'de hotel de ville'de paris komününü milli muhafizlarin havaya açtigi ateslerle coskulu bir sekilde ilan etti.2 ay süren iktidari boyunca bazi reformlar yapildi (halk tarafindan destek bulmustur.bunlardan bazilari düzenli ordunun kaldirilmasi,memur maaslarinin yilda 6000 franki geçmemesi,milli muhafizlarin ülkede tek silahli güç ilan edilmesi,kilise ile devletin ayrilmasi,din islerine ayrilan bütçenin kaldirilmasi,kilise mallarinin milli emlaka devredilmesi,fabrikalarin isçilere devredilmesi,giyotin makinasinin yakilmasi). 22 martta versailles hükümeti yandaslarinin hükümeti ele geçirme tesebbüsü basarisiz oldu.12 mayista versailles güçleri parise girdi, komüne karsi sehri ele geçirmek için halk birlikleriyle uzun süre kanli biçimde savastı ve sehir sokak sokak çarpisilarak ele geçirildi (28 mayis).halk askerlere karsi mermi tükenince taslari tüfeklere doldurup savasmis,rehineler karsilikli olarak öldürülmüs son direnisler pére lachaise mezarliginda yapilmis ve esirler bu mezarlikta federeler duvari önünde kursuna dizilmislerdir.savasta 20000 kadar devrimci ve 700'den fazla versailles'li öldürülmüstür.devrimci parti bu olaydan sonra agir bir darbe almistir.