öğrenildiğinde ufku iki katına çıkaran şeyler

• rus milli marşının sözlerinin sürekli değişmesi.
  
  rusya'nın ilk milli marşı 1816 yılında kabul edilen "rusların duası" isminde bir marştı. bu marşta ingilizlerin o dönemki marşlarından o kadar etkilenilmişti ki ingilizlerin meşhur "tanrı kraliçeyi korusun" sözü "tanrı çarımızı korusun" diye çevrilip milli marşın ilk cümlesi olarak kullanılmıştı. marşta dikkat çeken bir başka detay da marşın sözlerinin rusya'nın ortodoks olmasına dikkat çekilmesiydi ve kullanılan dini motiflerin öne çıkmasıydı.
  
  bundan yaklaşık 17 yıl sonra 1833'te marşın sözleri ve müziği değiştirilip biraz daha kilise ilahisine benzetildi ama "tanrı çarımızı korusun" kısmı aynen muhafaza edildi. ayrıca sözlerde çar'a tanrı'yı yeryüzünde temsil eden kutsal bir kimlik yüklendi.
  
  1917'deki devrimden sonra ilk olarak rabochaya marsel'yeza adlı yeni bir marş yazıldı. bu marş ülkenin resmi milli marşı olmasa da çeşitli tören ve toplantılardan önce çalındığı için gayriresmi milli marş olarak kabul gördü. marşın sözlerinde ülkenin zincirlerini kırdığından ve devrimden bahsederken dünyadaki işçi ve emekçiler de ayaklanmaya ve haklarını söke söke almaya davet ediliyordu. eski marşın aksine yeni marşta hiçbir dini kavram geçmiyordu.
  
  bundan bir sene sonra ülkenin milli marşı olarak enternasyonel kabul edildi. marşta "dünyanın ezilenleri, aç kalanları, ayaklanın ve dünyayı değiştirin" mealinde sözler geçiyordu. bu marş 1944'e kadar ülkenin milli marşı olarak kaldı.
  
  ikinci dünya savaşı devam ederken stalin'in emriyle yeni bir marş yazılması için bir ekip kuruldu. yeni marşta rusya'nın savaş boyunca gösterdiği kahramanlıklar ve özverilerden bahsedilecekti. ayrıca stalin'den övgüyle bahseden bir mısra da milli marşa eklenmişti.
  
  stalin öldükten 3 yıl sonra bu şarkının sözleri tamamen silindi ve sadece müziği çalınmaya başlandı. böylece ülkenin milli marşı "sözsüz marş" olarak bilinmeye başlandı. bu 1956'dan 1977'e kadar böyle devam etti. 1977'de yazılan yeni marşta da stalin'den hiçbir şekilde bahsedilmiyordu.
  
  1990'da sosyalizm çökmüştü ve rusya kapitalizme yelken açmıştı. bu yüzden milli marşın yeniden değişmesi gerekiyordu. sosyalizm öncesi marşın geri getirilmesi gündeme geldiyse de bu kabul görmedi. daha sonra mikhail glinka'nın 1800'lerden kalma eski bir bestesi kullanılmaya başlandı. bu marşın sözleri yoktu ve sadece piyanoyla çalınan bir müzikten oluşuyordu. bu kez zırt pırt milli marşın değişmesinin önüne geçilmesi için bu yeni milli marşın anayasaya eklenmesi teklif edildi. böylece yeni marşın değişebilmesi için anayasanın değişmesi gerekecekti.
  
  bundan sonraki 10 yılda bu müziğe söz eklemek için bir çok çalışma yapıldı ama yazılan sözlerin çoğu veto yedi. sağcı partiler yeni sözlerin yeterince milliyetçi olmadığını, solcu partiler de yeterince solcu olmadığını düşünüyordu ve bir türlü yeni sözlerde anlaşılamıyordu.
  
  rus halkının da katıldığı ve herkesin bestesini yollayabileceği bir yarışma düzenlendi ve bu yarışmaya 6 binden fazla beste yollandı. yine de bunlar içinden juri tarafından kazanan olarak seçilen "slavsya, rossiya" pek tutmamıştı ve devlet tarafından resmi törenlerde ve organizasyonlarda nadiren kullanılıyordu. zaten rus halkı da bu sözleri benimsememişti. milli marş resmi olarak 1999'a kadar sözsüz olarak devam etti.
  
  2000 yılında rusya'nın başına putin geçince "olimpiyatlarda madalya alan sporcularımızın gururla söyleceği bir marşımız bile yok" diyerek yeni bir marş yazılması için emir verdi. putin müzik olarak eski sovyet marşının kullanılmasının taraftarıydı ama yeni sözler yazılmasının uygun olduğunu düşünüyordu. sovyetlerden kalma müzik milliyetçi sözlerle birleştirilmişti ve böylece hem sağcıların hem solcuların gönlü alınmıştı.
  
  gerçi yeni marşta çok fazla siyasi gönderme yapıldığı söylenemez. yeni marşın sözleri genel olarak "rusya sen ne büyük ve harika bir ülkesin, ırmağının akışıyla, dağlarınla, ormanlarınla, ne güzel bir ülkesin" mealinde devam ediyor ve daha çok ülkenin coğrafyası övülüyor.