aeneis

• roma 'nın sanat güneşi, augustus 'un edebi prensi vergilius 'un en büyük eseri. aeneis 'in, iii., 716 'da yaptığı bir kontrasttan söz edeceğim. birebir çevirisini bir kenara koyarsak, parçanın tam bu noktasında geçişi şöyledir;
  
  "..sic pater aeneas intentis omnibus unus
  fata renarrabat diuum cursusque docebat
  conticuit tandem factoque hic fine quievit."
  
  turkan uzel şöyle çevirmiş bölümü;
  
  "..herkes dikkatle dinlerken aeneas ata böyle
  yineliyordu tek başına, tanrı kaderini,
  anlatıyordu uzun dolaşmalarını, sonra
  sustu, öyküsünü bitirip sakin kaldı."
  
  tezat, herkes ve herşey manalarındaki, omnis'in çekilmiş hali 'omnibus' (abl. - dat. / pl.) ve "tek, yalnız" manalarına gelen 'unus' kelimelerinin kullanımındadır. tezatı etkileyici bulmayan kritikçiler vardır. (örneğin r. d. williams) fakat vergilius 'un çizdiği figür çok kompleks ve dahası sanatsal, tarihsel karakterdedir. zira; ııı. kitap boyunca troya 'nın yıkılışından sonra, yeni kent arayışına çıkan aeneas önderliğindeki troyalıların aslında bir de büyük ataları vardır; aeneas 'ın babası; anchises. bu da aeneas 'ın liderlik özelliğine zeval getirmektedir. eserin bu bölümüne kadarki bölümünden anladığımız kadarıyla, troyalılara emirleri bazen aeneas, bazen babası vermektedir, fakat paterfamilias 'a göre; baba anchises dini görevleri yerine getirmektedir, aeneas'dan farklı olarak. zaten eserin birkaç yerinde, kanlı ellerinden bahseder aeneas, ve bu kanlı elleriyle, kimi tanrısal öğelere dokunamayacağından.
  
  fakat iii. kitabın bir yerinde (708-715) baba anchises 'in öldüğünü söyler vergilius, hem de oğul aeneas 'ın dilinden söyler bunu. bundan sonra şair, aeneas'dan hep unus yani "tek" olarak bahseder, (aeneas'ın en meşhur sıfatı ise pius 'tur. (bkz: pietas) ) yani troyalıların tek lideri.
  
  tabi bu mühim bir hadise; aeneas 'ın, augustus 'un prototipi olduğu düşünülürse, anchises 'in de julius caesar 'la bir tutulup, benzer şekilde onun da ölümünden sonra, augustus 'un da tıpkı aeneas gibi romalıların tek lideri olduğu, vergilius tarafından anlatılmaya çalışılmış olabilir.