• moby dick'in yazari . moby'nin bir $ekil akrabasi .
  • "billy budd,the sailor" ve "bartleby,the scrievener" isimli pek bilinmeyen ama okundukça albert camus'deki o ironinin yıllar öncesinden en açık şekilde görüldüğü eserleri yazan, ve yine camus'un en çok etkilendiği yazarların başında gelen, amerikan edebiyatı'nın sonradan değeri anlaşılmış başkaldıranı...
  • moby' nin yani sivil hayattaki adiyla richard melville' nin buyuk buyukbabasi.
  • bartelby öyküsünde zaman ve mekan olmadığı halde, ilk realist öyküsü sayılabilir. "i would prefer not to" öyküyü modernist saymamız için bir nedendir çünkü modern insanın çelişkisini anlatmaktadır.
    istanbu gezisi sırasında, istanbulun bir mezarlar şehri olduğunu söylemesi bizim açımızdan dikkat çekicidir.
  • babası maddi krizler yüzünden delirerek ölmüş, annesi 7 çocuğu ile dımdızlak ortada kalmıştır. henüz 15 yaşında çalışmaya başlayan ve akademik eğitim alamayan melville'in yaşamı, 3 yıl orda burda sürttükten sonra bir gemiye kapağı attıktan sonra değişmiştir. nathaniel hawthorne'un da yakın dostudur ayrıca...
  • yaşadığı zaman diliminde değeri anlaşılamamış, sıradan bir macera romanları yazarı yerine konmuş ve hayatını unutulmuş bir biçimde yoksulluk içinde noktalamış amerikan edebiyatının dev ismi. zengin bir tüccar olan babası iflas ettikten sonra delirerek ölünce çocukluğu sıkıntılar içinde, birsürü işe girip çıkarak geçti; bu arada da kendi kendini yetiştirdi. 19 yaşındayken bir balina avcı gemisiyle denizlere açıldı; dünyanın yarısını dolaştı. dört yıl sonra bir arkadaşıyla beraber gemisinden kaçarak markiz adalarında (bkz: pasifik adaları) yamyam yerlilerin yanında yarı tutsak yarı konuk olarak bir yıl geçirdi. adalara uğrayan “united states” adlı birleşik devletler fırkateyni tarafından kurtarıldı ve ülkesine bir bahriye eri olarak döndü. sağlık sorunları nedeniyle bahriyeden ayrılan melville ötedenberi ilgi duyduğu yazarlığa yöneldi. 1846 ve 47 yıllarında arka arkaya yayınlanan “tippee” ve “omoo” adlı kitaplarında pasifik yerlileriyle yaşadıklarını soylu vahşi teması üzerinden romanlaştırdı. 1850 yılında yayınlanan “white jacket” da ise bahriye erlerinin zorlu hayatını anlattı. bu üç roman onu bir anda hem ingiltere hem birleşik devletlerde çok ünlü bir yazar haline getirdi. melville in başarılı evliliği ve ünlü edebiyat eleştirmeni nathaniel hawthorne ile kurduğu dostluğu da bu döneme rastlar. fakat bu noktadan sonra yıldızı sönmeye başladı. 1851 de yayınlanan “moby dick” beklediği başarıyı yakalayamadığı gibi alışılmadık anlatımı ve kurgusu nedeniyle dönemin eleştirmenlerinin şiddetli saldırılarına uğradı. parasal olarak da sıkıntıya giren yazar new york da gümrük müfettişi olarak çalışmaya başladı. bu dönemde yazdığı “pierre” ve “piazza memories” gibi müthiş kitaplar duyulmadan geçti. ayrıca şiirler de yazan melville bunları kendi parasıyla bastırdı. 1888 yılında emekli olan yazar “moby dick” ile beraber en büyük eseri sayılan “billy budd” ı yazmaya koyuldu. ancak bunu bitirmesinin ardından bastırmaya fırsat bulamadı: 28 eylül 1891 tarihinde öldü.

    melville in yeniden keşfi 1920 lerde, savaş sonrası amerikasında oldu ve deyim yerindeyse kıyametler koptu. moby dick'te doruğuna çıkan, nesirden ziyade nazımı andırır lirik ve dokunaklı üsluba sahip; insan-tabiat, uygarlık-barbarlık çatışmaları; insan içgüdüleri gibi devrinin çok ilerisindeki konuları işleyen eserleri tüm dünyada sayısız kereler basıldı, filme alındı, tiyatroya uyarlandı. böylece yaşarken kendisinden esirgenen ün ve yazındaki mevkiyi nihayet kazanarak ismini tarihe perçinletti.

    (bkz: moby dick)
    (bkz: billy budd)
  • "herman melville, 1819’da new york’ta doğdu. ailesinin maddi durumu hiç de parlak değildi ve babası, ardında yüklü bir miktarda borç bırakarak öldüğünde, on üç yaşındaki melville için hayata atılma zamanı gelmişti. çeşitli işlerde çalışarak geçen beş yılın ardından, on sekiz yaşında liverpool’e giden bir gemiye ayak bastı. gençliğinin en güzel günlerini kabusa çeviren bu adım, melville’in dünya edebiyatına kazandıracağı büyük romanların malzemesi oldu. yirmi iki yaşında güney denizlerinde balina avına çıktı, ama zorlu koşullara dayanamayıp birkaç arkadaşı ile gemiyi terk etti ve bir süre typee yerlileri arasında yaşadı. adaya gelen bir avustralya gemisi ile yeniden denizciliğe döndüyse de denizcilik hayatı hep sorunlu geçti; katıldığı bir isyan sonunda hüküm giydi, tahiti civarında yeniden yerliler arasına katıldı, bir başka balina gemisi ile hawaii’ye kadar gitti.

    otuzlu yaşlarında boston’a döndüğünde, artık deniz seferleri tamamiyle çıkmıştı kafasından, başka bir işi de yoktu; yazmaya başladı. 1846’da yayınlanan ilk romanları, yerliler arasında geçen günlerine aitti. moby dick’i 1851de tamamladı, ancak romanları yeterince ilgi görmedi. melville, 1866’da new york gümrüğünde müfettiş olarak çalışmaya başlayınca edebiyattan bütünüyle uzaklaştı, 1891’de öldüğünde hiç kimsenin hatırlamadığı bir yazardı o, ama öldükten sonra keşfedildiğinde bir daha hiç unutulmadı..." (a. ömer türkeş)
  • bronx'taki woodlawn cemetery'de gomuludur. mezarinin ustunde acik bir kitap bulunmustur.
  • herşeyi denerim; ama yapabildiklerimi yaparım. - herman melville
  • amerikali iyi yazarlardan biridir. romanlari genelde denizciliğin bi şekilde bulaştiği olaylari konu alir. "gençliğinin düşlerine sadik kal" diye bir lafi vardir ki söylenecek söz bulunmaz üstüne. ne yazik ki ölümünden sonra taninmiştir kendisi.
hesabın var mı? giriş yap