• daha önce bahsedilmemişse vennus paradoksu olarak analım bunu. diyelim ki ışık hızına oldukça yaklaşan -mesela ışık hızının %99.9999999'u- uzay araçlarını üretmeyi başardık ve astronotlara bu araçlarda görevler vermeye başlıyoruz. astronotun görevi dünya'dan 21 şubat 2089'da ayrılarak başlıyor. astronota diyorlar ki "yarın aynı bu saatte dönmüş ol." astronot "tamam abi" diyor. saatine bakıyor 08:30 tarih de 21 şubat 2089. koltuğuna oturuyor, el frenini çekiyor gaza basıyor. ışık hızıyla (ışık hızının %99.9999999'uyla yani) 24 saat geziyor uzayda, 24 saat boyunca takılıyor filan. sonra saatine bakıyor: 08:29.59 tarih 22 şubat 2089 olmuş. "tamam" diyor, döneyim artık beni bekliyorlardır. ve dönüyor. araçtan iniyor, telefonuna bakıyor ve (telefonunun tarihi otomatik güncelle seçeneği aktif) telefonda gördüğü tarih 22 şubat 2109. dünyadan ayrılalı 20 yıl olmuş. şimdi bu astronota maaş olarak ne verilecek? 1 günlük yevmiye artı uzay harcırahı mı yoksa 20*12 adet aylık artık emeklilik ikramiyesi mi? zor bir karar doğrusu.
  • astronot 1 gunluk yevmiye alir.
    cunku adama "yarin bu saatte donmus ol" demisler. isik hiziyla 24 saat gez gel dememisler ki?... yanlis anlamis o astronot.
  • öncelikle astronota mazeretsiz olarak 19 yil 364 gün ise gelmediği ve kendisine zimmetli gemiyi 20 yil boşuna gezdirdigi icin soruşturma açılır. yakıt parası da götünde patlar. çünkü ona gemiye binmeden once yarın burda ol demişler. kontağı açıp sadece 1 saniyeligine ayagini debriyajdan cekse ve gaza dokunsa yeterliydi.yok öyle gece yarısı babasının cebinden araba anahtarı çalmış ergenler gibi o gezegen senin bu galaksi benim fink atmak.
  • arkadaşım adam 20 yıl sonra döndüğünde belki sevdiği yakınlarını kaybetmiş olucak ve sevdiklerinden 20 yıl uzakta kalmış olucak.sevdikleri dicek ki gittin 20 yıl gelmedin biz ne yedik ne içtik haberin var mı senin ha var mı dicekler. belki eşi menepoza girmiş olucak. çocuk yapamıcaklar bir daha. adam 20 yıl sonranın dünyasına adapte olamıcak. belki döndüğünde ülkesini ve evini bile yerinde bulamıcak. şimdi bu adama 24 saatti diye çift vardiyadan hesaplayıp günlük yövmiye mi verilsin. bence en azından bir kaç maaş ikramiye full akbil ve yemek ticketini da hakkediyor.
  • türkiye'de, 657 sayılı devlet memurları kanunu'nun 94'üncü maddesi gereğince normal zamanda geçen 10. güne müteakiben "10 gündür mazeretsiz olarak işe geri dönmediği" gerekçe gösterilerek memuriyeti sona erdirilir. ayrıca memurlar maaşlarını peşin aldığından, bir sonraki maaşa kadar kalan gün sayısı hesaplanıp; aldığı maaşı geri ödemesi istenir. astronot bu sürede bulunamayacağından borcu faiziyle birikmeye başlar. ancak bu arada yaklaşık 7190 gün geçeceğinden 6183 sayılı amme alacaklarının tahsil usulü hakkında kanun'un 102'nci maddesi uyarınca "kamu alacakları 5 sene içinde tahsil edilemediğinden" dolayı borçları zaman aşımına uğramış olur.
  • en sevdiğim türde boşa kafa yorma problemi gelmiş, yoralım bakalım.

    kapitalizm ücretleri düşürmek için gerekli araçları sağlamıştır ve bu nedenle işveren 1 günlük maaş vermek isteyecektir. 8 saatlik normal ücret, artı ikinci 8 saat için fazla mesai ücreti, artı üçüncü 8 saat için de çifte fazla mesai ücreti şeklinde ücretlendirmek işine gelecektir.

    peki neye dayanarak? çünkü dünyanın zamanıyla 30 yıllık işi fiilen çalışmış olduğu 24 saat içinde yapmasını sağlayan aracı işvereni sağlamıştır. işverenin sağladığı aracı kullanarak dünya üzerindeki 30 yıl boyunca devam eden işi sadece 24 saat boyunca (değineceğim) emek harcayarak tamamlamıştır.

    ancak buna itiraz edecek astronot iki noktada haklıdır.

    birincisi, hangi 24 saat? bindiği aracın içinde geçen 24 saat, dünyada güneşin art arda iki defa batması arasında geçen süreye eşit mi? daha basitçe, her bölümü 1 saat olan bir dizinin 24 bölümünü izlediğinde bu mesai bitmiş midir?

    ikincisi, bu astronotun hayatı dünya üzerindedir. sosyal ihtiyaçlarını, temel ihtiyaçlarını dünyada karşılamaktadır. işvereni bu ihtiyaçlarını karşılaması için astronotla aynı hızda ilerleyen bir ortam sağlayabilmiş midir bu zaman zarfında? üstelik mesaisi bittiğinde yine dünyada yaşayacaktır. bakmakla yükümlü olduğu kişiler de dünyadadır. örneğin, dünyadan ayrılırken yeni yeni yürümeye başlayan oğlu üniversiteye gidebilmiş midir yoksa çalışıp annesine mi bakmaktadır? ayrıca 20 yıl boyunca evinin kira borçları ne olmuştur? istihdam karşılığı ücret ödemenin temeli, işçinin hayatını idame ettirebilmesidir. bu şekilde idame ettiremeyecektir.

    özetle, aslında 20 yıldır maaşının tıkır tıkır yattığı bir banka hesabında birikmiş yüklü bir parası olmalıdır. ancak işveren bu maaşları yatırmamış, çalışanın buna itiraz etmesi gereken yasal süre geçmiştir. mahkemelik olurlarsa, işveren astronotun maaş almadan çalışmayı zımnen kabul ettiğini iddia edecek, patron dostu bir ülkenin yasalarına tabiyse o bir günlük ücreti bile vermemeyi kılıfına uyduracaktır.

    ben astronotun yerinde olsam aracı parçalarım, depozitoyu da yakarım. maksat sinirim geçsin.
  • aylık almıyorlar. garanti ücret+ışın başına para alıyorlar.
  • ssk girişine göre 20 yıl, 43 yaş ve 5150 prim gün şartlarına tabi.
    ayrıca 3600 prim gün ile 58 yaşınızın dolacağı 22.02.2109 tarihinde de kısmi emekli olabilir.
    askerlik borçlanması yapma hakkınız var.
    askerlik borçlanması ile iki yıllık yani 720 gün prim elde eder ve prim gün sayısı arttırabilir. ancak emekli olabilmesi için en az 3600 prim gün ödemesi gerekmektedir. isteğe bağlı öderse 3600 prim günle emekli olamaz.
  • tabii ki bir günlük maaş alacaktır. neden mi? çünkü hikayede aldatmaca var. dikkatli okuyun, ne diyor: el frenini çeker gaza basar. aslında uzay gemisi hiçbir yere gitmedi. çünkü el freni çekili. el frenini indirir ve gaza basar dese paradoks başlayacaktı. cep telefonu saati falan hepsi pilotun dikkat dağıtma taktikleri. bir gün boyunca uzay gemisinde uyumuş. hatta devleti dolandırmaya çalışmaktan dava açılmalı.
  • geç yatar.
hesabın var mı? giriş yap