• 1880'ler ve 1960'lar arasında amerika'nın büyük bölümünde uygulanan, siyahlar ve beyazların aynı ortamları paylaşmalarını yasaklayan kanunlardır... gayet de yasal bunlar, hapis ve para cezası uygulanıyor karşılığında... örnek olarak; evli olmayan bir siyah ve beyazın aynı evde yaşaması, geceleri aynı evde kalması 12 ay hapis veya 500$ para cezası gerektiriyor; bununla birlikte bir siyah ve beyazın evlenmeleri kesinlikle yasak... iş yerlerinde aynı ofis içinde çalışmıyorlar, tuvaletleri de ayrı... bunu uygulamayan kişiler yine aynı şekilde cezalandırılıyor...
    ismini zenci bir minstrel show karakterinden almış... bu minstrel show da şöyle bir şey: 1800'lerde güney amerika'ya insanları incelemek için giden bir kuzey amerika'lı tiyatrocu kuzeye dönüşünde bu tip oyunları sahneye koyuyor... adam insanları incelerken kireçlenmeden mustarip bir yaşlı adam görüyor, bunu çok komik buluyor ve oyuna taşıyor... oyunda bir beyaz ve iki zenci adam bulunuyor, zenciler sürekli titriyor ve aralarında geçen diyaloglarda alaya alınıyorlar; ancak zencilerin sahneye çıkması yasak olduğundan abartılı makyaj yapmış beyaz adamlar oynuyor bunları da...
  • jim crow adında biri tarafından yapılmış kanunlar değildir.

    jim crow, o dönemde popüler olan bir tiyatro oyunundaki siyah bir karakterdir. bu karakter, siyahlara dönemin beyazlarının bakışını yansıtır. dolayısıyla da jim crow ifadesi pejoratif bir anlam içerir.

    bu ırkçı aşağılamayı karga anlamına gelen "crow" soyadında da görmek mümkündür. hani türkiye'de çarşaflılara "karafatma" falan diyenler var ya, işte aynı onun gibi...

    (bkz: elizabeth eckford/@derinsular)

    (bkz: ırkçılık/@derinsular)
  • bu kanunlarin bugun halen yazili olmasa bile toplumsal hayatta varligini hissederek yasamak, amerika icin ve her seyden ote insanlik icin buyuk bir utanctir.
  • kolelik fiilen amerikan ic savasinin bitmesiyle ortadan kalkmisti. eyaletlerin kongrede kac tamsilci ile temsil edilecegi o eyaletin nufusu ile belirleniyordu. nufusta beyazlar 1, siyahlar (kole olduklari icin) 3/5 kisi olarak sayiliyordu. koleligin ortadan kaldirilip her siyahin 1 kisi sayilmasi savastan maglup cikan guney eyaletlerinin kongrede daha cok sayida temsil edilmesine yol acacakti. bunun uzerine kuzey eyaletleri anayasaya eklenen 14. ve 15. maddelerle siyah erkeklere secme secilme hakki tanimis ki secime katilan siyahlar yine kuzeyin politikalarini destekleyen adaylara oy verebilsin (1868). bunun bir baska etkisi de fiilen aslinda kuzeyin askeri denetimi altinda olan guney eyaletlerde yonetimde onemli yerlere siyahlarin gelmesi olacakti.

    gun gelir devran doner, rutherford b. hayes‘in baskan secilmesinin ardindan askerler guneyden cekilmeye baslar.yillardir dis bileyen kolelik sempatizani beyaz guneyliler (kendilerine redeemers diyorlar) kontrolu tekrar ele almaya baslarlar. klu klux klan 1882-1930 yillari arasinda 3000’den siyahi oldurur. siyahlarin oy kullanmasini engellemek icin oy kullanma vergisi cikartilir vs siyah politikacilar guclerini kaybeder.

    jim crow yasalari da iste boyle bir politik iklimin hukum surdugu zamanda cikartilir. tenessee 1881’de onculuk eder. kolelik bitmistir, yasal olarak geri gelmesine imkan yok, o zaman siyahlari gunluk hayatta beyazlarin bulunduklari yerlerden atalim. beraber yolculuk edemez, barda ayni taburelere oturamaz, ayni incil’i okuyamaz. cocuk parkinda siyah bir cocugun beyaz bir cocukla oyun oynamasi artik kanunen suc....
  • esit ama ayri yasasi altindaki kanunlar. esitlik te neyin esitligi ise halen kimseler cozemedi......
  • derisinin renginden tuttuğu takıma, bıyığının boyundan üzerindeki urbaya kendini gruplaşmaya adamış insan dürtülerinin kanunlaşmış halidir. yazılı kanunların olmadığı yerde bile dünya bir kutuplaşmadan diğerine koşup duruyor.
  • jim crow yasaları (ingilizce: jim crow laws), 19. ve 20. yüzyılda amerika birleşik devletleri'nin güney eyaletlerinde çıkartılmış ırksal ayırmacı (segregationist) yerel yasalardır. yasalar, abd'deki yeniden yapılanma döneminde siyahilerin elde etmiş olduğu politik ve ekonomik kazançlara karşı çıkartılmıştır. yasalar, afrikalı amerikalılar ile beyazların sosyal ve politik hayatta ayrı kurumları kullanmalarını amaçlamış ve "ayrı ama eşit" (ingilizce: separate but equal) yasal doktrini ile temellendirilmiştir.

    demiryolları ve tramvaylarda ırk ayrımını benimseyen ilk yasa 1875'te tennessee'de kabul edilmiş ve takip eden dönemlerde tüm güney eyaletlerinde demiryollarında ırk ayrımı uygulamasına gidilmiştir. bu yasaları uygulayan eyaletlerde "sadece beyazlar için" ve "siyahlar" tabelaları asılmıştır. uygulamalar, daha sonra oteller, tiyatrolar, kütüphaneler, asansörler ve okulları da kapsar hale gelmiştir.

    amerika birleşik devletleri yüksek mahkemesi, 1954 yılında devlet okullarında ırksal ayırmacılığı brown v. board of education davasında anayasaya aykırı bulmuştur. bu kararın eyalet bazında uygulanması ise uzun yıllar sürmüştür. geriye kalan jim crow yasaları, 1964 medeni haklar yasası ile 1965 oy hakkı yasası sonucunda yürürlükten kalkmıştır.

    kaynak: vikipedi
  • (bkz: separate but equal)
  • naziler bu kanunları incelemek için abd'ye heyet göndermiş. epey ilham almışlar.

    türkiye'nin büyükelçiliği de aynı kapıdan her insanı alıyorsunuz, aynı ortamda tutuyorsunuz. bu ne biçim iş diye birçok defa uyarı almıştır.

    edit: kara çarşaflılar kara fatma denmesiyle bu kanunları bir tutan ismin sulu arkadaş olması şaşırtmadı.

    izansızlık işte.
  • abd nin güney eyaletlerinde yeniden inşa döneminin sonundan(1877), yurttaşlık hakları yasası'nın (1964) kabulüne değin ırk ayrımının hukuki temelini oluşturan yasalar.
hesabın var mı? giriş yap