• gunlerdir kardesimin ve arkadaslarinin sop'larini duzeltmekten ici gecmis biri olarak icerikten ziyade sekil-semalle ilgili bir kac nacizane tavsiyem olan omur torpusudur (ben tanimimi yapayim da…)

    ama once su:
    bizim zamanimizda hocalarin bize en buyuk tavsiyesi sop’u bizi calismak istedigimiz konuya iten seyle ilgili kisisel bir hayat tecrubesi, bir olay, bir laf safsatasiyla acmamizdi –hani yani alti yasimdan beri merak ediyorum bu olaylari, icim icimi kemirir durur o gunden beri tarzinda hikaye yazmanin bize sacma gelse de ecnebiyi cok etkileyecegini filan soylerlerdi. ki en cok canimi cikaran ve yazimi sirasinda en cok alkol tukettigim kismisi olmustu kendi sop’umun. simdi dusunuyorum da allasen kim yer ki bunlari, ben o yasimda bile yemezdim, hele ki komite uyesi filan olup da her sene onlarca insanin hayatinda siyaset bilimi doktorasi yapma istegiyle yanip kavrulmalarina yol acacak travmatik tecrubelerini okusam kicimla gule gule bir hal olurum herhalde. neyse, zamane genclerinin sop’larinda boyle kaygilar gormedim ve acikcasi cok seviniyorum. siz gene de saginiza solunuza bir danisin son kararinizi vermeden de sonradan elin zirzobu yuzunden harvard’a neyim alinmadim diye beddualar edilmesin arkamdan…

    evet, gelelim sop’umuzun organizasyonuna:
    - once kompozisyon derslerimizin bir numarali kuralini uyguluyor ve kaaadin en tepesinden baslamiyoruz, birazcik bosluk birakiyoruz.

    - saga dayayacak sekilde tarih atabilirsiniz, hatta atiniz.

    - dear mear kismini ben “dear members of the selection committee” diye yaziyorum, sanki dear sir/madam yazmaktan daha kisisel gibi geliyor, bilemiyorum. bazi bolumler zaten direk olarak hitap etmeniz gereken sahsin adini filan veriyor, aman dikkat!

    - ilk paragraf: oyle langgadanak diye olaya dalmiyoruz. biliyorum cok hevesli ve isteklisiniz bir an once ne kadar muhtesem bir aday oldugunuz anlatmak icin ama sakin, sakin. once genel bir girizgah yapiyoruz. ben sizin bolumunuze sunu bunu calismak icin basvuruyorum, vs denen kisa bir paragraf. opsiyonel olarak ekte de size bu belgeleri gonderiyorum diye bir cumle de eklenebilir.

    - ikinci paragraf: burada bolume basvurmaktaki amaciniz, sizi ilgilendiren sorun nedir, geceleri yastiginiza basinizi koydugunuzda bunun cevabini ogrenmek icin illa ki master yapmaliyim, doktora yapmaliyim diye sizi durtukleyen o uhrevi soru nedir, kisaca acikliyoruz. bu paragrafa ben su anda surada ogrenciyim, ya da mezun oluyorum vs diye baslayip daha sonra egitimim boyunca da (ya da ne bileyim aldigim su derslerde) bu konu kafami karistirdi filan… diye baslamayi, baslatmayi seviyorum ben. ama cok da detaya girmeyiniz, ayrica basvurdugunuz bolumu yikayip yaglamaya gerek yok daha. ilerki paragraflarda yapacagiz butun bunlari.

    - ucuncu paragrafta o alanda calisma yapmak icin yeterli background’unuz oldugunu belirten cumleleri ard arda diziyorsunuz. aldiginiz dersler, gittiginiz kurslar, yazdiginiz paper’lar, stajlariniz, alakaliysa okul disi aktiviteleriniz (misal sozluk yazarligi…) bunlari bir bir anlatiyorsunuz. yalniz tabii ki calismak istediginiz konuyla ilgili olanlari cimbizlayip yaziniz buraya, yoksa kimya doktorasi yapacak adamin bes yasinda resim yarismasinda aldigi odulle pek ilgileneceklerini sanmiyorum komite uyelerinin.

    - dorduncu paragraf: evet derdimizi acikladik, qualification’larimizi siraladik, sirada bolume kabul edildigimiz takdirde neler yapmak istiyoruz, calismak istedigimiz konulari biraz daha detayina inerek anlatiyoruz. burada ne kadar detaya ineceginiz bolumun beklentilerine bakar artik, ama standart 1-2 sayfalik bir sop icin birkac duzgun cumle yeter saniyorum. sonrasinda bu calismak istedigim konular sizin bolume ne kadar da uygun, zaten siz bu isin pirisiniz, sizin bolumde yapilmaz da bunlar nerede yapilir guzel abilerim, ablalarim tadinda bir kac cumle yaziyoruz. aslinda burada amacimiz basvurdugumuz bolumu yikayip yaglamaktan ziyade calismak istedigimiz konularin bolume uygun oldugunun farkinda oldugumuzu belirtmek (pek cok insan basvuru dosyasi iyi oldugu halde sirf calismak istedikleri konulari basvurduklari bolumde calisan olmadigi icin reddediliyor netekim) bazilari belirli insanlarin ismini filan veriyor ama ben biraz killaniyorum bu islerden. belki adam bolumden sepetlenmek uzere, ya da iki seneye emekli olacak. belki adama kil olan insanlar toplasmis komitede. artik bu kismi size kalmis.

    - son paragraf… toparliyoruz: bakin gordunuz iste hevesli, caliskan, cevval bir insanim. sizin bolume kabul edilirsem gece-gunduz calisacagim, kendimi ilim-irfana adayacagim. benden iyi aday nah bulursunuz. bir an once haber verin da ona gore ben de planimi programimi yapayim koduklarim (sinirler iyice lacka olmus artik burada)

    sincerely
    adiniz soyadiniz

    bir kac ufak nokta daha:

    - allasen edebiyat filan parcalayacagim diye kasmayin. bir kere ne kadar uzun cumle kurarsaniz o derece anlatim bozulugu, gramer hatasi vb yapma riskiniz artiyor. hele ki yurt disi basvurusu yapiyorsaniz kendinizi komik duruma dusurebilirsiniz. korkmayin, bolun o cumleleri! dedigim gibi adamlarin derdi sizin ne kadar da uzun ve edebi cumleler kurabildiginiz degil, sadece motivasyonunuz ve birikiminizle ilgili bilgi edinmek.

    - bitirdiginiz bolumden, onceden calistiginiz konudan bambaska isle yapmak pesindeyseniz ikinci ve ucuncu paragraflari biraz uzatmakta hatta ek paragraflar yapmakta beis gormeyiniz. ben bu bolumu bitirdim ama aklimda hep su vardi, ya da kendi bolumumu okurken bir de baktim ki su da cok alakaliymis aslinda vs.. gibi cumlelerle olaya nasil motive oldugunuzu anlatin. daha sonra bu konuyla ilgili birikim edinmek icin ne tur saklabanliklar yaptiniz, sayin dokun.

    - muhakkak ki ingilizcesi’ne guvendiginiz arkadaslariniza, hatta mumkunse hocalariniza okutun. sadece word’un spell-check’ine guvenip de basinizi yakmayin.

    kolay gelsin.
  • ing niyet mektubu. "niyet ettim niyet eyledim bu mektubu yazmaya" denerek baslar, niyetin kesinliligini belirtmek icin "cocugumu keserim" gibi ibarelerle suslenir..
  • aslinda birkac basit adim izlenerek 3-4 saatte ortaya cikan bir yazidir, gozde buyutup kolesi olmamak gerekir:

    - ilk paragrafta ilgi cekici yahut guncel bir olaya deginip paragrafin sonunu ne calismak istediginize baglayarak atlatin.
    - ilerki paragraflar icin bir baska pencerede cv'nizi acik tutun, cv'yi aynen ozetlemeyin tabi (bkz: resume) ama orda sizi en guclu gosteren birkac noktayi akademik motivasyonunuzu ve olaya ilginizi gostermesi acisindan dolgu malzemesi olarak kullanin.
    - motivasyon demisken, sop'un temasi bu is icin ne kadar duzgun bicilmis bir kumas oldugunuzu gostermektir, o yuzden "akademik alemde patlamaya hazir bir bombayim"i mantikli bir dozda vermeye calisin.
    - yazdikca gelistiginizi ve uslubunuzun oturdugunu hayretle goreceksiniz. o yuzden yaziyi tamamladiktan sonra basa donup ordaki zayif durusu duzeltin.
    - sop'unuzun sonunda mutlaka bir aforizmaya filan yer verin ve o aforizmadan yola cikarak lafi kendinize ve ne kadar mukemmel bir aday oldugunuza baglayin. google'da aphorisms diye aratinca milyonlarca kaynak cikiyor, 45 dakikalik bir taramayla guzel bir laf bulmak mumkun.
    - yeterince vaktiniz varsa yazip bitirdikten sonra bir sure nadasa birakin, mesela ertesi gun degil de bir sonraki gun acip tekrar okuyun, gozunuze garip gelen yerleri degistirin, yaziyi shuffle edip farkli kombinasyonlar nasil duruyor bir deneyin.
    - eger okulunuzda kariyer gelistirme ofisleri gibi bolumler varsa ordaki uzmanlardan sop'unuza bakmalarini mutlaka isteyin, gercekten cok mantikli yorumlar ve duzeltmeler yapiyorlar.
    - son olarak, sop yazarken mutlaka klasik muzik dinleyin. ruh halinize ve dolayisiyla uslubunuza maksimum ciddiyet ve olgunluk katacaktir. takdir edersiniz ki 50 cent dinleyerek yazilan bir sop'tan pek hayir gelmez.

    bu entry yeri geldikce editlenecektir.

    edit 1: universite yerine departmana basvurdugunuz icin hakkinda atip tuttugunuz objeyi de departman olarak belirlemek iyi olabilir.

    misal, ankara universitesi hukuk fakultesine doktora icin basvuruyorsunuz, adamlar sizden niyet mektubu istiyorlar.
    "ankara universitesi"nde doktora yapmak kariyerim icin soyle guzel boyle âlâ demek yerine "ankara hukuk"ta demek daha hayirli bir secim olabilir. diye dusunuyorum.

    edit 2: pathetique muthis gidiyor bunu yazarken. feci gaz.
  • gerçek bir zihinsel işkence çeşiti. hele tevazu en büyük erdemdir diye yetiştirildiyseniz kendinizi pazarlamakta olduğunuz gerçeğiyle karşı karşıya kalmak çok sıkıcıdır, ama o başvuru yapılacaksa sike sike yazılacaktır. ben statement of purpose yazmayı reddediyorum diyemezsiniz, tamam dersiniz de konunun muhatapları ne der o bilinmez tabii.
  • yurtdışındaki birkaç okula lisansüstü eğitimi için başvuru yapacaktım. haliyle bir tane statement of purpose yazmam gerekti. hem özgün olsun hem de konvansiyonel sistemi memnun edip bana kabul getirecek bir metin çıksın ortaya istiyordum. fakat bu taraklarda bezim olmadığı için neyi nasıl yazacağımı bilmiyordum.

    o sırada çok sevgili bir dostum imdadıma yetişti. "30 great sops" diye bir pdf verdi, "çok ağlama. oku bunu. işin görülsün" dedi. ben de bu 30 başarılı sop'u okuyup genel geçer bir çerçeve oluşturdum.

    kendi hikayemi içine yerleştirdiğim bu sop gerçekten de çok işime yaradı ve oldukça iyi okullardan kabul geldi ardı ardına. yarın bir gün niyet mektubu yazma mecburiyetinde kalıp da bu başlığa uğrayacak birileri olursa, onlara faydası dokunması amacıyla bu tecrübeyi paylaşayım dedim.

    ilkin şunu söyleyebilirim; mekanik bir metindense içinde duygularınızı da barındıran, hafif hikaye tarzında bir yazı kaleme almak daha başarılı bir sop için şart, anladığım kadarıyla. yani "şurada doğdum, bu okullarda okudum, bu noktaya gelmek istiyorum" gibi cv'nin metne dönüştürülmüş bir hali değil sop. nedenleriniz çok önemli.

    yazınızın barındırması gereken belli başlı nitelikleri şöyle maddeleyeyim;

    - ufak da olsa espritüel kısımları olsun yazının.
    - kesinlikle özgün bir yazı olsun. copy paste olduğu anlaşılırsa sorun yaşarsınız. onu bırakın, bu metni okuyan insan etkilenmeli. bu kişiyi okulumuza almalıyız demeli sizin için. o yüzden yazının canlı bir ruhu olması çok önemli.
    - üstesinden geldiğiniz dezavantajlarınızdan mutlaka bahsedin.
    - üstesinden gelemediğiniz dezavantajlarınızdan da bahsedin :) elinize yüzünüze bulaştırdığınız bir şeyi yeterli dozda yazıya ekleyin. ama tabi dikkat edin, "ne beceriksiz adam ya bu" demesinler hakkınızda. özeleştiriyi abartmayın.
    - dününüzü, bugününüzü ve yarınınızı birbirine bağlayın. çocukluğunuzdan bu yana o okula gitmeyi istiyor olmak zorunda değilsiniz. fakat neden sonuç bağını çok iyi kurmalısınız. hikayede kopukluklar olmamalı.
    - hayatınızdaki önemli kişiler, olaylar ve tecrübelere yer verirseniz, bu adam gerçekten yaşıyor dedirtebilirsiniz.
    - abartmamak kaydıyla, risk almayı seven biri olduğunuzu metne işleyin.
    - biraz garip durmak da işe yarayabilir. kızla ilk buluşmasında kahvesine şeker yerine yanlışlıkla tuz döküp de durumu bozmayıp "ben böyle seviyorum" diyen elemanın kızı tavlayıp onunla evlenmesi gibi bişi, bahsini ettiğim. sizin hakkınızda "diğerlerinden farklı ya bu kişi" denmesi iyi olur.
    - istediğiniz her alanda başarılı olabildiğinizi mütevazi bir dille anlatabilirsiniz. fakat mütevazılık önemli. iddialı olmakla burnu havada olmak arasındaki çizgi hayli ince. ona göre.
    - hedefleriniz net olsun. fakat net olsa da bu hedefler, kırılgan değil de belli ölçüde esnek bir yapıda olmaları lazım. "mutlaka şöyle bişi yaşamak istiyorum. yoksa ölürüm" fikrini verirseniz, kimse bir psikopatla çalışmak istemeyeceği için reddedilme ihtimaliniz artar.
    - başvuruda bulunduğunuz okulun sizin gelecek hayallerinize ne gibi bir katkı sağlayacağını net bir şekilde ifade edin.
    - bu okulun etinden, sütünden faydalanmaya gitmediğinizi; sizin de onlara değer katmaya çalışacağınızı bir yerlere yazın bir şekilde. sonuçta bu bir alışveriş.insana yatırım yapan herkes, öğrencisinden artı bir geri dönüş ve vefa bekler.
    - eksik yanlarınız varsa, bunları gerekçelendirin. bahanelerinizi öyle iyi ifade edin ki, bir bahane olarak değil de başarı gibi görünsün :)
    - ulvi bir gayeye inandığınızı da yazın metnin sonlarında. güzellik kraliçeleri gibi, "world peace" diyin :) ama öylesine ve abuk bir şekilde yazmayın. inandığınız bir şey olsun bu.
    - hobilerinizden, farklı alanlardaki yeteneklerinizden ve açık fikirliliğinizden falan da bahsedin.
    - efsane uydurmayın. yani yazınız inandırıcı olsun. yalan attığınızı düşündürmeyin.

    bu maddeler eşliğinde yazacağınız ve size özel yanları da olan bir sop iş görecektir evelallah.

    bon apetit!
  • sen kalk yıllarca ‘paperlarınızda i kullanmayın sakın’ laflarına maruz kalarak sayfalar tüket sonra kendini anlatmanı istedikleri bi yazı istesinler. nedir yani ‘ben’ demiyim de ‘möyk’ mi diyim ben şimdi kendime? yabancılaşma mı yaşiyim kendi kendime? (bkz: neden ben)
  • kisaca "asuman`a talibim" demek olan mektup, basarisiz olundugunda "asuman evlenmis" seklinde bir yanit alirsiniz. size de ancak: "neeeeeeeeeeee, asuman evlenmis mi?! orrrospu asuman" demek duser.

    fonda da manasi yok calmaktadir.
  • şunu bir daha yazacağıma, girer dört sene daha üniversite okurum, iki katı ortalama yaparım daha iyi. her kafadan bir ses çıkıyor yazmaya başladığınızda, eksik gördüğünüz yönleriniz için kısaca bahaneler gösterin, dürüst olun diyen de var, hiç onlardan bahsetmeyin, ne kadar şahane bir insan olduğunuzu anlatıp, "beni almazsanız, şöyle böylesiniz" iması yapın diyen de. bir arkadaşımın "ben üniversiteye girmeden önce, kozasında bir tırtıldım, sonradan açıldım kelebek oldum" diye başlayan sop'u stanford'dan kabul aldı mesela, böyle örnekler de var.

    bence en güzeli, öğrenme aşkıyla yanıp tutuştuğunuzu en iyi şekilde yansıtacak statement of purpose'ı yazmak. bunu göstermek için, sizi çok etkilemiş bir hocanızdan, yaptığınız bir projeden ya da aldığınız bir dersten bahsedebilirsiniz. çalışmak istediğiniz konuların nasıl dünyayı değiştirebileceğini göstermeyi deneyebilirsiniz ya da karşılaştığınız bir zorluğun sizi nasıl motive ettiğinden dem vurabilirsiniz.

    bir de mümkün olduğunca, başvurduğunuz okulu neden seçtiğinizi basmakalıp cümlelerle anlatmamaya, okulla ilgili bilgi sahibi olduğunuzu göstermeye çalışın. bölümünüzdeki bir hocanın yazdığı bir makaleden ya da okulun yaptığı bir projeden ne kadar etkilendiğinizden bahsedebilirsiniz.
  • (bkz: niyetim ciddi)
  • tevazu fazlasından veya yazacak şey bulamamaktan yakınanlara tavsiyem arka fona a beautiful mind soundtrack albümünü açıp yazmaya başlamaları. şahsen şu an denedim ve oluyur. "... to facilitate a radical change", " i believe my penchant for this field stems from the fact that ..." gibi şatafatlı cümleleri john nash'in ağzından çıkmışçasına yazıyorum anasını satayım.
hesabın var mı? giriş yap