• massenet'nin 4 top perdelik kumaştan operasıdır werther.. tamam heyecanlanmayın, goethe'nin werther'idir sözkonusu olan bittabii.. edward blau, paul milliet ve harmann tarafından da perdeye iliştirilmiştir nitekim.. ilk defa 16 şubat 1892'de karlı bir cuma günü viyana'da oynanmıştır.. dönemin kralı bir kutu viski aromalı çikolatayla gelmiştir salona, maksat eli boş görünmesin diye, ama koskoca kral yani, neyse bir şey demiyorum.. operamızda az ama öz kişiler vardır:

    * werther: sevgili (tenor),
    * charlotte: diğer sevgili (soprano),
    * albert: diğer sevgilinin nişanlısı (bariton)..

    charlotte kızımız, ölüm döşeğindeki annesinin oyununa gelip, vasiyeti üzre albert'le nişanlanmıştır.. ama kaderin oyunu işte, evlerine tanrı misafiri olarak gelen kuzen werther (o zamanlar freud felan icat olunmamış tabii) genç kızımıza abayı yakar; duramaz tabii yerinde, akabinde itiraf da eder.. kızımız da boş değildir zira, o da werther'i sevdiğini söyler.. eh buraya kadar her şey normaldir, ama opera değildir tabii, neyse..

    gelgelelim charlotte, albert'e verdiği sözden geri dönmek niyetinde değildir; "adam gibi adamım ben" der boyuna içten içe nitekim.. werther'den uzaklara gidip, onu unutmasını rica eder bir zahmet, garibim oğlan da verir kendini dağa, ovaya..

    karlı bir noel gecesi geri dönen werther, artık evli olan charlotte ile albert'i ziyaret eder; lakin zaman prozac kadar etkili bir ilaç değildir tabii, yaralar cılk cılk ortadadır yani.. hanım kızımız, onu uzaklara gidip hiç dönmemesi hususunda zorlar.. werther de "tamam ulan tamam" diyip kararını verir; lakin bir de tabanca alacaktır yanına (maksat keklik, kuzgun vs. değildir tabii hanımlar beyler) ve bu yüzden albert'den borç para ister.. bunu öğrenen hayın charlotte telaşlanır elbette, bu denli uyuz olduğu içün pişman olur ve doğru werther'in evine koşar..

    fakat, işler birbirini teğet geçmiştir gayrı; werther kanlar içinde yerde yatmaktadır ve ebedi aşkı charlotte'un kollarından can verir (hayat istopa fena halde benzemez işte charlotte efendi ya).. uzaktan kilisenin sesi duyulurken, sümükler fora olabilir, aman siliniz, akmasın e mi..
  • fazla duygulu, intahar edip o gunun gencliginin ilahi olmus goethe kahramani...
  • "acıları", cağdaş alman romanının başlangıcı sayılan ve thomas mann'a esin kaynağı olup, "lotte in weimar"ı yazmasına sebep olan kurgu kahraman by goethe.
  • aşk için şehit olmuştur, her türlü seramoniyi, ruhuna tütsü yakılmayı hak eder.
  • itu sahnesinden tanışıklığımız dünkü zirvede* pekişen* altıncı nesil yazar**
  • (bkz: werther213)
  • bu operanin en guzel ve degerli yorumlarindan biri michel plasson yonetimindeki london philharmonic orkestrasi, tatiana troyanos, alfredo kraus ve matteo manuguerra yorumudur. bu kayit 1979 yilinda emi records tarafindan kaydedilmistir. plasson un muthis yorumu eminim tarihe gecmistir. belli ki herbir notasinin ve cumlesinin uzerine yillarca dusunulmus. ozellikle ucuncu perde... bu armoni ve melodi bakimindan zengin ve derin bolum plasson un bagetinde ayri bir derinlik kazanmis.
hesabın var mı? giriş yap