sosyal beceri

• sosyal beceri kavaramı dilimize terim olarak tekil beceri yerleşim ise de, bu durum sosyal becerinin çoğul bir yapı gösterdiğini unutturmamalıdır sosyal beceri aslında bir grup beceriden oluşmaktadır. bu yüzden sosyal beceriler terimi daha uygun görünmektedir., ancak terim bu şekilde yerleştiği ve konu tartışılmaya devam ettiği içi sosyal beceri terimini kullanmayı sürdürmek daha uygun olacaktır.
  her ne kadar sosyal beceri kavramı ile sosyal beceriler kavramı birbirlerinin yerlerine kullanılabilir sonucuna ulaşmak kolaysa da, diğer kavramların birbirlerinin yerine kullanılmaları bazen tartışmaya yol açabilmektedir. bunların başında sosyal yeterlik kavramı gelir. sosyal yeterlik bir kişinin birtakım sosyal ilişkileri yürütebilmesinden gerekli becerilerin kazanılmış olup olmadığını ifade eder. bu anlamda bir ölçüte göre kişinin değerlendirilmesini içerir. bir kişiye sosyal yeterli demek, bir takım ölçütleri karşılayabiliyor demektir. yeterlik bir diğer açıdan içsel bir duygudur. kişi kendini o açıdan nasıl görmektedir sorusunun yanıtını oluşturur. kişi kendini o konuda yeterli buluyor olabilir. ancak, son analizde sosyal yeterlik de sosyal becerilere sahip olmayı ifade etmenin bir yolu olarak görülebilir.
  sosyal beceri kavramıyla ilişkilendirilebilecek diğer bir kavram sosyal anksiyete kavramıdır. soysal anksiyete, kişilerin sosyal durumlara girmekten duydukları kaygıyı ve bunun sonucunda davranışlarında meydana gelen aksaklıkları ifade eder. daha ileri bir boyutu sosyal fobi olarak nitelendirilir. sosyal anksiyete ve sosyal fobi davranış bozuklukları sınıflamaları içinde yeralırlar. kilerin gündelik hayatlarında zorluklara yol açtıkları için uzmanları tarafından ele alınıp değiştirilmesi ve sağaltılması gerekir. kısacası belirtmek gerekirse, sosyal anksiyete ve sosyal fobi normal-dışı durumları ifade eder, oysa sosyal beceri herkesin sahip olduğu ve/veya olması beklene davranışları belirtir.
  
  ayrıca, kişilik özelliği olarak sosyal davranışlarda kolaylık göstermeyi (göster-e-memeyi) ifade eden karamlar vardır. sıkılganlık, sokulganlık, atılganlık, yalnızlık, kendini ayarlama , empati gibi kavramlar da sosyal becerilerle ilişkili olarak görülmektedirler. bu kavramların her birinin ayrıntılı analizine girmeden, denebilir ki sosyal beceri bu kavramların üs şemsiyesi gibidir. tekil boyut olarak kişilik özelliklerini ele alan yaklaşımlar sosyal beceri kasamı içinde bir şekilde yer almaktadır. örneğin, empati bir kişilik boyutu olarak ele alınabilirken , aynı zamanda sosyal becerilerden biri olarak da ele alınır. belki bir adım daha ilerleyerek sosyal beceriye sahip olmanın bir kişilik özelliği olduğu bile söylenir. özetlemek gerekirse, kişilik özetleri için sosyal boyut sosyal beceri kavramıyla örtüşmektedir. bu bağlamda kişiliğin sosyal boyutunu ele alan kavram ve kuramlar bir şekilde sosyal beceri kavramının kapsamı içinde yer almaktadırlar.
  sonuç olarak , sosyal beceri kavramını sınırlı bir tanım ve anlayışı yoktur. kişileri başkalarıyla ilişkilerinde başkalarının davranışlarının anlamlarını kavrayarak uygun tepkiler verebilmesi, genel olarak kabul edilen tanımsal öğelerdir. ilgili tüm kavramlarda başka birileri söz konusudur. iletişim ve etkileşim söz konusudur.etkileşimin sürdürülebilmesi gereklidir. bu özellikler sosyal becerinin paylaşılan ortak noktalarıdır.
  
  sosyal beceri kavramının belirsizliğinin temelinde her zaman ve her yerde geçerli bir sosyal becerinin veya sosyal beceri takımının bulunmamasıdır.sosyal beceriler gelişimin çeşitli aşamalarında (gelişim görevini hatırlayın!) farklılıklar gösterirler. gene, çeşitli ortamlarda gereken sosyal beceriler de farklıdır.
  
  örneğin , sınıfta sosyal beceriler farklı, iş yerinde farklıdır. bu yer ve zaman farklılıkları sosyal beceri kavramının bulanıklaşmasına yol açmaktadır.
  
  tüm bunlara rağmen bir sosyal beceri tanımı vermek gerekirse, sosyal beceri bireyin başkalarıyla başarılı bir şekilde etkileşimde bulunmasına olanak sağlayan davranışlardır. bu davranışları gösterecek kişi, kişiler arası durumlarda çevrelerinden pekiştirme elde eder veya halihazır pekiştirmeleri sürdürür. sosyal beceriler davranış şeklinde ortaya çıkalar; kişiler arsı bir nitelik arz eder; çevredeki kişiler tarafından beğenilen davranışladır.; iletişim ve etkileşimi sürdürmeye yöneliktirler, tekrarlanabilirler " `şeytan tüyü var onda "denen kişiler sosyal beceri kapsamında değerlendirilmezler.; vb. işiler arası ilişkileri başlatma , sürdürme ve uygun uygun şekilde bitirme becerileri sosyal beceri kapsamında değerlendirilebilir. buna göre tanışma , kendini-başkasını tanıtma randevu isteme , selamla, soru sorma , cevap verme , çatışma çözümleme, şikayet etme, gibi birçok davranış sosyal becerilerin ortaya konduğu davranışlardır, demek mümkündür.
  
  ozan güneri.
• (bkz: #72337888)