arhat

• budizmi temsil eden keşiş topluluğu içerisinde en ideali yansıtan kişiye denir. buda'nın ölümünden sonra pari-nirvana'ya ulaşan müritlerine verilen ad.
• (bkz: ermis)
• (bkz: arhat khema)
• çok kaliteli bir sese sahip kürt sanatçı.
• sanskritçe’de kıymetli olan demektir. budizm’de aydınlanmış zihne erişmiş, tüm arzu ve isteklerinden kurtulmuş kişiyi tasvir eder arhat.
• aydınlanmaya ulaşmış kişi; budist azizi.
  
  (bkz: nirvana)
• budizmde aydınlanmış kişi, samsar'a geçmeden nirvana'ya ulaşmayı hedefler. nirvana'ya ulaşmış kişi demek değildir. aydınlanma aşamalarında oldukça yüksek kademe almış kişidir arhat.
  arhat'ın özelliği, kitlelere yol göstermekten ziyade nirvana'ya ulaşmak için kendi odak noktasında olmasıdır. yani ben gideyim kitleleri aydınlatayım düşüncesinde değildir arhat.
  kendisi insanın tüm kibir ve bencilliklerinden arınmaya çalışır ve böylece nirvana'ya olabildiğince yakın olmak ister.
• budizm'in erken dönemlerinde arhat (sanskritçe) veya arahant (pali) - "değerli kişi" veya "mükemmelleşmiş kişi" - buda'nın bir müridinin en yüksek idealiydi. bu kişi aydınlanmaya giden yolu tamamlamış ve nirvanaya ulaşmış bir kişiydi. çince'de arhat için kullanılan sözcük lohan veya luohan'dır.
  
  arhatlar dhammapada'da şöyle tarif edilir:
  
  "toprak gibi hiçbir şeye kızmayan, yüksek bir sütun kadar sağlam ve çamurdan arınmış derin bir havuz kadar saf olan bilge kişi için artık dünyevi bir varoluş yoktur. düşüncesi sakin, konuşması sakin ve eylemi sakin olan, gerçekten bilen, tamamen özgür, tamamen sakin ve bilgedir." [95 ve 96. vecizeler; acharya buddharakkhita çevirisi].
  
  ilk kutsal metinlerde buda bazen arhat olarak da adlandırılır. hem bir arhat hem de bir buddha mükemmel bir şekilde aydınlanmış ve tüm kirlerden arınmış olarak kabul edilirdi. bir arhat ile bir buda arasındaki farklardan biri, bir buda aydınlanmayı kendi başına gerçekleştirirken, bir arhatın bir öğretmen tarafından aydınlanmaya yönlendirilmesiydi.
  
  sutta-pitaka'da hem buda hem de arhatlar mükemmel şekilde aydınlanmış ve prangalardan kurtulmuş olarak tanımlanır ve her ikisi de nirvanaya ulaşmış olarak kabul edilir. fakat yalnızca buda tüm ustaların ustası, dünya öğretmeni, diğerlerine kapıyı açan kişidir.
  
  zaman geçtikçe, budizm'in bazı erken dönem okulları bir arhatın (ama bir buddha'nın değil) bazı kusurları ve safsızlıkları muhafaza edebileceğini öne sürmüştür. bir arhatın nitelikleri konusundaki anlaşmazlık erken dönem mezhepsel bölünmelerin sebebi olmuş olabilir.
  
  theravada'da arhat veya arahant ideali var olmaya devam etse de, mahayana budizminde uygulama ideali bodhisattvadır - diğer tüm varlıkları aydınlanmaya ulaştırmaya ant içen aydınlanmış varlık.
  
  bodhisattvalar mahayana ile ilişkilendirilse de, bu terim budizm'in erken dönemlerinde ortaya çıkmıştır ve theravada kutsal metinlerinde de bulunabilir. örneğin, jataka masalları'nda buda olacak kişinin buda'lığı idrak etmeden önce bir bodhisattva olarak pek çok yaşam sürdüğünü ve kendini başkaları için feda ettiğini okuruz.
  
  theravada ve mahayana arasındaki ayrım theravada'nın başkalarının aydınlanmasıyla daha az ilgili olması değildir. daha ziyade, aydınlanmanın ve benliğin doğasına dair farklı bir anlayışla ilgilidir; mahayana'da bireysel aydınlanma terimlerde bir çelişkidir.
  
  "buda gautam aydınlanmış kişileri iki kategoriye ayırmıştır. ilk kategoriyi arhatlar, ikincisini ise bodhisattvalar olarak adlandırır. arhat ve bodhisattva'nın her ikisi de aydınlanmıştır; deneyimleri arasında hiçbir fark yoktur ama arhat bir usta değildir, bodhisattva ise bir ustadır. arhat aynı hakikate erişmiştir ama bunu öğretmekten acizdir çünkü öğretmek tamamen farklı bir sanattır.
  
  pek çok arhat olmuştur ama çok az bodhisattva vardır. bodhisattva hem aydınlanmış hem de başına gelenleri öğretme konusunda beceriklidir. bu dünyadaki en büyük sanattır. başka hiçbir sanat onunla kıyaslanamaz çünkü söylenemeyeni söylemek, insanların uykularından uyanmalarına yardımcı olmak, başına geleni ona susamış olanlara ulaştırmak ve bunu elde etmelerine yardımcı olmak için araçlar bulmak ve icat etmek nadir bir yetenektir."-osho
  (bkz: jiddu krishnamurti)