carl wilhelm scheele

• oksijeni bulan arkadaslardan bir tanesidir.. ama gotu boklu bir arkadas oldugundan "ya simdi yatayim yarin yazarim artik" dediginden joseph priestly ye kaptirmistir oksijeni bulma zamazingosunu.. zira joseph daha atakan bir insan olup "ben buldum benimdir" diye makalesini yayinlayinca carl wilhelm scheele'nin mustekbel eşi "anita schelle"'in hatiralarindan ogrendigimiz kadariyla mösyö'nun agzindan su kelimeler dokulmustur..
  
  "hasiktir ya.. of ben bulmustum daa evvelden.. of ya of.."
  
  her neyse.. cok karakterli bir aile babasidir.. madem oksijeni bulduk ama yayinlamadik o zaman baska seyler bulalim dakkasinda yayinlayalim diyerek "komsijün","ponpikjen" gibi salak elementler bulmus ama ingiliz patent enstitusunun eglencesi olmaktan öteye gidememistir.. ama "klor'u o bulmustur.. yemin etsem basim agirmaz bu noktada..
  
  1786 yilinda öldügünde bes parasiz ve yannizdir.. yalan soyledim.. 1776 da bir tane ecza dükkani almis, dükkanin dul sahibesi ile de evlenmistir.. ölümleri de 2 gün arayla olmustur.. artik ne yedilerse o dokundu diye düsünüyorum.
• ölümü üzerinden 200 sene gectigi icin canimizin istedigi gibi konusabilir kendisi hakkinda..
  
  bu angut herif buldugu klor gibi bir maddeye "depiskolojize deniz asidi" adini vermistir.. bereket sir humphrey davy cikmis da "klor desek daha kolay olur bence" diyerek kimyagerleri cok sahane zahmetten kurtarmistir.. bugun kloru kim buldu deseniz bana muhtemelen suratiniza bön bön bakardim ama bi kimyagere deseniz "humphrey davy" derdi.. bu yannis.. esas bulan carl wilhelm scheele.. ama işte kendisi bi denyo..
  
  zaten ölümü de sakat oldugu icin arastirdim.. bakalim neden ölmüs bu dingil dedim ki yanilmamisim. dingilliginden ölmüs (haha 200 sene gecince costum farkederseniz) bu kodumun salagi (hahaha) periyodik cetvelden arsa almis trabzonlu muteahhid gibi atomlari birbir yerlestirirken molibden diye de bir sey bulmus.. "kursun benzeri" anlamina gelen molybdenum ismini de nasil olduysa kendisi bulmus..
  
  işte bu molibdenle asiri hasir nesir olunca ne bileyim efendim karisina gidip "ehehe bak bak nasil yapiorum bak burnumdan cikarcam bak ehehe" diye maymunluklar yapinca hem karisi hem de kendisi civa zehirlenmesinden mefta olmuslar..
  
  hos bi 10 sene daa yasasa muhtemelen 4-5 atom daha blur, periyodik cetveli sikko sikko isimlerle doldururdu mösyö..
• "angut angut angut"(ambulans sireni melodisi ile) demek istedigim bilim adami.. saskin..
• nitrojeni de bu arkadas bulmus ama kimseye soylememistir.. taa ki antoine lavoisier cikip "dostlar ben bi atom buldum ama azot diye sey etmek istiyorum izninizle" diyene kadar.. sonrasinda isguzarlik yapip "ohooo gunaydin antoine.. biz onu coktan bulduk.. na bak tek kitabim "chemische abhandlung von der luft und dem feuer" da da bundan bahsettim" demistir.. pis bir adamdir.. arkadaslari falan sevmez hic.. ondan kimya alemi ortbas etmek istemis, adini tarihten silmek istemislerdir.. ne zaman bi kimyagerle "peki o zaman kloru veya nitrojeni kim buldu" diye sohbet etmeye calissaniz alacaginiz tepki "ya siktir et naapcaksin ismi lazim degili" gibi olacaktir..
  
  yine de üzülüyorum yani ben.. surda 190-200 atom var arkadas 3-4 tanesini kendi basina bulmus, ama adi kimya kitaplarina dogru duzgun gecmesi.. yazik.. yakisiyor mu koca kimya alemi size ?
• 1742-1786 yılları arasında yaşamış isviçreli kimyager.
  
  oldukça enteresan bir hikayesi vardır.her ne kadar 'oksijen' elementini bulan kişi joseph priestley olarak kabul edilse de ; buluşun asıl sahibi kendisidir.kendisi bu buluşunu açıklayamadan öldüğünden günümüzde hakettiği yerde değildir.oksijen'in yanında hidrojen,fosfor,baryum ve klor gibi buluşların da asıl sahibidir.
  
  hepsi bi tarafa ölümü de son derece sıradışıdır.isviçreli kimyagerin oluşturduğu her karışımını tatmak gibi bir takıntısı vardır ve kendisini ölüme götüren de bu takıntıdır.21 mayıs 1786 'da laboratuvarında etrafında bir çok zehirli karışım bulunan tüplerle birlikte ölü bulunmuştur.
• 9.12.1742 - 21.05.1786 yılları aralığında yaşamıştır.
  batı pomeranya'nın stralsund şehrinde doğmuştur.
  isveç asıllı alman eczacı ve kimyager.
  oksijen, molibden, klor gibi elementlerin kaşifidir.
  ayrıca gliserol, laktik asit ve hidrojen siyanit gibi çeşitli kimyasalları bulmuştur.
  bulmak konusunda iyi olan bu adam, bunu yaymak ve duyurmak konusunda biraz yavaş kaldığından aynı elementler başka insanlar tarafından 2. defa bulunmuştur ve bulan kişi olarak literatüre onların isismleri yazılmıştır.
  toprağı bol olsun.
• esasında isveçlidir ancak alman olarak kabul edilir.
  
  dönemindeki başarılarını taçlandıramamasının nedeni ise kendisidir. bulduğu veya geliştirdiği bilimsel gerçekleri saklamayı tercih ettiği söyleniyor ki bunların arasında oksijen, baryum ve hatta arsenik dahi bulunmakta.
  
  almanca'nın bilim literatüründe isveççe'den daha yaygın ve kullanılan bir dil olması nedeniyle hayatı boyunca hep almanca'yı tercih etmiştir.
• kendi döneminde yaşamış kimyagerler arasında en çok madde keşfedenlerden biridir. bunlar arasında manganez, molibden, nitrojen, baryum, gliserol, laktik asit, oksijen, klor, hidrojen siyanit, ürik asit, oksalik asit, tartarik asit, sitrik asit, hidroflorik asit, fosfor (öncesinde idrardan elde edilir ve gübre olarak kullanılırdı lakin scheele bunu kemikten elde etmeyi başardı) ve muhtemelen onun keşfettiğini bilmediğimiz başka maddeler vardır.
  carl scheele buluşlarını yayınlama konusunda yavaş davrandı ve oksijenin kâşifi uzunca bir süre joseph priestley olarak bilindi.
  ama günümüzde oksijeni ilk bulan kişi carl scheele olarak kabul edilmiştir.
  yazdığı kitap, abhandlung von der luft un dem fere (hava ve ateşe ilişkin bilimsel araştırma) 1777 yılında tamamlanmıştır ama 1977 yılına kadar basılmaz çünkü isveçli bilim adamı torbern bergman kitaba önsöz yazmak istemez.^* buluşlarının övgüsünü de ölümünden yüzlerce yıl sonra alır.
  carl scheele 1786'da öldüğünde 43 yaşındaydı. kendi ürettiği kimyasalları koklama hatta tatma konusunda bazı zaafları vardı. bu da onu genç yaşta ölüme götürdü.
• molibden elementini keşfeden isveçli kimyacı
• pek çok elementi, en meşhurları oksijen, molibden, tungsten, manganez ve kloru keşfeden dahi ilaç kimyacısı.