tunalı hilmi

• aşkın, genel kuşatıcı bir gösterge etrafında diğer bütün kimlikleri zincire dahil eden bir söylem olarak osmanlıcılık tasarımı hakkında aşağıdaki lafları etmiştir.
  
  “osmanlılık hiçbirinizi korkutmasın! osmanlılık türklük demek değildir… ne kimseye zarar verir ne de bir milliyete dokunur. böyle olunca, osmanlı olmayacak kim bulunur!? geliniz! hep birden osmanlı olunuz… bu ayrılıktan gelen belalardan kurutulunuz.”
  
  “osmanlılık ancak osmanlılaşmamızla sağlam, eksiksiz bir varlık olacaktır. selametimiz, rahatımız, her türlü çıkarımız bu varlıktadır, osmanlılıktadır… osmanlılık bir zarftır… yahut, osmanlılık bir kazandır… onu kaynatan osmanlılık ateşidir. onun gözcüsü… osmanlıdır!...”
  
  “bir kere, ecdadınızın yahudi, hıristiyan, dürzi, müslüman demeyip bir arada… yaşadıklarını hatırlayınız… hep şu devletin ahalisi olduğunuzu, hep bu toprakta yaşadığınızı, baştan başa osmanlı sayıldığınızı, bir kere, göz önüne getiriniz… alimallah, aranızda, ne kin kalır ne de uygunsuzluk! görürsünüz ki birlik, dirlikten başka bir şey yok! rüya demeyiniz! siz bir kere ‘insan’ olduğunuzu bir kere de osmanlılığınızı aklınıza getiriniz; hele bir kere, necatı, selameti osmanlılıkta aramaya başlayınız; kiminizi osmanlıdan uzaklaştırmaya yeltenenlerde hele siz de bir kere uzaklaşınız…”
  
  öte yandan 1896’da cenevre’de kurduğu osmanlı ihtilal fırkası’nın isminin hakkını ‘veren’ ayaklanma çağrısı yapan jön türklerden biridir.
  
  “asker!.. ey gaziler… arş… hükümet konaklarına dolunuz, yıldız’ın altını üstüne getiriniz. ondan yana sıçan yürekleri öldürünüz. münafıkları, casusları, rüşvetçi memurları hep gebertiniz.”