• kadınlar ekonomik krizi pek umursamıyor demek kadın yoksulluğu ve yoksulluğun kadınlaşması gibi konuları ele almadan havada kalacak suçlamadır ve ekonomik krizlerde hane gelirlerini artırmak için kötü koşullarda çalışmaya mecbur kalan tüm kadınlara çok büyük haksızlıktır.

    kadınlık deneyimi her kadın için aynı değil. ben bu entride ekonomik kriz, yoksulluk ve kadın odaklı bir şeyler söylemeye çalışacağım. ama bugün formel sektörde, güvenceli işlerde bile sektörel ayrışmalar nedeniyle kadın gelirlerinin erkek gelirlerinden düşük olduğunu düşünürsek emin olun kadınların krizi umursamamak gibi bir lüksü yok.

    kadın yoksulluğu gibi kavramlar sadece türkiye'de de değil uluslararası literatürde de olan kavramlar.

    mesela imf, yapısal uyum politikaları, küreselleşme, neoliberalizm bizi nasıl etkiledi dersek yoksulların, kadınların ve çocukların bu kavramların yarattığı ekonomik krizin etkilerini en ağır yaşayan kesimler olduğunu görürüz.

    ekonomik krizler nedeniyle kamu ve özel sektör harcamalarında kesintiye gidildiğinde işsizlik boy gösterdiğinde kadınlar azalan hane gelirini telafi etmek için piyasanın düşük ücretli emekçileri olarak piyasaya giriyorlar ve erkeklerden daha düşük ücretlerle çalıştırılabildikleri için de piyasanın onlara yönelik talebi artıyor. bir de enformel sektörün çalışma şartlarının eklemlenmesi kadınlar için kriz dönemlerinde iyice olumsuz şartlar doğruyor. çünkü zaten kriz nedeniyle formel sektördeki güvenceli iş olanakları azalmış, kazanılan ücretler düşmüş ve enformel sektör için de evde çalışabilen kadınlar ve kız çocukları maliyet düşürücü bir grup halini almıştır. ve maalesef ki en üzücü olan da işsizliği azaltması, düşük ücretler nedeniyle üretim maaliyetlerini düşürmesi, yan giderleri azaltması, çalışanların bir araya gelemedikleri için örgütlenme şansı olmaması, üretim sürecinde esnekleşmeyi desteklemesi gibi sebeplerle enformel sektörün devlet ve özel sektör tarafından da teşvik ediliyor olması olmalı. kadınların enformel sektöre katılımlarının dünya genelinde formel sektördeki güvenceli işlere oranlara katılımı daha yüksek olduğu için enformel sektörün ve kötü çalışma koşullarının cinsiyet boyutu gözardı edilmemelidir.

    yalnız evde çalışma ile gelen gelir, hane gelirlerinin artması açısından çok önemli olsa da bu çalışma biçiminin kadınların kendileri, kocaları ve işverenleri tarafından çok önemli bulunmadığı ve takdir edilmediği de yine konu üzerine çalışmaların bulguları arasında. açılan başlık da bunu destekliyor bence. aile reisi kocanın itibarının zarar göreceği, huzursuzluklara yol açacağı gibi kaygılarla eşlerden durumu saklama da söz konusu. bu yönüyle ve yukarıda bahsedilen düzensizlik, örgütsüzlük, düşük ücretler, gizli iş statüsü hepsi bir arada maalesef kadın için pek de kaydeğer bir toplumsal statü getirmiyor.

    kadının yoksul hanelerde ekonomik krizlerin etkilerini yok etmek için uğraşırken ve geçim kaynağının en az yarısını karşılarken katkılarının bu denli önemsiz görülmesi bir sorun alanı olarak karşımıza çıkıyor. daha sonra referansını detaylı vereceğim yıldız ecevit'in kitap bölümünde tam olarak şu cümleler geçiyor:

    "kadınların ücretlerinin ve ücretsiz emeklerinin kimi zaman yüzde yüzünü hane için kullanırken, erkeklerin kendi tüketim harcamaları için önemli miktarda gelire el koydukları anlaşılmaktadır.
    ...
    bazı durumlarda yoksul erkeklerin ekonomik olarak daha avantajlı erkeklere kıyasla hanelerine daha az ücret, emek ve kaynak aktardıkları bulunmuştur. erkeklerin hanedeki güç ve statülerini koruyabilmek için kadınların emeklerinin ekonomik katkısnı değersizleştirmekle kalmayıp kimi zaman onlara şiddet gösterdikleri de elde edilen veriler arasındadır."

    yine fatma zehra fidan'ın yoksulluk kıskacında kadın isimli bir kitabı var. farklı kadınlarla görüşmeler yapıyor ve ev geçindirme yükünün erkeğe verildiği zamanlarda bile kadınların eve giren az para ile ay sonunun getirilmesinde, çocukların ihtiyaçlarının karşılanmasında, hatta para biriktirilmesinde olmazsa olmaz bir öneme sahip oldukları bulunuyor. en ucuz ve en kaliteli ürünlerin aranması, daha ucuz pazarlı semtlerin tespiti, pazara hangi saatlerde gidileceği, bazı mutfak giderlerine ihtiyacın evde üretilmesi ile gerek kalmaması, ev eksenli üretimin diğer halleri dikiş, örgü, ya da çocuk bakımı gibi işlerle uğraşarak ya evin masraflarını ciddi anlamda azaltma ya da doğrudan ek para getirecek işler yaparak aile bütçesine katkıda bulunuyorlar.

    başkalarına yaptırıldığında büyük bir masraf çıkaracak yaşlı bakımı gibi işler de aynı kategoride değerlendirilmelidir. her ne kadar bizde kadının görevi olarak görülse de gelişmiş ülkelerde yaşlı bakımının kurumsal hizmet olduğunun da altı çiziliyor.

    ve yine ecevit'in 1998 senesinde söylediği bir gerçeklik 2016 yılında yapılan bir çalışmada da karşımıza çıkıyor:

    "kadınlar birincil ihtiyaç olarak çocuklarının ve evlerinin ihtiyaçlarını kabul edip kazandıkları parayı öncelikle onlar için harcarken erkekler için durum farklıdır. erkekler, kazandıkları para ile öncelikle kendi ihtiyaçlarını, istek ve arzularını gidermekte kalan parayı evlerine harcamaktadır."

    konu ile ilgili çeşitli kaynaklar:

    dedeoğlu, s. (2003). ev eksenli yoksulluk: türkiye'de kadın yoksulluğu. evrensel kültür, sayı 42.

    ecevit, y. (1998) “küreselleşme, yapısal uyum ve kadın emeğinin kullanımında değişmeler”, f. özbay (der.) küresel pazar açısından kadın emeği ve istihdamındaki değişmeler: türkiye örneği, insan kaynakları geliştirme vakfı, istanbul.pp. 31-77.

    fatma zehra fidan (2016). yoksulluk kıskancında kadın. istanbul: opsiyon kitap

    http://www.tepav.org.tr/…r5658.kadin_yoksullugu.pdf
  • sik, taşak ve testosteron üzerinden ekonomiye duyarlı yaptınız ya kendinizi, helal olsun. etrafta gördüğünüz kadın profilini sorgulayarak başlayın işe. görmediklerinizi duyarsızlıkla itham etmekten daha doğru bir hareket olur.
  • ya ne salak tespitler yapıyorsunuz allah aşkına. nasıl bir çevreniz varsa artık ... herkes koca parası yiyor bu ülkede sanki.

    sizin umursadığınız kriz maç başlayana kadar. o yüzden yormayacağım parmaklarımı daha fazla. maçlar bitti hepiniz ekonomist, hepiniz iktisatci kesildiniz başımıza.
  • makyaj malzemesi, kıyafet, takı vb. şeyler alamamaya başladıklarında tepki verirler korkmayın.
  • bunun üzerinden bile kadın-erkek ayrımı yapabilen amipler var allahım sen sabır ver. üstelik başlığın altındaki entryleri okuyanın iqsu 50 puan birden düşüyor. yukarıda bir yazar ''sik, taşak ve testosteron üzerinden ekonomiye duyarlı yaptınız ya kendinizi, helal olsun'' demiş kendisini burdan tebrik ediyorum zira konuyu özetlemiş daha da açıklama yapmaya gerek yok
  • çalışmayan kadınlar tabii farkında olmaz diyenler var, ama bakıyorum benim etrafımdaki çalışan, para kazanan doktor kadınların en az yarısı farkında bile değil ekonomik gidişatın ne kadar kötü olduğunun.

    örnek vereyim geçen biriyle konuşuyordum, döviz, bütçe açığı, cari açık, yolsulluk vs.. mantıklı bir yanıt beklerken kız bana nişanlısının ailesinin kendisiyle ilgilenmediğinden dem vurarak olaylarla ilgisini gösterdi.

    bence sorun iktisat okur yazarlığında.

    kadın olsun, erkek olsun biz bu konuda eğitimli değiliz.
  • ya ne demek umursamamak istediğimiz çantanın fiyatının artmasından gayet anlayabiliyoruz. *
  • var böyle birşey.

    "dolar 5,25 olmuş" dedim, ''hayırdır dolar borcun mu var'' dedi.

    "dolar 5,42 olmuş" dedim. "sen dün de dolar artmış dedin hayırdır"dedi.

    önümüzdeki ay yiğeninin düğünü var, bilezik alacak kuyumcuyu aradı, dönmüş bana "çeyrek 340 tl olmuş" diyor.

    "e sana dolar artıyor dediğimde borcun mu var diyordun" dedim

    "aman ha fırsatını buldun mu hemen lafı sok" dedi.

    fıtratları mı böyle yoksa bana mı böylesi denk geldi bilmiyorum.

    edit: laf sokmaya çalışmak ekşi yazarlığının da fıtratında var demekki. gel gör ki bizim evden aqpartisine oy çıkmaz.

    hem unutmayın (bkz: bir oyu ikiniz verdiyseniz benim oyum nerede) kendinizden eminseniz bir anne babanıza sorun

    ben demiyorum orhan veli diyor;

    ne atom bombası.
    ne londra konferansı
    bir elinde cımbız,
    bir elinde ayna; umurunda mı dünya ...

    4 ay sonra 2. edit: boşadım karıyı götüne kına yak. #&\%?:(!!#?\
  • özel ilgi alanı değilse birçok kızın umrunda olmayan durum. baba, koca vb. destekçiler sağolsun düşünmelerine gerek bırakmıyor.

    kendi ayakları üzerinde duran ender kadınlarımız müstesna. onlarda genel olarak bihaber ekonomiden ama hazır yiyenlerden daha duyarlı oldukları kesin.
  • kahkaha attım iyi mi?
    yahu sen seçimini öyle yaptın. dolar konuşacağın birini seçmedin diye ekonomiden siyasetten anlayan kadına ne laf atıyorsun? akıllı olmasına gerek yok güzel olsun diyen, ne mühendisler doktorlar gördü bu gözler. o zaman siyaseti ekonomiyi konuşacak başkasını bulacaksın. evdekinden de kek iste bence. üzümlü olsun.
    insanlar tercihleriyle yaşar
hesabın var mı? giriş yap