12 years a slave

• --- spoiler ---
  
  kölelik, tüm dünyada yasaklanalı 100 yıla yakın bir süre geçti. ancak köleliğin ardındaki düşünsel fikir, ırkçılık yaşamaya devam ediyor. üstelik; yunanistan'daki altın şafak, fransa'daki ulusal cephe ve ukrayna'daki svoboda gibi siyasi pratiklerden yola çıkarsak son dönemde seslerinin epeyce çıkmaya başladığını söyleyebiliriz. kaldı ki bırakalım bu uç örnekleri, az gelişmiş ülkelerdeki muktedir-yönetilen ilişkisini kölelik düzeni olarak addetmek de pekala mümkün.
  
  --- spoiler ---
  
  http://wp.me/padua-1sf
• güzel bir film, ancak "en iyi film" mi tartışılır, hatta tartışılmaz. bence değil.
• anlatılan hikaye açısından son derece ilgi çekici bir film. fakat çok durağan ve geçişler arasında kopukluklar söz konusuydu. ya da ben kaçırdım bilemiyorum. adam oradan oraya gitti durdu, fakat nasıl gitti ne oldu ne bitti çözemedim mevzuları, arada flash ile o geçişleri gösterecek diye beklerken pat film bitti.
  
  iyi film, ancak oscarlık değil. dallas buyers club varken, bu filmin oscar almaması gerekiyordu.
• şimdilik ortaya çıktığı kadarıyla en azından iki akademi üyesi hiç görmeden en iyi film ödülü için bu filmi seçmişler
  
  (bkz: white guilt/@issa)
• basit bir kölelik (basit derken bilindik) konusunu işlemiş sade bir film. yani şöyle ki; filmdeki ırkçılık, yapılan eziyetler insanın içini acıtıyor ve film size o duyguyu veriyor. ama sonunda bir şeyler bekledim. adamı birilerinin kurtarmasını değil, django gibi kendi kurtulmasını bekledim. "en iyi film ödülüne layık mı?" ya gelirsek, oscar'a aday olan diğer filmlerin de çok iyi olmadığı gerçeğini düşünürsek bence en ideal seçim olmuş.
• şu günlerde ismi oldukça manidar gelen film. ülke olarak geldiğimiz noktadan görünen odur ki solomon'un başına gelenler 76 milyonun başına geliyor. 76 milyon acı çekiyor, eziliyor, aşağılanıyor, her gün hakarete uğruyor.
  
  solomon northup'un esareti 12 yıl sonra son buldu; peki türk halkının esareti?..
  
  filme gelince; 3 oscar ödüllü durağan bir film.
  ülkeye gelince; yürek yakan çığlıklar, ateş düşen ocaklar, daha da zenginleşen kodamanlar...
  
  soru şu; kim köle?
• gayet güzel film durağan falan da değil hani sonunda bir atraksiyon bekliyomuş arkadaşlar yavrum film adamın 12 yıllık köleliği üstüne kurulu ordan kaçıp intikam falan alması üzerine değil ki e zaten senaryoda kitaptan alınma napsınlar sonuna bi alay şey mi eklesinler bok atmayın izleyin keyfinize bakın oscar meselesi malum zaten kölelik filmlerini academy çok sever belliydi bunun alacağı da kabullenin boşverin
• kesinlikle olmuş bu. kesinlikle. uzun zamandır ilk kez bir film aldığı oscar ı sonuna kadar hakketmiş.
• kendisinin en iyi film oscar'ını alması şaşırtmadığı film. filmi izlemeden sadece konusunun ne olduğunu bilmekle bile en iyi film oscar'ını alacağı gayet tahmin edilebilirdi. bu ödülü almak için formül çok basit, mesela oscar ödüllerine yetişmek isteyen bir yönetmene verilebilecek en iyi öneri filmini anglo-sakson mahallesine yerleşmek zorunda bir yahudi veya siyah aile üzerine çekmesi. biraz dram, dönemin abd politikasını eleştirir gibi görünmekle birlikte sonunu da abd içindeki tüm inanışları bütünleyici bir abd'lilik propogandasıyla bitirmesiyle oscar'ın en kuvvetli adayı olması bir kenara, alması içten bile değil. hollywood, abd'nin zamanında kendine düşman veya ayakbağı olarak gördüğü kesimlerin, tamamiyle sorun olmaktan çıktıktan sonra, bir içe dönüş öz eleştiri görünümünde filmlere konu olmalarına her zaman sıcak bakmış ve bu filmleri genelde ödüllendirmiştir. ama burda mesele bahsettiğim gibi sorunun artık bitmiş olması gerekliliği. bu sebeple devam eden ciddi etnik bir problem üzerine filmin ise ödül alması imkansızdır. sorunun kesin olarak bitişinin üzerinden en az bir 4-5 sene geçmiş olması gerekir. misal önce italyan asıllıların toplumda kabul görüşünü, diğer kesimlere italyan'ları sevdirme kanıksatılması 1940'lar ve 1950'lerdeki italyanlara bakış açısı değişim geçirmeye başlamış ve son rotuşlar hollywood'a kalmıştı. hollywood da bu politik gerekliliği 1970'lerde oldukça başarılı ele aldı hem diziler hem filmlerle. 1972'de the godfather'ın yarattığı etkiyle oscar için biçilmiş kaftan oluşu, 1976'da kenar mahallelerden yükselen ve hakkıyla para ve başarı kazanan italyan figürünü resmeden rocky'nin oscar'ı da alışıyla italyan'lara karşı ırkçı tepkilerin önü alınmış oldu, son vuruş da raging bull'la yapıldı 1981'de. italyan'lar tamamiyle kanıksandı sevildi, toplumun beyaz renklileri tarafından bir zamanlar tehlike olarak görülen italyanlar abd'li oldu tam anlamıyla ve bu durum hollywood'ça da desteklendi, resmedildi, ödüllendirildi iyi ve uslu birer abd vatandaşı olabildikleri için. mesela vietnam'ı ele alalım, abd vietnam'ı 1973'te terketti, watergate oldu nixon gitti ford geldi, iki vietnam filmi 1978'de coming home ve the deer hunter çekildi ve the deer hunter en iyi film oscar'ını aldı. 1979 apocalypse now da en iyi sinematografi ödülünü aldı. abd öz eleştiriyle kendini aklamış oldu. 1985'ten sonra da vietnam filmleri silsilesi devam etti.
  
  şu noktada abd'nin müslüman'lar üzerinden politika üretmesi sona erdiğinde ki bu durum 7-8 sene sonra tamamiyle ortadan kalkarsa 11 eylül sonrası abd'de de yaşayan bir müslüman ailenin yaşadığı dram, abd vatandaşlığı propogandasıyla birlikte anglo-sakson'ların aşağılamalarına maruz kalışlarını efektli sahnelerle göstermekle birlikte hafiften bir poltika eleştirisinin ardından yine müslüman ailenin kendini abd'nin bir parçası olarak gördüğü bir finalin oscar'ı alması kaçınılmaz. ama sorunun tamamiyle ortadan kalkmış olması lazım, tehlike arz etmeyecek hale gelmiş olması gerek. yönetmenlerin bolca vakti var. çok değil 7-8 sene sonra en fazla. abd'nin müslümanları düşman gösterme politikası bittiği andan itibaren en fazla 4-5 sene sonrası bu tip sıradan bir senaryo oscar için yeterli. abd'de yaşayıp potada eriyen iyi ve uslu her kesim için bir oscar ödülü var.
• sıradan film. kötü değil ama çok da şahane değil. oscar'ı neden kazandığını ise törenin daha başında ellen çok güzel özetledi;
  
  en iyi film ödülünü kim kazanır?
  
  1. ihtimal: 12 years a slave
  2. ihtimal: hepiniz ırkçısınız