edvard munch

• adamın hasıdır.
  
  the day after tablosu inanılmazdır. yıllar önce görmüştüm ve bana " lan bu ben olmayayım sakın dur bi daha dikkatli bakayım " dedirtmiştir.
  
  yıllar geçse de hala favori ressamımdır, çünkü adam melankolik, adam deli.. adamın iç dünyasında neler olduğunu tahmin bile edemezsin.
  
  bütün tabloları birbirinden güzel, yıllar önce de aylak aylak bakıyordum. hala aylak aylak bakıyorum.
• scream isimli meşhur tablosunda arka fondaki turuncu rengin sebebinin, 1883 yılında patlayan krakatoa olduğu düşünülmektedir.
  
  http://tumblr.amnh.org/…noes-like-the-1883-eruption
  
  https://en.m.wikipedia.org/…83_eruption_of_krakatoa
• tanım: edvard munch (1863-1944) özellikle ''çığlık'' isimli tablosuyla tanınmış norveçli ekspresyonist ressamdır.
  kendisi ruhsal ve duygusal konuları işlediği resimleriyle tanınır.
  
  *scream tablosundan çok anxiety tablosunu severim.
• resim tarihinin en ünlü 2. ve en pahalı resmi olan edvard munch'un çığlık isimli tablosunun hikayesi bilinenden veya yorumlanandan biraz farklıdır. tablo aslında krakatoa yanardağı felaketini anlatmaktadır. 22 ocak 1892 tarihli günlüğüne “…gökyüzü birden kan kırmızıya büründü. beraber gittiğim arkadaşlarımdan ayrıldım ve doğanın çığlığını duydum…” diye yazmıştır.
  
  endonezya'ya bağlı krakato adasındaki yanardağ 1883 yılında patlamıştır. patlama yüzlerce nükleer bombaya eşdeğer bir güçte olmuştur. patlama aynı zamanda modern tarihte duyulan en gürültülü sesi ortaya çıkarmıştır. patlama sadece bulunduğu bölgeyi değil atmosferi de etkilemiştir. açığa çıkan gazlar atmosferin sıcaklığını 1-2 derece düşürmüş ve çok şiddetli yağmurların oluşmasına sebep olmuştur. patlamalar güneş ışığının yeryüzüne ulaşmasını da engellemiş ve dünya yıllarca olması gerekenden daha karanlık olmuştur. bunun neticesinde 3-4 sene dünyada kıtlık yaşanmıştır.
  
  munch'un tablosu için yazdığı yazıya dönersek, (karanlık gökyüzü, patlama sesi) anksiyete hastası birinin bu olay üzerine yaşadığı şoku atlatamaması ve bununla ilgili birden fazla eser vermesi normaldir.
• (bkz: #68686233) içinde bahsedilen (çığlık tablosu-krakatoa patlaması) konuya dair bir yazı için tıklayınız.
• ekspresyonist aynı zamanda da varoluşcu yanları bulunan bir ressamdır. bireyin hayattaki yalnızlığını, toplumdan soyutlanıp yabancılaştığını tasvir etmiştir bazı eserlerinde. örnek verecek olursak; melancholy adlı tablosunda bireyin toplum içerisindeki yalnızlığını ve bu yalnızlığın getirdigi melankolik durumu resmetmiştir. deniz kıyısında kayanın üzerinde denize karşı bir başına oturan kişiye baktığınızda, o kişinin yalnızlığını ve hüznünü içinizde hissetmeniz işten bile değil. bu noktada ise sanatçının dışa vurumculuğu büyük bir övgüye layık.
• sağır bir insanın beste yapması gibi, bir ressamın çığlığı yaratması işte tamamen gerçek.
  
  bir anlığına dona-kalırsın gözlerin açık bedenin kaskatı ve tüm korkuların heryerini sardığında çığlık atmaktan başka çaren kalmaz sessice bağırırsın, kıyamet kopmuştur sesin duyulmaz sen bile kendi sesini duyamazsın.
  
  çığlık bir ses değildir bir "an"dır ve sesini kimsenin duymadığı o "an"dır.
• "no longer shall i paint interiors with men reading and women knitting. i will paint living people who breathe and feel and suffer and love." sözünün sahibi ekspresyonist ressam.
  
  ayrıca "bana göre hayat bir hücredeki pencere gibidir - vaat edilen topraklara hiçbir zaman erişemeyeceğim." demiş ve bu bilinçle sanatını icra etmiştir.
• sanatını yaşadığı travmaları üzerine kurmuş olan alman sanatçı edvard munch'un "çığlık" adlı eserinden sonra en çok bilinen ''yaşam dansı'' adlı eseri hakkında 2 değişik yorum bulunmaktadır.
  
  ilk yoruma göre önde bulunan sırasıyla beyaz-kırmızı-siyah kadın figürü bir kadının yaşamının alegorisidir. beyaz ile gösterilen gençlik dönemini, resmin merkezinde yer alan kırmızı bir elbise ile resmedilen orta yaş dönemini ve resmin sağında yer alan siyah giysili ise yaşlılık dönemi simgelemektedir. munch’un çocukluğu ve ilk gençlik yıllarında ailesi içinde yaşanan, hastalıklar ve ölümler onu yaşam hakkında resimler yapmaya itmiştir.
  
  ikinci yoruma göre ise kırmızı giysili kadın munch'un yaşamı boyunca unutamadığı ilk aşkıdır. gözleri kapalı bir halde düşsel bir ortamdaymış gibi gösterilen erkek figürün sağında ve solunda bulunan beyaz ve siyah giysili aynı kadın ise evlendiği kişidir. bu kadın solda beyaz elbise ile sevgi isteyen ve sağda siyah elbise ile reddedilen haliyle gösterilmiştir.
  
  munch yaptığı eserlerle kötü eleştiriler almasına rağmen, hayatı boyunca aldığı tepkilere karşı sanatından hiç taviz vermemiştir.
• (bkz: the scream)