lapseki

• canakkale iline bagli olarak, 40 derece 20 dakika dogu boylami, 26 derece 42 dakika kuzey enleminin kesistigi noktada, marmara denizinin canakkale bogazi ile birlestigi yerin anadolu yakasında yer almakta olan ilçenin adı.
  merkez bucak disinda 2 bucak, 42 köyü bulunmaktadir. ilce yeryüzü sekilleri iv. jeolojik zamanda (kuvarterner) olusmustur. çaylarin tasıdihgi ve iki yana serptigi alüvyonlarla kapli alanlardir. taban suyu bakimindan zengin olan bölgede volkanik alanlar (andezit) biga-lapseki arasinda uzunmaktadir.
  
  bölgenin yüzölcümü, 955 km2 olup dalgali bir araziye sahiptir. canakkale bogazi, istanbul bogazindan daha az girintili cikıintili olu, ondan iki kat daha uzundur. gelibolu ve cardak fenerleri arasinda cekilen bir çizgi bogazin kuzey agzi, seddülbahir'in hemen güneybatisindaki kumburnu arasinda cekilen bir cizgi de güney agzi sayilir. bu iki agiz arasi uzaklik kus ucusu 60 km. kadardir. canakkale bogazinda kiyilar cogu yerde yaliyar halindedir. bununla beraber, daha büyük akarsuların döküldügü anadolu kiyilarinda oldukca genis delta ovalari, cardak ve lapseki dolaylari, umurbey deltasi ve denize dogru ilerlemis belirgin kiyi oklari cardak, nara burnu yer alir.
  
  ulasim:
  karayolu: canakkale -bursa karayolu üzerinde bulunan ilceler yurdun her yönüne giden otobüs firmalarinin yazihaneleri mevcuttur. ayrica canakkale-istanbul arasinda calisan otobüslerin bazi seferleri bu ilçe üzerinden yapilmaktadir.
  
  midibüs ve minibüs tasimaciliginda ise canakkale ve biga istikametine sürekli yolcu nakli yapilmakta, belediye otobüsleri de buna katki saglamaktaduir. köylere ulasim da yine minibüsler vasitasiyla gerceklesmektedir.
  deniz ulaşımı: lapseki-gelibolu arasinda calisan türkiye denizcilik isletmelerine ait feribotlar, 1 temmuz 1973 tarihinden buyana düzenli olarak calismaktadir. 3.5 deniz mili olan bu mesafe feribot tarafindan yarim saatte alinmaktadir. sabah ilk hareket gelibolu'dan 06.30'dur. günün diger saatlerinde 07.30- 09.30'da lapseki'den, gelibolu'ya, 08.05-11.00'da gelibolu'dan lapseki'ye ve günün diger saatlerinde iki yaka arasinda sürekli calismaktadir. cardak ve gelibolu'dan hareketle calisan özel sektöre ait deniz motorlari iki yaka arasinda arac ve yolcu tasimaciliginda deniz ulasimina katki saglamaktadir.
  
  tarihcesi: canakkale bogazindaki 4 önemli yerlesim merkezinden birisi olan lapseki'nin eski adi mapsakos'dur. lampsakos'u, hellespontus'un dogusunda troas bölgesinde focalilarin kurdugu sanilmaktadir.
  kent, cografyaci strabon'a göre bir miletos koloni kentidir. m.ö 499 yilinda perslere baskaldiran tonya halkinin yaninda yer almis, m.ö. 479 yilinda mikale deniz savasindan sonra atinalilarin yaninda yer almis ve m.ö.471 yilinda kserkes döneminde perslere teslim olmustur.
  sonralari persler, kenti yunanli temistokles'e ganimet olarak vermisler ve sehir 1356 yilinda gazi süleyman pasa tarafindan fethedilinceye kadar bizanslilar'in hakimiyetinde kalmistir.
  i.dünya savasinda isgal edilen lapseki, istiklal savasi'nin sonlarina dogru 25 eylül 1922'de fransiz ve ingiliz birliklerinin, lapseki halkinin birlik ve beraberligi sonucu püskürtülmesi ile kurtarilmistir. kaynaklar kenti olarak bilinen ilce, antik yerlesmelerinin yani sira osmanli döneminin yapilariyla da ünlüdür.
  lampsakos, perkote, süleyman pasa camii, umurbey hüdavendigar camisi, yakup bey külliyesi ve abdullah bin haci yakup türbesi lapseki'nin tarihi kültür mirasindan birkac tanesidir.