• georges berkeleyingiliz filozofu ve piskopos,felsefi idealizmin babası.amacı,materyalizmi yıkmak,maddi varlığın varolmadığını kanıtlamaktır.ona göre doğru olan maddenin varolmadığıdır.bu görüşe daha sonraları maddesizcilik adı verilecektir.berkeley, ruhumuzun dışında,düşünerek varolduğuna inandığımız şeylerin madde olmadığından , onların varolduğunu ,onlara dokunup gördüğümüz için düşündüğümüzden, yani duyumlarımızdan dolayı varolduklarına inandığımızdan,duyumlarımızın da ancak ve ancak bizim ruhumuzda sahip olduğumuz fikirler silsilesi olabileceğinden dolayısıyla da duyularımızla algıladığımız nesnelerin fikirlerden başka birşey olmadığından bahsederken,idealizmin babası benzetmesini oldukça haketmiştir.marx ve engels dönemi materyalistleri her ne kadar maddeyi yadsımanın imkansız ve akıl dışı olduğunu bilime dayanarak açıklamışlarsa da,bu görüş diğer örnekleri gibi hakkında yeterli donanıma sahip olmaksızın terkedilemeyecek bir görüştür.zira marx öncesi materyalistlerinden diderot ta şöyle buyurmuştur berkeleyci idealizmle ilgili:"insan aklı ve felsefe için ne utanılacak birşeydir ki,hepsinin en saçması olduğu halde,savaşım verilmesi en güç sistem."
  • berkeley'in düşünce sistemi, kendisinin şu sözleriyle özetlenebilir: "kendilerini gördüğümüz ve dokunduğumuz, bize algılarımızı verdikleri için nesnelerin varlığına inanırız. oysa algılarımız sadece zihnimizde var olan fikirlerdir. şu halde algılar aracılığıyla ulaştığımız nesneler fikirlerden başka bir şey değildirler ve bu fikirler, zihnimizden başka yerde bulunmazlar zorunlu olarak… bütün bunlar madem ki sadece zihinde var olan şeylerdir, öyleyse evreni ve şeyleri zihnin dışında varlıklar olarak hayal ettiğimizde, yanılmaların içine düşmüş oluyoruz demektir… öyleyse bizi çevreleyen şeylerin hiçbirinin bizim zihnimizin dışında bir varlığı yoktur."

    çeşitli örnekler vererek daha da detaylandırılabilecek bu görüş, materyalistler tarafindan, kendi içinde tutarlı olarak çürütülememiştir. kısaca anlatmaya çalışmak gerekirse bunun nedeni şudur: materyalistler, görüşleri gereği, tek mutlak gerçeğin "madde" olarak isimlendirilen ve beş duyu ile algıladığımız evren olduğunu kabul ederler. bu kabullerin somut dayanağı olarak da, yine algılanan evrenin kendisini gösterirler. ve kısaca derler ki; bu evreni bilim yolu ile incelersek, maddeyi madde algılamaktadır.

    halbuki burada materyalistlerin atladıkları çok önemli bir nokta vardır ki, kendilerinin dahil, tüm insanların yaptıkları, yapıyor oldukları, veya yapacakları gözlemler yine kişilerin algı dünyaları içerisinde olacaktır. "algı"ya bakarak da, algının dışında olduğu varsayılan "maddesel" bir dünyaya kanıt getirilemez.(bu aynı insanın rüya görürken birisinin ona aslında gördüklerinin birer hayal, algı olduğu anlatılırken, "hayır, algısal dünyamın dışında bir de bunun aynısı maddesel dünya var" demesinden farksızdır.)

    ayrica, hiçbir kimse kendi algı dünyasının dışına çıkıp, dışarıda gerçekten madde var mı, yoksa yok mu kontrol edemeyeceği için, bu konuda kesin bir kanıt öne süremez.

    bu yüzden, örnek olarak bertrand russell -ki kendisi yakin tarihin en baba materyalistlerindendir- berkeley'in anlattığı bu gerçeği çürütememiş, felsefenin problemleri adlı eserinde durumu şöyle değerlendirmiştir:
    "berkeley, herhangi bir mantıksızlığa düşmeden, maddenin varlığını reddetmenin mümkün olduğunu ve eğer bizden bağımsız olarak birşey mevcut olsa bile duyularımız tarafından algılanamayacağını, ispatlama onuruna sahiptir."

    yani bazılarının* "şairâne" yaptıkları gibi, hakaretler eşliğinde dizeler dizmekle bu görüş çürümemiştir; internette veya herhangi bir yerde, konu hakkında sağlam bilgisi olan ve görüşlerine romantik bağlılıkları olmayan materyalistlere konuyu açıp, görüşlerini sorduğunuzda, eger size objektif bir cevap vereceklerse, buna benzer açıklamalardan farklı şeyler duymanız olası değildir.

    (bkz: #8331974)
  • (bkz: uc berkeley)
  • varolmak algilamak ise,tüm zamanin ve tarihin algilarin pençesinde,mutlak bir zamansizlik aleminde tanriin zihninde mevcut oldugunu,bu anlamda geçmisin,bireysel algilamalar disinda tanrinin iradesinin keyfiligi dolayisiyla nesnel olarak düsünülemeyecegini çikarsamakatayim.ya da tersi de mümkün.
  • nazim hikmet'in siiri için (bkz: berkley)
  • irlandali filozof. (bkz: bishop berkleys bucket)
  • haliylen materyalist felsefe tarafindan cok ciddi sekilde elestirilen filozof.
    (bkz: felsefenin temel ilkeleri)
  • (bkz: immateryalizm)
hesabın var mı? giriş yap