• san andreas fay hattı ile birlikte gezegenin en aktif ve enerjik fay hattıdır. hatta ikisi de doğrultu atımlı fay hatlarıdır, bir noktaya doğru göç eden bir enerji dalgası barındırırlar.

    kuzey anadolu fay hattı, 1939 erzincan depreminden beri çoğunluğu batıya doğru 15 büyük depremle ilerlemiştir. batıya doğru yarattığı sonuncu deprem 17 ağustos 1999 tarihini hepimizin hafızalarına kazımıştır. doğuya doğru son depremi ise 2011'de van'da 7.1 şiddetinde olmuştur.

    fay hattının oluşma sebebi, güneyden afrika plakası, güneydoğudan arap plakasının anadolu bloğunu avrasya plakasına doğru itmesidir. fay erzincan'dan başlayarak çanakkale'ye kadar ilerleyip ege denizi'nde biterek neredeyse 1200 km'lik uzunluğuyla dünyanın yerleşim yerinin altından geçen en uzun ikinci fay hattıdır (birinci 1300 km ile san andreas fay hattı).

    fay hattı her sene birkaç santimetre batıya doğru yol almaktadır. enerji boşaltma patterni değişken olup, deprem sıklığı 3 ayda bir gibi kısa bir süreden 32 senelik aralıklara kadar uzamakta olduğu için tahmin edilemez bir faydır.

    beklenen büyük istanbul depreminin korkutucu olma sebebi, bu fayın marmara denizinin altından geçen segmentinin 1766 senesinden beri suskun olmasıdır. bu bölümün 300 senedir ses çıkarmamasının iki sebebi olabilir:

    - iyi senaryoda, anadolu bloğu ile avrasya plakası birbirlerine sürtünmeden uyum içinde geçtikleri için fay tetiklenmemektedir, bu senaryoda deprem olmayacaktır.

    - kötü senaryoda ise, fay hattı gittikçe artan basınca dayanmakta ve yaklaşık 300 senedir kırılmamakta diretmektedir. ancak plakaların hareketi durdurulamaz olduğundan, bir yerden sonra aşırı yüklenmeye dayanamayacak ve tek seferde ciddi bir enerji yükü bırakarak fay kırılacaktır.

    kötü senaryonun gerçekleşmesi durumunda yapılan tahminlerde, fay hattının yaşı ile oluşturabileceği depremlerin büyüklüğü arasında korelasyonda yapılan olasılık hesaplaması, kuzey anadolu fay hattının yaşı ile ilgili olarak marmara denizi'ndeki segmentin kırılma yükünün 7.4 - 7.6 şiddetini geçmeyeceğini göstermektedir.

    ancak, söz konusu fay, türkiye'nin en kalabalık şehri istanbul'un sadece 20 km kadar güneyinde olduğu için çok büyük bir sallantı istanbul ve çevre illerden hissedilecektir. 1999 senesinde gölcük'te olan 7.4'lük depremin 100 km ötedeki istanbul'u nasıl etkilediği hesaba katılırsa, sadece 20 km açıktaki bir merkez üssünün şehre vuracağı darbe çok daha yüksek olacaktır.

    son 26 saattir çanakkale'de gerçekleşen 5 şiddeti üzerindeki 3 depremin kuzey anadolu fay hattının bittiği noktalarda olduğu bilinmektedir. ancak direkt olarak bu fay ile alakalı olup olmadığına dair kesin bir kanıt yoktur ama çeşitli yunan medyasında depremin farklı bir fay hattında olduğuna dair yazılar okudum.

    ne olursa olsun, çanakkale'deki depremler bu fay hattıyla alakalı olsa da olmasa da, bu ülkenin en büyük derdinin başkanlık olması bu fay hattına çok net hakarettir. üzerinde güvenle durduğunuz toprağın altındaki uyuyan sessiz güç bir gün uyanırsa o zaman geriye ne başkanlık kalır, ne terör, ne istanbul, hatta ne de izmit.
  • doğuda karlıova dan başlayıp bütün anadolu boyunca genişçe bir yay çizen, genel karakteristik olarak yanal atımlı fay hattı. afkika levhasından kopan arabistan levhasının kuzeye hareket ederek avrasya levhası altına girme çabası sonucu oluşmuştur. başımıza ne gelmişse araplardan gelmiş zaten.
  • 1948 yılında (bkz: ihsan ketin) tarafından keşfedilmiştir.

    "1948 yılında, yerin 15 kilometre altında, o güne kadar kimsenin bilmediği, kuzey anadolu fay hattı'nın varlığını bilimsel olarak kanıtladı.

    dünyanın en büyük jeologlarına verilen ‘‘gustav steinmann madalyası’’ ile ödüllendirildi.

    ölünceye kadar, türkiye'deki deprem tehlikelerine karşı yetkilileri uyardı.

    tüpraş'ı, körfez'e kurmayın dedi. erzincan'ın, adapazarı'nın bu günkü yerlerinde kurulmaması gerektiğini söyledi.

    uyarıları ciddiye alınmadı.

    erzincan depreminin ardından başladığı çalışma kapsamında deprem bölgelerinde araştırma ve analizler gerçekleştirdi. çalışmalarında deprem yaşanan bölgelerdeki yer hareketlenmeleriyle, erzincan yöresinden batıya doğru uzanan bir deprem kuşağının varlığını kanıtladı. ketin, 1939 yılında başladığı deprem çalışmalarını 1948 yılında batıya doğru hareket eden ‘‘anadolu bloku’’ adını verdiği çalışmasıyla dünyaya duyurdu."
    (bkz: ihsan ketin/@fleurquin)
  • fatih altaylı'nın programında öğrendiğimize göre özet geçersek;

    bu fay 3 parçadan oluşuyor. 1 adet kumburgaz açıkları - zeytinburnu açıkları arası 60 km'lik bir hat var ve uzun süredir sessiz. bu fayın kırılmasını bekliyorlar. bu son olan deprem bu deprem 50 yıl sonra olacaksa 40 yıla çekti (rakamlar atmasyon). kırıldığında ortalama 7.1 civarında bir deprem bekleniyor. avcılar, florya, yeşilköy, bakırkköy, attaköy, zeytinburnu sahili başta olmak üzere tüm semtlerde tahribat bekleniyor. eğer en kötü senaryo gerçekleşip, tüm faylar kırılırsa 2 dakika süre ve max 7.6 olan bir deprem bekleniyor.

    bu deprem 100 milyar dolarlıkk bir kayba sebep olacak. 100bin civarı insan hayatını kaybedecek.
    celal şengör: "istanbul depremi türkiye'nin bağımsızlığını elinden alır."

    not: bu bilgiler programdan alınıp özetlenmiştir.
  • o kadar büyüktür ki, uydu görüntüleriyle erzincandan çanakkaleye kadar takip edilebilir.
  • 1948 yılında keşfedildikten sonra tüm ülkenin kendisinin oluşturduğu tehlikeye göre baştan kurulması gerekiyordu, yapılmadı.

    herhangi bir türkiye uydu haritasını açın, erzincan'dan başlayıp marmara denizine kadar devam eden düz çizgi gözle rahat bir şekilde seçilmektedir.

    herhangi bir marmara denizi uydu haritasını açın, gölcük'ten çanakkale'ye kadar denizin içindeki uğursuz koyu mavilik işte odur.

    doymayan bir iblis gibi, açmış ağzını her an yemek için hazır beklemektedir. dün yedi, yarın da yiyecek.
  • kendisi zaten uzun zamandır baya harekette olan bir fay hattı. daha geçen aylarda yalova'da silivri açıklarında balıkesir'de bursa'da tekirdağ'da depremler üretti. yeni harekete geçen fay hattı doğu anadolu fay hattıdır onunla karıştırılmamalıdır.
  • ohal çerçevesinde kanun hükmünde kararname ile başka bir yere taşınması gereken tehlikeli oluşum.
  • sismik olarak dünyanın en aktif faylarından biridir. yaklaşık 10-15 milyon yıl yaşındadır. bu yaş fayın jeolojik olarak çok genç olduğuna işaret eder. gelelim türkiyenin neresinde olduğuna:

    doğuda doğu anadolu fay zonu ile kesiştiği karlıova üçlü birleşim noktasından başlar, orta kesiminde dış bükey bir yay yaparak mudurnu vadisinin batı ucuna kadar devam eder ve burada iki kola ayrılır. kuzeyde kalan kol önce sapanca'ya, ordan da armutlu yarımadası'nın kuzey kenarını izleyerek marmara denizi içinden saros körfezi'ne doğru uzanır. güneydeki kol ise geyve-mekece-iznik yolunu takip eder, ordan bandırma'ya ve daha sonra da biga yarımadasını izleyerek ege denizi'ne doğru devam eder.

    yaklaşık 1200 km uzunluğundadır. zonun genişliği, doğuda 100 m ile birkaç yüz metre arasında değişirken batı tarafında 5 km'ye kadar ulaşır. türkiye'de meydana gelmiş ve önemli can ve mal kaybına neden olmuş depremlerin hemen hepsi bu fay zonu üzerinde meydana gelmiştir.

    1900-1995 yılları arasında bu zon üzerinde hasar yapıcı ve yüzeyde kırıklara yol açmış 34 büyük deprem meydana gelmiştir. özellikle 1939-1967 yılları arasında magnitüdü 7'den büyük 6 deprem olmuştur. bu depremlerle fayın 800 km'lik bir bölümü kırılmıştır.
  • bugün çankırı'da meydana gelen depremin üzerinde gerçekleştiği fay hattı. bu hattın her hareketinden korkmak lazım.
hesabın var mı? giriş yap