ambiguity effect
-
olasığını hesaplayamadığımız veya bilmediğimiz seçeneklerden kaçınma eğilimimizdir.
hemen örneklendirerek açıklayalım:
torbadan bir top seçme oyunu hayal edelim. diyelim ki torbada 3 top var.
1'inin kesin kırmızı olduğu diğer ikisinin beyaz ya da siyah olabileceği söyleniyor. yani torabada olasılığı eşit 4 durum var:
kırmızı beyaz beyaz
kırmızı beyaz siyah
kırmızı siyah beyaz
kırmızı siyah siyah
torbadaki toplar yukardaki kombinasyonlardan biri. ama bilmiyoruz.
oyuna bir miktar para yatırırarak giriyorsunuz ve torbadan rastgele 1 top seçeceksiniz.
ama bize oyunun başında iki seçenek soruyorlar:
seçenek x - kırmızı gelirse 100 dolar.
seçenek y - siyah gelirse 100 dolar.
bu iki seçenekten birini seçerek oyuna başlıyoruz ve topu çekiyoruz.
burada kırmızı ya da siyah topun seçilmesi olasılıksal olarak eşit: 1/3
(yukardaki 4 olasılıkta toplam 12 kelimeden siyah yada kırmızı kelimesini sayın, toplamları her ikisinin de 4'er çıkacaktır.)
fakat insanlar istatistiki olarak oyunun başında seçenek x'i seçerek oyunu oynamaya meylediyorlar. yani siyah topun torbada olup olmadığının bilinmemesinden dolayı ("ambiguous") - oysa iki tane bile olabilir - garanti 1 kırımızı var ne de olsa diyip seçenek x'i seçmeye eğilim gösteriyorlar. -
bilinen olasiligi bilinmeyen olana tercih etmedir.
ornegin, bir cok kisinin calistigi yerin ozelliklerini bildigi icin is degistirmemesi. cunku baska bir isteki durumlar belirsiz oldugu icin o is kisi icin riskler tasir. bu yuzden bu etki sebebiyle kisiler uzun yillar is yerlerini degistiremezler. bu etkiden etkilenen kisiler riski sevmez. garanti ve risksiz isleri tercih ederler.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap