eski gümüş

• dünyada bilinen ilk ve tek gülümseyen meryem ana figürüyle dikkatleri çeken 11'inci asra tarihlenmiş bir oyma taş ortodoks manastırını sınırları içerisinde barındıran niğde'nin bir köyü.
  
  1963 senesine kadar keşfedilmemiş olan söz konusu manastırı, türkiye'de altmışlar ve yetmişlerde icra ettiği arkeolojik araştırmalarla adından söz ettiren ingiliz tarihçi michael gough ortaya çıkarmıştır. hıristiyan ikonografisinde aziz ve azizelerin gülmeleri normal koşullarda söz konusu değildir; zirâ inanışa göre bu dünyayı ve bu dünyada mutluluğu asla amaç edinmemiş olan bu ulvî şahıslar, fresklerde içlerindeki barışı, huzuru ve münzevîliği ortaya koyacak ifadeler ile resmedilirler. dolayısıyla, söz konusu gülen meryem ana freskinin de açıkça bir restorasyon hatası olduğunu iddia etmiş bulunan pek çok kayda değer kaynak da mevcut. bilhassa 2010 ilâ 2012 seneleri arasında edebiyatçı gürsel korat ve amatör arkeolog yavuz işcen bu konuda seslerini bir hayli yükseltmişlerdir. hatta işcen'in restorasyon öncesi ve sonrasına ait olduğunu iddia ettiği bazı fotoğrafları kaynak göstererek fresk üzerinde gough ve ekibi tarafından oynandığı iddiası ana akım medyada da kendisine yer bulmaya muvaffak olmuştur. daha sonra kültür bakanlığının yaptığı araştırmada işcen'in kaynak gösterdiği fotoğrafların özgün olmadığına dair bir kanaate varıldığına dair haberleri de anımsar gibiyim.
  
  öte yandan, ortodoks hıristiyanlık denildiğinde günümüzde akıllara gelen ilk ülkeler olan yunanistan ve rusya merkezli haberlere bakıldığında neredeyse tüm kaynaklar ağız birliği etmişçesine söz konusu freskin üzerinde oynanmış olduğunu ve gülümseme çiziminin 1963 ilâ 1965 seneleri arasındaki restorasyon aşamasında eklendiğini ifade etmektedir. işin tuhaf tarafı, son derece mantıklı görünen bu iddialara istinaden ortaya bir kaynak koymak mümkün olmadığından ülkemizin turizm bakanlığı da senelerdir muhtemelen onus probandi^* prensibinden hareketle "niğde'de gülen meryem ana ziyaretçilerini bekliyor" minvalinde tanıtım kampanyaları yapmayı sürdürüyor.
  
  bu tartışmalı yapıya ev sahipliği yapmakta olan ve eski adı gümüşler olan köyde ise gün itibariyle toplam bin iki yüz kişi ikamet etmektedir.