hiperenflasyon

• enflasyonun aylık olarak %50 civarı artması sonucunda ortaya çıkan durum.
  paranın pul olmasıda denebilir.
  80 yıllarda güney amerika bu deneyimi yaşamış ve acaipte canı yanmıştır.
• dibi düşmüş esnaf, tüccarın şu sıralar devletimiz tarafından uygulanan milli zam politikasını şartlı refleks mekanizması ile takip etmesi ve hemen ardından eldeki mallara zam yapmaya başlaması ile başımıza gelmesi pek muhtemel facia; işte o zaman devaluasyon, enflasyon, devuluasyon, hiperenflasyon ikilileri birbirini seri şekilde takip edecektir.
• yine anlatırlar ki, bu zamanlarda, taksiye binmek otobüse binmekten ucuza gelir, çünkü, taksi ücretini yolun sonunda, otobüs ücretinin ise başında ödenir.
• dörtnala enflasyon olarak adlandırılır. paranın değerinin yitirdiği en şiddetli enflasyon biçimidir. iktisat tarihinde çoğunlukla savaş ya da sonrasında ortaya çıkmış ve yeni bir para biriminin kurulmasını zorunlu hale getirmiştir.
  
  (bkz: arjantin)
• enflasyon oraninin gun icinde bile defalarca degi$tigi, i$ik hizindaki enflasyon ce$idi. ornegi arjantin'de gorulmu$tur.
• iktisat camiasinda bu tip enflasyon icin tanimlanmis bir yuzde ya da aralik yoktur.
• fiyatların genel seviyesinin sürekli ve çok hızlı bir şekilde yükselmesidir..
  bu durum paranın el değiştirme hızını da yükseltir ve tasarrufların değerini ortadan kaldırır.. bu dönemlerde kredi ve banknot hacmi çok hızlı bir şekilde artar..
• birinci dünya savaşı sonrası almanyasında ve 1985 yılı civarlarında bolivya'da da görülmüştür. bazı restorantlarda garsonlardan birinin yarım saatte bir yeni fiyat tarifesini okumasına neden olacak kadar fiyatların buyuk hızla artması şeklinde görülebilmiştir.
• phillip cagan, aylık enflasyon artışının %50 yi geçmesi, p. a. samuelson ise yıllık %200 lük bir enflasyon düzeyini hiperenflasyon olarak nitelendirmiştir. en önemli ortak özelliği dev bütçe açıklarının büyük fiyat patlamalarına dönüşmesidir.
• hiperenflasyon nadiren görünen bir iktisadi fenomendir.
  gerçek bir hiperenflasyon örneği için, savaş sonrası alman tefesine bakalım:
  
  tarih: tefe:
  1913----- 1
  1920----- 13
  1922----- 101
  ocak 1923----- 2,785
  temmuz 1923----- 74,800
  eylül 1923----- 23,900,000
  ekim 1923----- 7,096,000,000
  kasım 1923----- 750,000,000,000