istanbul'u fetheden yeniçeriye gazel

• sermet sami uysal'ın aktardığına göre fevzi çakmak'ın en beğendiği şiirdir, yahya kemal beyatlı'nın yeniçerilisi...
  
  iç. "işte gerçek yahya kemal", sermet sami uysal, inkilâp ve aka yay., 2.b., ^{* *} istanbul-1972, s. 82.
  
  iç. "yahya kemalle sohbetler", sermet sami uysal, kitap yayınları, 1.b., istanbul-1959, s. 19.
• //(...)
  
  aydın bolak: şimdi çok zevkle karşılıklı okuyoruz, zevkle dinleyen seyircilerimiz de var. ama bir hususu acı olarak da söylememiz lâzım. yahya kemâl bey’i şimdi genç nesillerimiz, lise talebelerimiz maalesef okuyup anlayamıyorlar. bir lûgat yardımıyla ve öğretmenleri anlatırsa anlıyorlar. meselâ yahya kemâl bey’in “istanbul’u fetheden yeniçeri’ye gazel”ini okuyalım. bu gazeli anlayabilmek için zeminde bir tarih bilgisi, umûmî bir kültüre ihtiyaç var: "vur, pençe-i alî’deki şemşîr aşkına” ne demektir?.. "hazret-i ali’nin elindeki kılıç (zülfikar) nasıl vuruyorsa, sen de onun aşkına vur” diyor yeniçeriye.
  
  "gülbangı, âsmânı tutan pîr aşkına..” kimdir gülbangı âsumânı tutan pîr?.. hacı bektaş velî!.. “gülbang?..” onun okuduğu duâ.. “âsmân veya âsumân?..” gökyüzü..
  
  "ey leşker-i müfettihü’l-ebvâb vur bugün” : "ey kapıları açan asker vur bugün”..
  
  "feth-i mübîni zâmin o tebşîr aşkına” : peygamberimizin "istanbul mutlaka fethedilecektir, onu fetheden ordu ne mübârek bir ordudur..” diyen hadîs-i şerifine dönüyor..
  
  "vur, deyr-i küfrün üstüne rekz-i hilâl için
  gelmiş bu şehsüvâr-ı cihangîr aşkına.”
  
  burada da fâtih’e dönüyor: "hayata deyr-i küfrün üzerine hilâli dikmek için" gelmiş!..
  
  "düşsün çelengi rûm’un, eğilsin ser-i firenk
  vur, türk’ü gönderen yed-i takdîr aşkına.
  son savletinle vur ki açılsın bu sûrlar
  fecr-i hücûm içindeki tekbîr aşkına”.
  
  "son gücünle vur ki, açılsın bu surlar, hücum sabahı içindeki tekbir aşkına”..
  
  (...)//
  
  aydın bolak
  
  kaynak:
  
  www.aydinbolak.com/hayat_ogr/yahya_kemal_beyatli.htm
• (bkz: yeniçeriye gazel)