dimetoka

• pazarkule sınır kapısından 40 km kadar güneydedir.
  türkiye sınırında bir yunan kasabasıdır.
  türkiye'den aylrıldıktan kısa bir süre sonra varıldığında, hele türkiye tarafındaki kasabaları iyi tanıyorsanız biraz şaşırtır sizi. zira özellikle yaz aylarında kasabanın meydanı cıvıl cıvıl bir akdeniz kasabasından farksızdır. meydanda 20ye yakın keyifli cafe bar toplanmıştır. kasabanın tüm gençleri en şıkır kıyafetleriyle dolaşır ortalıkta. mootsikletler, jöleli saçlar ve mini etekler, gerçekten de meriç'in dünyayı ikiye ayırdığına inandırır sizi biraz daha.
  kasabanın meydanında yunanistan'ın en yüksek katedrali bulunur. türkiye'den de görünebilsin diye bu kadar yüksek inşa edildiği rivayet edilir. oysa türkiye bir taş atımı uzaktadır neredeyse, o kadar masrafa hiç gerek yokmuş diye düşünürsünüz.
  kilisenin hemen önünde ise, burnu elbette türkiye'ye dönek şekilde park etmiş bir savaş uçağı vardır. hem ekonomik hem de psikolojik olarak türkiye sınırında yaşayan yunan halkını yıllardır cesaretlendirme politikasında olan yunanistan hükümetlerini ilginç icraatlarından biri olarak durur orada. benzer bir tavrı yine yunanistan'ın kuzey ege adalarından iri olan samothraki'de (semadirek) de görmek mümkündür. ama o ayrı hikayedir. yolumuzdan sapmayalım.
  ha bu savaş uçağının karşılığı türkiye'de yok mudur? varıdr elbet. trakya'daki askeri tesislerin bir çoğunun girişinde toplar tüfekler durur, ve elbet onların da namluları yunanistan'ı gösterir.
  dimetoka'da az sayıda otel vardır. türkiye'den iş çıkışı yorgun argın yunanistan'a geçmemişseniz, dimetoka'da kalmanın çok ir anlamı yoktur. ama dimetoka'da zaman geaçirilmelidir mutlaka.
  şehrin en dikkat çekici yanı eski kalenin olduğu bölgedir. eski kaleye çıkarken uzun yıllar osmanlı egemenliğinde kalmış olmanın etkisini gayet net hissedersiniz. eski sokaklar, cumbalı, ahşap evler ve camiler etrafınızı sarar. iki tane cami vardır. biri halen kullanımda olan bir mahalle camisidir. diğeri isi gayet heybetli bir camidir. ancak bu cami ibadete açık değildir. minaresinin üst kısmı yıkılmış, çöken tavanı ise sonradan bir şekilde kapatılmıştır.
  dimetoka kalesine çıkıldığında, koca ovanın ortasında nasıl bu kadar büyük bir kaya kütlesi olur diye sorar insan kendi kendine. eki dimetoka yerleşimi işte bu devasa kaya üzerin ekurulmuştur. kale meriç ovası ve dünyanın doğu yanına hakim bir şekilde yükselir. etkileyicidir. kaleden bakınca yıllarca osmanlı hanedanının ikinci adresinin dimetoka olması hiç şaşırtıcı gelmez insana.
  kalenin bazı surları ve bazı binaların kalıntıları halen ayaktadır.
  30 km güneyinde sofulu kasabası vardır.
  (bkz: balkan turu)
• maaanastırın
  oooortasında
  vaaar bir havuuuzzz.
  dimetoka kızları hespi de yaaavuuz.
  biiiz çalar oooyyynaaarıııız.
  dimetoka kızları hepsi de yaaavuzz.
  biiz çalar ooooynaaarıııız..
  (atatürk'ün de beğendiği çok güzel bir rumeli türküsüdür)
• batı trakya'da bir şehir. fazla irredentalist hayallere sahip değilim. ama ne zaman bu şehrin adı geçse içim bir cız eder, dimetoka'nın türkiye'de olmadığına hayıflanırım. dünya savaşında yanımızda savaşa girsinler diye kendi elimizle 1915'te bulgarlara hediye ettiğimiz tarihi osmanlı şehridir dimetoka, edirne'nin mütemmim cüzüdür. bugün ise yunanistan'ın bir parçası.
• çanakkale'nin biga ilçesine bağlı gümüşçay beldesinin diğer adı. çanakkale'nin en iyi domatesleri burada yetişir.
  
  (bkz: demko)
• i. murad döneminde fethedildiği 1361 yılından, londra antlaşması gereğince bulgaristan'a bırakıldığı 1913 yılına kadar yaklaşık 552 yıl osmanlı kenti olmuş şehir. edirne'deki eski saray inşa edilirken 5 yıl boyunca i. murad tarafından fiilen başkent olarak kullanılmıştır. bu nedenle dar's saltanat adıyla anılmıştır. i. murad'ın oğlu yıldırım bayezid'in doğum yeridir.
  fetret döneminde, musa çelebi'nin hükûmet merkezi olmuştur.
• o çok muhteşem ve kusursuz osmanlı imparatorluğu birinci balkan savaşlarında tüm rumeli'yi kaybetmiş, ikinci balkan savaşında da ufak bir çırpınışla edirne ve resmen edirne'nin dış mahallesi konumunda olan dimetoka'yı kurtarmıştır. ancak birinci dünya savaşına almanyanın yanında savaşa girmesi için almanyanın baskısıyla bulgaristan'a hediye edilmiş, sonra da savaştan mağlup çıkan bulgaristan tarafından yunanistan'a bırakılmıştır.
  
  lozan müzakereleri sırasında da türkiye dimetoka'nın iadesi için kastırmış, ancak ingiltere'nin türklere meriç nehrinin ötesinde zırnık koklatmama konusundaki kararlılığı karşısında geri basmak zorunda kalmıştır.
  
  konu hakkında kimseye bok atmadan bilgi veren bir kaynak ararsanız tuğrul kihtir'in 'balkanların osmanlı tarihi' adlı kitabını tavsiye ederim naçizane.
• 2. beyazıtın dogum yeridir ayrıca bektasi dergahlari ile un salmıstır.
  (bkz: balım sultan)
• yunanistanın evros vilayetinde, türkiyeye 2,5 kilometre uzaklıktaki trakya kenti. icinden kızıldeli nehri akmaktadır.
  1351 yılında murat hudavendigar doneminde fethedilip turklerin avrupadaki ilk baskenti olmustur.
  birinci balkan savasında bulgarlar tarafından isgal edilen kent daha sonra istanbul antlasmasıyla tekrar osmanlıya verilmistir. ancak almanyanın istegi uzerine 1914 te bulgaristana hediye edilmistir. 27 kasım 1919 da neuilly barıs antlasmasıyla yunanistana bırakılan kent, 1941-1945 arası nazi isgali yasamıstır.
  halen az sayıda batı trakya turk^*unun yasadıgı kentte yunanistanın 3 muftulugunden biri bulunmaktadır. (bkz: muftuluk sorunu)
  kentte cami, hamam gibi bir cok osmanlı eseri bulunmaktadır.
• canakkale'nin, gelibolu yarimadasinin ve dolayisiyla istanbul'un diyetidir. ingiliz donanmasi karsisinda canakkale'yi ve dolayisiyla istanbul'a giden deniz yolunu tutabilmek icin gerekli askeri lojistik planda bulgaristan'a 1915 yilinda rusvet olarak verilmis, belki de en pisi pisine kaybedilmis vatan topragidir. bu rusvet ayni zamanda 1970'lerin basina kadar trenlerin ancak yunanistan tarikiyle edirne terminaline ulasma sebebidir. manidardir ki dimetoka'nin ve edirne'ye ulasan tren hattinin bir kisminin elden cikarilisinda balkan savasi sonrasi edirne'nin kaybedilisini buyuk bir siyasal koza donusturen enver pasa'nin epey bir parmagi vardir.
• cemil meriç'in ailesinin hatay'dan önce yaşadığı yerin ismi.