simpson paradoksu

• ahmet ve faruk farklı takımlarda amatör basketbol oynayan iki arkadaştır. ikisi de şut atmada diğerinden daha başarılı olduğunu iddia etmektedir. bir gün bunların takımları maç yapar. maçta ahmet potaya 10 şut atar, 9'unu sokar. aynı maçta faruk potaya 20 şut atar, 13'ünü sokar. yani ahmet'in şut yüzdesi (%90) faruk'unkinden (%65) bir hayli yüksektir. ertesi haftaki rövanş maçında ikisinin de performansı düşüktür: ahmet 20 şut atıp 4'ünü sokar, faruk 10 şut atıp 1'ini sokar. ahmet'in şut yüzdesi (%20) yine faruk'unkinden (%10) yüksektir. ikinci maçın sonunda ahmet faruk'a der ki "iki maçta da benim şut yüzdem daha yüksek olduğuna göre, artık kimin daha iyi olduğu anlaşılmıştır herhalde." faruk da ahmet'e der ki "yavrum iki maçta ikimiz de toplam 30'ar şut attık, ben 30'da 14 soktum, sen 30'da 13 soktun. daha neyin tatavasını yapıyorsun?" böylece, sevgili dostlar, ahmet simpson paradoksu ile tanışmış olur: iki maçta da ahmet'in şut yüzdesi faruk'unkinden daha yüksek olmasına rağmen faruk'un kümülatif şut yüzdesi ahmet'inkinden yüksektir. böyle bir şeyin mümkün olması insanları şaşırtır, adına paradoks derler.