good kill

• andrew niccol'ın eye in the sky yapmaya çalışıp yapamadığı filmdir. şu cümleyi açayım: eye in the sky filmi de bir odada oturup binlerce km uzaklıktaki insanları bombalamakla görevli askerleri konu alır. ihalar, yani insansız hava araçları bu iki filmin ortak noktası. iki film de abd'de koltuğunda otururken binlerce km ötedekileri patlatmayı sorgular. iki film de terörle savaşılırken sivillerin zarar görmesini tartışma konusu yapar. pardon, good kill yapmaya çalışır ama pek çok şeyi beceremez. bu filmden 1-1,5 yıl sonra çekilen eye in the sky ise bunu daha iyi yapar. hukuki, siyasi, vicdani, insani, askeri gibi birçok açıdan konusunu derinleştirir. andrew niccol gibi enfes bir senarist/yönetmenden de eye in the sky gibi bir film çıkmalıydı ama çıkamamış. halbuki bu adam silah sanayisini konu alan lord of war'u çekmiş birisi. son zamanlarda çektiği filmler hepten hayal kırıklığı. neyse ki propaganda yapmıyor niccol. en azından buna sevinebiliriz.
  
  spoiler
  
  zoe kravitz'in oynamaya çalıştığı genç asker filmin vicdanını oluşturuyor. ağlaması gerektiği sahnelerde ağlıyor, kızması gerektiğinde kızıyor. film, kravitz'in karakteri üzerinden yapılanların yanlışlığını ifade ediyor. daha doğrusu ifade etmeye çalışıyor. öte yandan diğer iki sığır askerse klasik amerikan milliyetçisi, cahil amerikalı asker. çocukların ölümüne sevinecek kadar sığır, vicdansızlar. zaten kravitz'in karakteri "ölüm müptelaları" diyerek haklı bir tespitte bulunuyor. film vicdanlı askerle vicdansız askerlerin çatışmasına yer veriyor ama bu lafta kalıyor, derinleştirilmiyor. ama filmin sorunu daha büyük. evet, çok şükür propaganda yapılmıyor. ama baş karakterin doğru işleyememiş. yukarıda da yazılmış.
  
  elemanımız (ethan hawke) bir odada oturup insanları öldürmekten sıkılmış birisi. kravitz'in karakteri "oradakiler sivil, o çocuğu da vuralım mı?" vs deyip emirleri sorgularken, izleyicinin vicdanına hitap ederken elemanımız robota dönmüş durumda. vur emri gelince joystick'i ayarlayıp vuruyor. gözünden bir damla yaş akıyor, sonra unutuyor. sıkıntı, bu adamın duygularına doğru dürüst odaklanılmamış olması. sessiz, ıssız bir karakter yaratılmış. yaratılırken o sessizlikte karakter yitirilmiş bence. bu adamın duyguları yansıtılamamış. şimdi elemanın asıl sorunu oradakilerin ölmesi değil gibi görünüyor. adam bir odada oturmaktan sıkılmış, heyecan istiyor. uçağa binmek, gerekirse vurulmak istiyor. korkuyu özlemiş. odada oturup joystick'le oynamak istemiyor. yani bu adam uçağa binip gene aynı işi yapmak istiyor. "uçağa bineyim de sonrası mühim değil" diye düşünüyor. yanlış istihbaratla sivilleri vursa da üzülmeyecek bu adam. işte asıl sıkıntı da bu. dolayısıyla diyebiliriz ki niccol bizi aptal yerine koyuyor.
  
  adam masa başında sivilleri öldürdükten sonra ağlıyor ama en büyük hayali uçağa binmek, görevine uçakta devam etmek. o zaman niye ağlıyor bu adam? zira ha masa başında öldürmüşsün ha uçakta. fark yok ki. niccol bu uçak tutkusunun üstüne bilerek gitmiyor. eşelemiyor. adamın sıkıldığını, heyecan istediğini söylüyor sadece. konuyu yüzeysel tutuyor. öte yandan niccol fazla hesapçı olduğu için karakter (diğer iki pilot gibi sığır görünmesin diye galiba) ağlaması gerektiği yerde ağlıyor. ama niccol'ın yarattığı karakterin ağlaması da saçma duruyor. çünkü, dediğim gibi bu adam uçağa binip bombalamaya oradan devam etmek niyetinde. uzatmayayım, niccol bu filminde fazla hesapçı davranmış ve baş karakterini yüzeysel tutmuş, derinleştirememiş. bu filmin american sniper'dan bir farkı varsa (ki american sniper'daki chris de heyecan bağımlısıydı, öldürme arzusundaydı) o da milliyetçi söylemlerin karşısına anti-milliyetçi söylemleri koyabilmesi. propaganda değil ama samimi de değil dendiği gibi. lord of war çekmiş bir adamın bunu çekmemesi gerekiyordu. ama hayat işte...
  
  bu konu eye in the sky filminde daha iyi işlenmişti. açın izleyin düştüğünde. good kill'de onca masum insan tartışma olmadan öldürüldü. eye in the sky'da ise 2 saat boyunca tek bir kızın ölümü tartışıldı, ki doğru olan da bu, good kill'de eksik olan da bu. film fazlasıyla hesapçı bu yüzden. kravitz'in iyi niyetli karakterinin yeterli olacağı sanılmış ama olmuyor. o tartışmalara yer verilmeliydi. özetle, good kill'in neyi yapamadığını merak edenler eye in the sky'ı açıp izlemeliler.
  
  spoiler