daniel kahneman

• psikoloji biliminin bizlere "homo economicus" hakkinda ögretecek çok seyi oldugunu ilk farkeden ekonomistlerden, princeton ekonomi profesörü. 2002 yilinda nobel ekonomi ödülünü vernon smith ile paylasmistir. yakin çalisma arkadasi amos trevsky ise 1996'da vefat ettigi için nobel ödülü'nü alamamis, fakat kahneman ve smith'in ödülü hakkindaki basin açiklamasinda "yasasaydi o da kazanacakti" seklinde kendisine selam edilmistir. [nobel ödülleri vefat etmis kisilere "posthumous" verilmiyor maalesef, bu sebeple birçok nobel ödülü'nun "su yazar/bilimadami çok yaslandi, son zamanlarda pek birsey yapmadi ama, yine de verelim de, ansizin ölürse pisman olmayalim." kaygisiyla verildigi görülmüstür.]
  
  ekonomi bilimine deneysellik katarak yepyeni arastirma alanlari açmis bir adamdir daniel kahneman. hayatini insanlarin - özellikle belirsizlik ve yetersiz bilgi sartlari altinda - karar verme mekanizmalarinin nasil isledigini çözmeye adamis, ve de standard ekonomik teorilerin (temel olarak rasyonel karar teorisi veya "rational decision theory") ne kadar yetersiz kaldigini göstererek meslektaslarini utandirmistir.
  
  bununla da yetinmeyip, insanlarin karar vermelerine öncülük eden ihtimal hesaplarinda çogunlukla "sezgisel kestirme"leri tercih ettiklerini, ve de temel istatistik prensipleri tamamiyla gözardi eden kararlar aldiklarini deneylerle göstermistir. (misal: sahsen tecrübe ettiginiz veya tanik oldugunuz birseyin olasiligini abartmak. buna verilen en klasik örnek, yakin bir tanidigi arabasi denize uçtugunda emniyet kemerini çözemedigi için ölen bir adamin kesinlikle kemer takmayi reddetmesidir. arkadasinin basina gelen her ne kadar fantastik, ve de neredeyse sifir ihtimalli bir olay olsa da, bunu birinci elden tecrübe etmis/duymus kisi, kemer takmak/takmamak konusunda asla saglikli bir risk degerlendirmesi yapamaz.)
  
  uzun lafin kisasi, "experimental economics"'in babasi sayilabilecek, psikolojinin ögretilerini ekonomiye uygulamayi basarmis, çok saygideger bir adamdir. saygi gösterin ona.
  
  en önemli, sevimli ve sasirtici deneylerinden biri için:
  
  (bkz: asian disease problem)