şelpe
aynı isimde "şelpe (gürol ağırbaş parçası)" başlığı da var
-
bağlama'da mızrap yerine parmakla sap üzerinde tellere vurarak çalma tekniği. en popüler uygulayıcısıarif sağ'dır. bunu bas gitarda icra eden gürol ağırbaş'ı da unutmamak gerekir. gitarda bu tekniğe tapping denir.
-
zülfü livaneliye gelene kadar yüzyıllardır bu topraklarda birçok bağlama üstadı tarafından uygulanan teknik, elin amerikalısı daha yeni keşfetmiş adını van halen tekniği koymuş o onun ayıbı.
-
asya kıtasında bağlamanın çalınma şeklidir. bu tekniğe orada pençe de denilmektedir. lakin şelpe tekniğinin gitardan geldiğide rivayetler arasındadır. gitarın sap kısmından parmakların vuruşu ile ses çıkarma olayı vardır. ilk olarak bu olayı ispanyol gitarcılar başlatmıştır. ancak öncelikli olarak bağlamada mı kullanılmıştır bu teknik, gitarda mı belli olmadığından kimlere mal edileceği hala bir muammadır.
ayrıca bu teknik benzer bir versiyonuda bass gitarda da kullanılmaktadır. o alanda ise ismi daha farklıdır. bass gitar da bu tekniğe slap bass denilmektedir.
bu tekniğin türk halk müziğinde kullanım olarak çok çeşitli alanları vardır. mızrap vuruşları ile bağlamada caz çalınması zor iken şelpe ile daha mümkün hale gelmektedir. bu açıdan gitar tekniğinden yararlanılmaktadır. azeri oyun hayası olan kaytağı'nın çalınmasında ise tamamen türk müziği sazı olan bağlamadan yararlanılmaktadır.
halk müziğimizde gelişmiş şelpe tekniğini hasret gültekin yaygın hale getirmiştir. daha sonraları arif sağ'ın katkıları ile tanınmıştır. berlin flarmoni orkestrası ile arif sağ öncülüğünde erdal erzincan ve erol parlak tarafından verilen konserde bağlama icrasının bir çok alanı gösterilmiştir. bizlerin oyunhavası olarak bildiği şeker oğlan türküsü o konserde batı müziği olarak çalınmış ve intro kısımlarında bağlama kullanılmıştır. bu açıdan bağlamanın hem evrensel hem de etnik bir müzik aleti olduğu da gösterilmiştir. -
sanırım en iyisi hasret gültekin imiş. ancak adamı 22 yaşında darı bekaya yolladığımız için elimizde tost makinesi ile çekilmiş kalitede kayıtları var sadece internet üzerinden erişilebilen. daha da kendini geliştirecekti, sadece şelpe performansı içeren kayıtları olacaktı. kısmet.
http://www.youtube.com/watch?v=5jutwh2ghdc
http://www.youtube.com/watch?v=b7tgei9lpwy -
gürol agirbasin mükemmel icra ettigi teknik, zanaat, dümteke, tapping, deli dehşet, çıkarsama, manifesto, kabotaj, bir acayip sey.
keşke hiç başlamasa da, biteceğinin üzüntüsünü düşürmese aklımıza...
sırf bu yüzden işte, la grande ye "şiddetle teşekkürler" diye haykırası geliyor insanın...
(bkz: turk genci ayar vermek ister)
(bkz: arkadas yabanci degil) -
ozlem ozdil'in de fevkaladenin fevkinde icra ettigi bir tekniktir.
-
anadolu'da özellikle alevi dedelerinin saz çalma tekniği (babamdan biliyorum). arif sağ ve arkadaşları, mal bulmuş mağribi gibi üzerine atlayıp yozlaştırmak için ellerinden geleni yapıyorlar. ama allahı var şimdi, çok güzel çalıyor kendisi. üzerine akademik çalışmalar da var (bkz: erol parlak).
-
bağlama hocası olan yeğenimin tabiriyle: arif sağ'ın duygusunu temsil ettiği, erol parlak'ın otoritesi olduğu, erdal erzincan'ın da şov yönünü temsil ettiği bağlama çalış tekniği.
-
erdal erzincan'ın 6 kasım 2019 tarihi itibarıyla yayımlanmış olan son albümü...
albümdeki parçalar sırasıyla şöyledir:
açış
hançer barı
ilahi dostun bağına
seher yeli
temkeş
azeri oyun havası
evvel bahar
sinsin
giriftar
çeke çeke -
bir başka ustası erdem şimşek'in şelpesi için buradan:
(ses kaydı kötü amma velakin)
http://www.youtube.com/watch?v=kesq_0j2kag
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap