yunanca

• konusanlarina çok entel ve bilimsel bir hava verir. atina'da kafasi kasketli (bayagi bizim bildigimiz çiftci kasketi) seyyar bir muz saticisi bana "penta, heksa" vs. diye para üstü sayarken "kim bilir ne biçim geometri biliyordur bu adam" diye geçmisti aklimdan.
• bir rum arkadaşımın telefonda kardeşine sinirlenerek 'hayvani' diye bağırdığı dil. bunun yanında top yunancada 'topi'dir. hatta ilkokul çocuklarina ali topu at tarzında 'elena na ena topi' (elena işte bir top demek) gibi fişlerle okuma yazmayı öğretirler.
  ne ispanyolca, ne italyanca ne de başka bir dil yunancanın süratine erişemez. zira haber spikerleri genelde sunuşa başlamadan önce son nefeslerini alıp haberlerin bitimine kadar nefes almadan konuşurlar.
• hint-avrupa dil ailesinin avrupa kolunda bagimsiz adacik. en yakin akrabasinin, birbirlerini pek sevmemelerine ragmen, arnavutca oldugu savlanir. kuralsizlik bakimindan eline su dökebilecek baska bir dil tanimadigim gibi, zorluk bakimindan ancak rusca ile boy ölcüsebilir. buna karsin türkce bilen birisi, eger o kuralsizlik deryasinda bogulup gitmezse, bir yunan kadar bu dile hakim olabilir; cünkü yüzyillarca bir arada yasamanin getirdigi, sonuna bir s getirilip yunanca yapilmis türkce kökenli kelimeler ve kullanilan bir cok deyimin ortak olmasi yetmezmis gibi, bir baska dil ögrenilirken yapilan en sik rastlanan hatalardan biri olan kelimesi kelimesine ceviri yunancada pek hata raporu vermez, aksine cogu kez birebir örtüsür. bkz. asagisi:
  
  elalem buna ne diyecek: ti tha pei o kosmos
  elmalar daha olmamis: ta mhla den eginan akoma
  bu yol nereye cikiyor: pou vganei autos o dromos
  kafa yapmak: kanw kefalh
  hasiktir: hasiktir (!)
  
  bu daha epeyce uzatilabilecek listenin yani sira bir takim false friend örnekleri de mevcuttur:
  dalga(s) yunancada denizle degil ask acisiyla ilgilidir.
  merakli(s) her seyi bilmek isteyene degil, keyif ehline denir.
  cenabet(is) de o malum hal degil, suratsiz demektir...
  
  son olarak, bildigim kadariyla, "bizim de isvicre, fransa gibi komsularimiz olsa idi" demagojisinin yapildigi ve, belki de bu yüzden, tencerenin yuvarlanip kapagini buldugu türkce disindaki tek dildir...
• küçükken bir almanca kitabım vardı. arkasında her dilde bir satır: ben bir kitabım, ama güzel bir kitap, haydi al aç oku beni.. diye devam eden bir cümle.
  her dili okurdum arkasında, hala hafızamda kalmış, ya sam samo edna priska.. hangi dilse artık.. bir bu yunanca yazanı okuyamazdım delirirdim, babam: o yunanca yavrum, ben de okuyamam, büyüyünce belki öğrenir okursun derdi.
  agapimuu canakimuuu pediyamuuu diye bağırırdı bana arkamdan yunan arkadaşlarından öğrenmiş, canım çocuğum gibi birşeyler. hep aklımdadır yunanca, hep küçüklüğümü falan hatırlarım, şarkıları türküleri de bir o kadar hoşuma gider. yıllar geçti, knidos'a gittik kazı yapmaya.
  yıllar önce türk radyoları, televizyonları, telefonları hiç çekmezdi böyle kıyılarda, sınırlarda falan. biz de hep radyo dodechanese dinlerdik, 12 adalar radyosu yani. sıcak ve yapış yapış yaz gecelerimizin, elektriksiz susuz, banyosuz geçen yazların dostuydu yunanca. pilli dandik radyolarımız olurdu hep, telsiz gibi, sonra çin işin içine girince kedi-köpek-tavşan şeklinde falan radyolar aldık, yeşil köpek şeklinde olanın adı fifi'ydi hatta. aç fifiyi de neşemizi bulalım derdik, her zaman yunanca, hep yunanca. o kdar hoşuma gider ki benim yunanca, kendimi sahilde hissederim, sıcak yaz akşamlarında hissederim ne zaman duysam.
  her dünya dili hoşuma gider aslında, hepsini öğrenebilmiş ve aksanlarıyla konuşabiliyor olmayı dilerdim. lamba cini gelse dileğim de odur: bütün dünya dillerini aksanları ile konuşabilmemi sağla derdim cine, eğer bana gelseydi.
  ama yunanca ayrı birşey, çok beğenirim, çok severim. bir de fince'yi böyle beğenirim. rusça ve fransızca da en beğenmediklerim, garip bir tınıları var, bu ikisini öğrenmesem de olur hatta ama cine iki saat dert anlatamam şimdi, tamam, onları da öğreneyim.
  ama yunanca, şarkısıyla, konuşmasıyla, sanki her an eğleniyorlar gibi.
  kos'a rodos'a gittik yazın, hemen öğrendim tabii 3-5 kelime, iş icabı da biliriz biraz, bir de knidos'da dinleye dinleye anlıyoruz neredeyse, bekliyordum ki birisi bana efharisto desin, ben de hemen vura vura dilimi parakalo diyeyim. kendi kendime efharisto, parakalo diye diye dolandım bir yaz adalarda.
  çok harikulade dil bence de. ben bu yunanlarla hayatta savaşamam arkadaş. bana güvenip hiç savaş mavaş çıkarmayın.
• alfabesinde u, d, b, c, ç, g (yumusak olmayani) harflerini ancak iki harfi yan yana getirerek yazabildiginiz, $ harfi ise hic olmayan bunun yani sira i harfini yazmanin 3 ayri sekli olan, ogrenebilmek icin 4 yilimi verdigim ancak butun zorluklarinin yani sira en siirsel dillerden biri. gramer kurallari matematige benzeyen bir dil. ayrica bu dilde siir yazmak ise ayri bir eglence, kafiye yaratamamak ozel beceri gerektirir.
• s harfinin nerdeyse tum kelimelerde gectigi,kunu$uldugu zaman da sanki konu$an fisir fisir ediyormu$ gibi olan dil..
• bu dille ortak kelimelerimiz:
  
  ade vre - hayda bre
  afendis (afendiko) - efendi
  agaria - angarya
  agginara - enginar
  ai sihtir - hasiktir
  alana - alan
  aman! - aman!
  amanes - mani
  anihtiri - anahtar
  arabas - araba
  argo - argo
  aroma - aroma
  asanser - asansör
  ati - at
  avanta - avanta
  avli - avlu
  babas - baba
  bagazi - bagaj
  baglamas - baglama
  baharika - bahar, baharat
  bahtse - bahce
  bairaki - bayrak
  bakalis - bakkal
  bakirtzis - bakirci
  baklavas - baklava
  bamies - bamya
  banio - banyo
  barberis - berber
  baruti - barut
  bastuni - baston
  bataksis - batakci
  batalis - battal
  batania - battaniye
  bataria - batarya
  batiris/batirlis - batık
  batis - imbat
  batsanakis - bacanak
  batzaki - bacak
  baulo - bavul
  baxisi - bahsis
  bebeki - bebek
  beis - bey
  bekiaris - bekar
  bekris - bekri
  belas - bela
  berde - perde
  bere - bere
  bereketi - bereketli
  betatzis - betoncu (ahah)
  beton - beton
  betoniera - betonyer
  bezesteni - bedesten
  bifteki - biftek
  bigonia - begonia
  bilia/bilies - bilya/bilye
  biliardo - bilardo
  bilieto - billet
  bira - bira
  bitoni - bidon
  bizeli -ia - bezelye
  blofa - blof
  blok - blok
  bobina - bobin
  bombe - bombe
  bogia - boya
  bogiatzis
  boi - boy
  boikotaz - boykotaj
  bora - bora
  bostani - bostan
  boxas - bohca
  brizola - pirzola
  bukles - bukle
  buluki - bolluk
  burekaki -ia - borek
  buzuki - bozuk
  busula - pusula
  dada - dadi
  dailiki - dayilik
  dais - dayi
  dalgas - dalga
  damari - damar
  damitzana - damacana
  daraveri - dalavere
  davas - tava
  davatzis - davaci
  defi - tefi
  delalis - tellal
  delis - deli
  derbederis - derbeder
  derti - dert
  dertilis - dertli
  dip - dip
  divani - divan
  dolmas - dolma
  domates - domates
  dugru - dogru
  dulapa/dulapi - dolap
  dumani - duman
  dunias - dunya
  duvari - duvar
  eklisia - kilise
  ergatis - irgat
  ergenis(enilikos) - ergen
  fanari - fener
  fanartzis - fenerci
  fasoli - fasulye
  feretzes - ferace
  fidanaki - fidancik
  fidani - fidan
  fira - fire
  firmani - ferman
  fiseki - fisek
  fisekliki - fiseklik
  fisiki - fiziki
  fisikohimia - fizikokimya
  fisiognomia - fizyonomi
  fisiologia - fizyoloji
  fisiologos - fizyolog
  fisiotherapia - fizyoterapi
  fistiki - fistik
  fitili - fitil
  flitzani - fincan
  fokia - fok
  folia - fol
  fonitiki - fonetik
  fonografos - fonograf
  fonologia - fonoloji
  fosforos - fosfor
  fotogenia - fotojenik
  fotografia - fotograf
  fotometria - fotometre
  fuduki - findik
  furtuna - firtina
  fustani - fistan
  galeta - galeta
  garaz - garaj
  garides - karides
  garsoniera - garsoniyer
  giakas - yaka
  gialantzi - yalanci
  gialantzi dolmas - yalanci dolma
  giapraki - yaprak
  giaurti - yogurt
  giavrum - yavrum
  giuvetsi - guvec
  gkazoza - gazoz
  graviera - gravyer
  grusuzis - ugursuz
  guri - ugur -
  habari - haber
  hafies - hafiye
  hairi - hayir
  haivani - hayvan
  haki - haki
  halali - helal
  háli - hal
  hali - hali
  halifis - halife
  halkas - halka
  halva - helva
  halvatzis - helvaci
  hamaliki - hamallik
  hamalis - hamal
  hamam - hamam
  hamuris/hamura - hamur
  hani - han
  handaki - hendek
  hanumisa - hanim
  hanos - hani, hanos (baligi)
  haos - kaos
  hapi - hap
  harakiri - harakiri
  haraktiras - karakter
  haraktiristikos - karakteristik
  harami - haram
  haratsi - harac
  haremi - harem
  harika - harika
  harisma - karizma
  harismatikos - karizmatik
  harmani - harman
  hartis/harta - harita
  hartziliki - harclik
  hasapikos - kasap havasi
  hasapis - kasap
  hasis /hasisi - hashas
  hatiri - hatir
  hatzari - hancer
  hava - hava
  havale - havale
  haviari - havyar
  havra - havra
  havuza - havuz
  hayde/ade/aide - haydi
  hazi - haz
  himia - kimya
  htapodi/ohtapodi - ahtapot
  hurmas - hurma
  huzuri, huzurevo - huzur
  imam baildi - imambayildi
  
  siyasete bakmayın. tiplerimiz bile benzer. <3
  
  ananeme sormuştum. eski istanbul vs. ben rumları sevmiyorum, ermenileri seviyorum demişti. niye dedim bilmiyorum dedi. yaşlı işte.
  
  + zok icme zımni zok iziyorzun vre.
  - doldur yorgo sikerim belanı
  
  entry'nin anlam ve önemi için bir de şarkı paylaşalım:
  
  http://www.youtube.com/watch?v=750rqfomsdg
• belki de öğrenmesi en zor dildir.
  
  bir dil düşünün ki; hem ingilizceyle hem de türkçeyle yapısal benzerlikleri olsun. 'e o zaman ingilizceyi de türkçeyi de biliyorsan sıkıntı yok' değil işte..
  
  geniş zamanda cümle kurma methodu aşağı yukarı ingilizce gibi. aynı dil ailesindeler zaten. kişiye göre fiil çekme meselesi de türkçe gibi, 'geli-yorum, geli-yorsun' gibisinden. bunun dışında günlük hayatta kullandığımız bir çok kelimenin orijininin yunanca olması ve türkçeyle arasında tarihsel münasebetten mütevellit bir çok ortak kelime olması da sempatik kalıyor.
  
  ama;
  
  artikeller...ah o artikeller... ingilizce bilenler için şöyle açıklayayım; 'the' için dişi, eril ve yansız üç ayrı form var. bu formlar, ardından gelen kelime çoğullaşıyorsa farklı oluyor, iyelik eki alırsa farklı oluyor. kısacası; onyüzbinmilyonbaloncuk tane 'the' var yunancada.
  
  sayılar...bir, üç ve dört sayılarını çekimli söylemek hangi helen psikopatının fikriydi, onu bi bulsam. 3'er tane 1,3 ve 4 var. tabi eril, dişi ve yansız olarak kategorize edilmiş.
  
  bu arada; bu yunanca seksist bir dil, erkek kadından üstün görülüyor.
  
  bu arada v.2; 'poli' kelimesi yunancada şehir demek ama 'şehre gidiyorum' dediğinizde ' istanbul'a gidiyorum' demek oluyormuş günlük kullanımda. bunu saf kan atina'lı bir hanımdan öğrendim, kesin bilgidir, yayalım.
  
  gelin gelin istanbul'a.. bi metrobüse binin de ebenizin konstantinini tersten gördün.
• zannedersem "s" harfinden türeyen bir dil. s harfi bölünerek çoğalmış ve ortaya yunanca çıkmış. canlılar için oksijen neyse yunanca için de s harfi odur. s'yi çekip aldığın vakit yunanca error verir.
• isimlerin sonuna gelen eklere göre bir kişinin nereli olduğu anlaşılmaktaymış.
  
  -akis : girit adalı
  -oglou : anadolu göçmeni
  -poulos : moralı
  -idis : pontus
  -atos : cephalonia
  -as : yerli