hacı amca

• kişinin hac farizesini yerine getirip getirmediği konusunda kişinin yaşı, sakal durumu ve cinsiyetinden daha az bilgi veren bir hitap şeklidir.
  genellikle esnaf ağzıdır, "sen yaşlısın ya anlamazsın sattığım şeyin kalitesinden fiyatından, dur yaşından utanmadan seni kazılıyayım muntazaman" anlamına geldiği sık görülür.
  
  hacı baba daha yakın bir ilişkiyi temsil eder oysa, kişinin hacı olmasa da ahali tarafından o mertebede görüldüğünü gösterir.
  
  hacı ifadesindeki çok anlamlılık da yoktur
• (bkz: hacı emmi)
• genellikle ev sahibi -daha doğrusu apartman sahibi- olan insan.
  kiracılarına, özellikle öğrenci kiracılarına çok çektirirler..
  ansızın ev baskınları, elinde tesbih ile hızlı hızlı ve konuşmadan evi gezmesi ile bilinirler.. öğrenciler için "evleri tutulmayacak kişi" anlamına gelir
• (bkz: hagi amca)
• annemden rivayettir. büyük amcam ve eşi henüz hacca gitmeden kendilerine hacı dedirtmeye başlamışlar. hacı amcamın ve hacı teyzemin adını bilmeden büyüdüm ben. hacı yenge demek gerekiyor biliyorum. bu da ayrı bir hikaye. hacı teyzemin rivayet ettiğine göre, büyük abim teyzeleri olmadığı için hacı teyze deme modası çıkarmış. sonra artık neye sinirlendiyse (büyük abimin neye sinirlendiğini anlamak zordur. annem onun için kurtla yer kuzuyla ağlar, sağ-sol olaylarından bir tek çizik almadan bir fiske yemeden çıktı, derdi.) hacı yengeye geri dönmüş.
  
  hacı amca, esnaf demek, tarla zengini demek. seksenlerde memur ve dört çocuklu babanın evine ayda bir giren sucuğun her sabah kaşarla kızartılıp yenmesi, tavuğun kümesten alınıp kesildiği yıllarda tavuklu pilava doymak demek. sadece bunlar değil. hacı amca pinti demek. yok bu haksızlık olur. babamdan rivayetle, hacı abim ne borç alır ne borç verir. günahını dahi vermez adama. parasızlıktan laf açıldığında koca bir çarşafı su içinde bırakacak kadar ağlamak demek. ki sonradan anladım ki esnaflık işler kesat diye ağlama sanatıdır. telefonda nasılsın ben de iyiyim, hadi iyi günler diyerek, çok yazmaması için telefonu çat kapatan adam demek. baban solcu diye seni solak yaptı demek.
  
  babam öldü. amcam daha büyüktü niye o ölmedi de babam öldü demedim. inanması güç ama sahiden demedim. ölümün sıra mantığının bizimki gibi olmadığını nasıl öğrenmişsem biliyordum. hacı amcam baba yarısıydı. amca beni öpsene, bana sarılsana diye şımarırdım da hacı teyzem, kızım daha bana bir kez sarılmış değil, hoş gör amcanı derdi. ölmedi hayır. 79 yaşında. sadece bizi tanımıyor artık. bana bakıp fuat hocanın bir kızı vardı tanıyor musun diyor. o benim amca, demeye utanıyorum dalga geçer gibi olacak diye. hacı amcamla gözgöze gelmek canımı acıtıyor. beni tanımayan, kim olduğumu çıkartabilmek için kendini zorlayan, sonra gene unutup, gene hatırlamaya çalışan bir adam görüyorum. en ama en kötüsü başka bir şey. hacı amcamın torunları amcamla dalga geçiyorlar ve anne/babaları buna gülerek mukabele ediyor. o torunları, onların ebevynlerini bir yerde kıstırıp çok fena dövesim var. ıslatıp ıslatıp döne döne dövsem öfkem geçmez. o farkında olmasa da ben amcamın çakalların maskarası olmasına katlanamıyorum.
• genel temayyül olarak,
  ak sakallı, takkeli, yaşını almış, çoktan emekli olmuş, camii avlusunda sohbet seven insan iken
  
  az evvel bir tanesi tüm ezberimi bozmuş amcadır.
  
  hala amca diyorum ama emin değilim nasıl biriydi, geldi gitti.
  
  az evvel bizim fakirhanenin kapısı çaldı
  
  haftada bir kapıya gelen kuran kursu için yardım toplayanlardan farklı birileriydi bunlar
  
  iki kişi, biri bu hacı amca diğeri kırklı yaşlarında nisbeten pasif, geride duran
  
  - hayırlı cumalar evladım
  + size de amca buyrun
  - evladım biz kuran kursu için yardım topluyoruz, bir yardımda bulunsanız
  + yok sağol amca, kolay gelsin
  - makbuz da veriyoruz oğlum
  + yok amca sağol, size kolay gelsin
  - hacı amca demesini öğrenmişsin evladım, bak müslüman birine benziyorsun, yardım etsen
  + yok amca, etmeyeceğim
  (bundan sonrası kelimesi kelimesine duyulmuştur)
  - siktir puştun evladı seni, müslüman memlekette yaşıyonuz üç kuruş yardımı esirgiyonuz, sizin yapacağınız yardımın amına koyayım ben, siktirrin gidin bu memleketten
  - hadi gidelim memet, bu da gavur evladı çıktı
  + amca ne diyosun sen ya
  (yöneldiği merdivenlerden sesi gelir)
  - bunların topunun anasını sikeyim ben, pezevenkler
  
  ne diyeceğimi bilemedim, donuyor kalıyor insan
  ama şimdi düşünüyorum da, yaşıtım olaydı herşey farklı olabilirdi.
  
  küfretti gitti ya la.
• bizde de ev sahibi olanından vardır.
• her mahallede minimum iki adet bulunur bunlardan. tum mahalle sakinleri tarafindan taninir ve sevilir,en azindan sevilir gozukurler. mahalledeki dukkanlara acik olduklari sure boyunca alisveris yapacak olsun yada olmasin girip oturma haklari vardir. disarida yemek yedikleri gorulmemis olmakla birlikte esnaf tarafindan cay ikramina bogulurlar. bahceli bir evde oturuyorlar ise beslemeyi tercih ettikleri hayvan horozdur. horozlarina korkunc ihtimam gosterirler ancak erken otme gafletinde bulunan horozu kahvaltiyi takiben keserler. mahalledeki en iyi dostlari halk ekmek bufesi isleten adamdir. fare kapani kurma konusunda uzman olmakla birlikte kapana yakalanan farelerin akibeti haci amcanin o gun icinde bulundugu ruhsal durum ile yakin alakalidir.
• kaş'ta otel işletirken otelde teknik işlere bakan salt tecrübe abidesi. "o iş olmaz" dediği zaman olmazdı. "neden olmaz?" sorusuna mantıklı bir açıklama getirmezdi. olmazlarının veya böyle olurlarının tabanı hep tecrübeydi.
  
  rahmetli olmuş diye duydum. mekanı cennet olsun.
• komşu dükkanlar 300tl’ye kiraya verilirken, kaçak sigara satan kaçakçılara dükkanını 750tlden veren kişilere denir.