meclis hükümeti sistemi ^*

• ilk meclisimiz tarafından da benimsenen ve 1924 anayasası döneminde oldukça başarılı biçimde uygulanan, yasama ve yürütme yetkilerinin yasama meclisinde toplandığı hükümet şekli.
• meclis hükümeti sistemi tipik bir kuvvetler birliği modelidir. bu sistemde yürütme tamamen yasama organının^*iradesine bağımlıdır. yani bu sistemde görünüşteki yürütme organı, aslında yasama organının bir uygulama aracı, bir icra komitesidir. meclis bu komiteye istediği kişileri atayabilir, istediklerini azledebilir, onların aldığı kararları değiştirebilir, yine bu kararları geçersiz kılabilir, burnunu karıştırabilir ve gaz çıkartabilir. belki teknik bir görev olarak yürütmeden söz edilebilirse de bağımsız bir yetki olarak yürütmenin esamesi okunmaz.
• meclis hükümeti sistemi ilk defa fransa'da toplanan "ulusal konvansiyon meclisi" döneminde çok kısa bir süreliğine uygulanmıştır.diğer bir adı olan konvansiyonel rejim de burdan gelmektedir.
• 1.tbmm döneminde uygulalanan rejimdir. olağan üstü dönemlerde başvurulan olağanüstü yönetim şeklillerinden biridir.
• varlığını pek çok kişinin bilmediği, daha çok diktatörlük başlığı altına kaymış sistem.
  
  zira bizde kuvvetler birliği dendiği zaman direkt diktatörlük anlaşılır. diktatörlük, kuvvetlerin yürütme üzerinden birleşmesidir. meclis hükumetinde ise kuvvetler yasama üzerinde birleşir.
  
  demokratik düzen için erklerin ayrılığı şarttır. ancak kıyas yapılacak olursa m.h sistemi diktatörlük sistemine göre daha demokratiktir. bunun sebebi yasamanın yürütmeye göre daha çok kişi tarafından oluşması ve fikir çeşitliliğinin daha çok olmasıdır.
  
  ülkemizde 1961'e kadar uygulanmıştır. özellikle ilk meclis kurucu cumhurbaşkanımız'a karşı çok ciddi bir şekilde muhalefet etmiş ve bu sistemin de sağladığı yetkilerle üstünlük kurmuştur. önder'in de önemli konularda mecliste bizzat konuşma yapması buna kanıttır. o dönemde görülen kendisinin isteyenin karizma, isteyenin korkutuculuk, isteyenin liderlik, isteyenin ikna edicilik olarak sıfatlandırabileceği birtakım özellikleriyle yaptığı konuşmalarla meclisi etkileme çabası, kararları kendisinin almadığının meclise aldırtmak gerektiğinin ve sistemde meclisin üstünlüğünü gösterir.
  
  sistem içerisinde meclisin üstünlüğünü ele geçiren tek hakimdir. gerek tek parti gerek iki partili dönemde partilerin karşısındaki yaptığı baskılar bu sistemin ürünüdür. özellikle de 1961'e kadar anayasa yargısının da olmaması ihlalleri engelleyecek herhangi bir fren mekanizması olmamasına yol açmıştır.
  
  işte öyle bir şeyler, tarafsızca bir şeyler anlatmaya çalıştım leydiz en centılmıns. evet erkler ayrı değildir, evet yine demokratik değildir ancak diktatörlük ile farklıdır.
• (bkz: diktatörlük)
• yasama ve yürütma yetkisinin mecliste toplandığı,meclis başkanının aynı zamanda devlet başkanı sayıldığı,bakanların meclis üyeleri tarafından teker teker seçildiği ve bu bakanların sorumluluklarının kolektif degil bireysel olduğu hükümet sistemi.
• çağdaş,demokratik ve modern olmayan bir sistemdir.
  türkiye cumhuriyeti anayasa tarihinde 1921 anayasası ile uygulanmaya başlamıştır. bu hükümet sisteminin en temel özelliği kuvvetlerin yasamada yani mecliste toplanması söz konusudur.
  özellikleri;
  – meclis üstünlüğü ilkesine dayanır.
  – yasama ve yürütme yetkileri mecliste toplanır.
  – yürütme ayrı bir erk sayılmaz.
  – yürütme üyeleri, meclis tarafından belirlenir. meclisin emirleri doğrultusunda, meclis adına görevlerini yerine getirirler.
  – yürütme, yasamayı dağıtamaz; ancak yasama, yürütmeyi dağıtabilir.
  – her bakan, meclise karşı sadece kendi etkinliklerinden sorumludur. ortak sorumluluk söz konusu değildir.
  – meclisi feshetme yetkisi meclisin kendisine aittir.
  – meclis, yürütme organını denetler.
  – meclisin sürekliliği ilkesi geçerlidir. yani meclis, çalışmalarına ara vermeden devam eder.
• 1792-1795 yılları arasında fransa'da 1920-1923 yılları arasında türkiye'de uygulanmış olan hükümet sistemi.
• ulusal iradenin en yüksek seviyede tecelli edeceği ve tüm kararların ortak akıl ile alınabileceği, en şeffaf, denetime en açık ve türkiye için en uygun yönetim şeklidir.
  
  edit: bu sistem olsaydı, akp gibi %35~45 aralığında oy alan bir parti, meclisin %100'üne karşı sorumlu olacağı için, yürütme erkini hiçbir zaman mevcut ve geçmiş hükumetlerinde olduğu gibi hesapsızca kullanamazdı.