towed array sonar

• tas şeklindeki kısaltması ile de bilinir; ingilizce çekili sonar. geminin yedeğinde çektiği bir şamandıradaki sonar sistemidir. böylelikle gemiden belli bir mesafede çalışan sonar, gemisinin kendi gürültüsünden asgari ölçüde etkilenir. denizaltılara karşı çok etkili bir arama yöntemidir.
• geminin kendi gürültüsünün alı$ paternine olan etkisini azaltmak için geminin/denizaltının kıçına bağlı bir kablo ile bağlı olduğu sonardır, tas. çekili dizin sonarı
  
  aslında 2000 metreye kadar uzayabilen ve hidrofonlara sahip bir kablodur. eşit aralıklarla yerle$tirilen hidrofonlardan geminin pervane kısmına yakın bölgelerinde fazla bulunmaz. zira gürültü nedeniyle verimleri dü$ük olur. kablo uzunluğunu belirleyen önemli faktörler çalı$ma frekansı ve directivity index'tir.
  
  (bkz: flank array sonar)
• klasik sonarlar genellikle geminin pruvasının altında suyun içinde kalan bölümde bulunurlar ve deniz yüzeyine yakın cisimleri kolayca tespit ederler. sonar dalgaları çok derindeki cisimlere yönlendirildiğinde ise suyun soğuk alt tabakalarından yansıyan dalgalar daha zayıf olur ve doğrusallıkları azalır, bu yüzden de çok derindeki cisimleri tespit etmesi zorlaşır. towed array sonar bir kablo ile gemiden sarkıtılan küçük bir şamandıranın içinde termoklin katmanın altına indirilerek çalıştırıldığından dolayı soğuk alt katmandaki dalgaların daha kolay algılanabilmesi mümkün olur. bununla birlikte klasik sonarların yerini alan bir sistem olmaktan ziyade, geleneksel sonar mekanizmasını tamamlar niteliktedir. tsk donanmasında, knox tipi fırkateynlerin kıç tarafında bu sonar sistemlerinden bulunur.