emeğin yeniden üretimi

• hem işçi sınıfı nüfusunun artırılması hem de işçinin ertesi gün yeniden çalışma sürecine hazır olması prosesine marksist terminolojide verilen ad.
  
  işçiye verilen ücret, bu yeniden üretimi yaşanılan ülkenin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel yapısına göre ve işçinin bu prosesi asgari ölçüde tamamlayabilmesini sağlayacak ölçüde verilir. ancak gittikçe bu hak bile emekçilerin elinden alınmaktadır. günlerin yarısından çoğu ev dışında geçen işçi eve geldiğinde yemek yiyip yorgunluktan salak saçma tv programları önünde uyuklayarak gününü geçirir. sonra da erkenden yatağına gider ve yatar. böylece ancak haftasonu güç bulursa eşiyle çiftleşir ve sınıfa yeni mensuplar kazandırmaya uğraşır. gündelik yaşamın acımasız döngüsünde düşünmediği için beyin fonksiyonları zayıflar ve düşünmez. yabancılaşmanın dibine vurur. dünyanın, ülkenin gidişatını ve sınıfi sorunlarını geçelim; kendi kişisel sorunlarına bile bigane kalır.
  
  ayrıca bu emeğin yeniden üretilmesi sürecinden kadınlar başat roldedir. çünkü çalışsalar da çalışmasalarda erkek egemen kültür onları bir de ev işlerini yapmaya zorlar. kadınlar sistem tarafından duble sömürülürler. ya sıfır ya da tek ücretle onları çalıştırır bu sistemin içinde. ayrıca sınıfın nüfusunun devamını da kadınlar doğurarak sağlar. ve işçi nüfusu ne kadar çoksa ücretler o kadar az olacağından (bkz: işsizler ordusu) kadının bir önemli görevi de bu işçi üretme görevi olmaktadır. kadının sömürülmesi kapitalist düzen için elzemdir.
  
  bu emeğin yeniden üretimi sürecinde yemek, içmek, işemek, sıçmak ve yatmak dışında birşey olmamasını ister kapitalistler. (hatta uzak doğuda mesai arasında sıkışıp tuvalete gitmek bile yasaktır.)işçinin kültürel ve düşünsel aktiviteler yürütme imkanını sıfıra indirmek isterler. bu süreçler kapitalistler açısından tehlike arzederler. ayrıca sınıfın yetişmekte olan küçük elamanları kalitesiz bir eğitimle kapitalistin işini görecek kadar bilgiyle donatılırlar* ve bu elemanların yetişmesi içinde işçiye bir ücret verilir. (çocukları okutmak zorunluluğu) ancak işçi çocuğunu okutacak maddi düzeyde olmadığından ya çocuk hiç okuyamaz, ya okulu belli bir seviyede terkeder, ya da okuldan kalan sürelerde üretim süreci içinde para kazanır. ancak kaçak çalışacağından da kapitalist tarafından daha fazla sömürülür. sigorta ve hak edilen ücreti almak bu çocuk için mümkün değildir. yani çocukların sömürülmesi de kapitalizmin getirdiklerindendir. ancak bu eğitim sürecini çekici kılmak için işçi çocuğuna eğitim sisteminin sonunda kısmen sınıf atlama imkanı da verilir. ancak bu hem çok zor hem de belli bir çarkın içine girmedikçe imkansızdır.
  
  işte kapitalizm çelişkilerini burda gösterir. hem az ücret vererek artı-değer sömürüsünü maksimum kılmak isterken hem de işçiyi ertesi gün çalıştırabilmek amacıyla işçinin asgari konforu için gerekli ücreti de işçiye ödemelidir. ayrıca işçinin uyanmasını önlemek için onu eğitimden uzak tutmaya mahkumken onu çalıştırabilmek içinde asgari eğitimi de vermek zorundadır. bu çelişkileri aşmak içinse burjuva demokratik rejimlerden bile kaçmak zorunda olduğunun farkındadır kapitalistler. ancak işçi sınıfı nispi bir güce sahipken sosyal devlet kuramını önermişler ve işçi sınıfını sömürmekten biraz vazgeçerek, biraz da bu işi incelterek yaparak kurtulmuşlardır.
  
  burjuvazinin artık gericileştiğinin resimlerinden biridir aynı zamanda bu emeğin yeniden üretimi süreci. o nedenle de önemlidir.
  
  12 eylül darbesinin ve eğitim sisteminin nedenlerini anlamakta da gereklidir bu sürecin mekanizmasını bilmek. kapitalizmin sıkışmışlığını da görmek için. güzel bir kuramdır.
  
  *sonradan koyulan edit: burda mesleki derslerin kapitalistin bizzathi işine yaramasının dışında okutulan dandik genel kültür dersleriyle (tarih, edebiyat, coğrafya) hakim sınıfı istediği şekilde bilen ve düşünen (aslında düşünmeyen) bir "vatandaş" tipolojisi yaratılır. (ülkemiz genelinde türk-sünni müslüman ve milliyetçi-muhafazakar kısaca tük-islam sentezciliğidir bu. 12 eylül darbesinin ideolojisi olduğu unutulmamalı.) yani eğitim sistemi de bu egemen sınıfa hizmet etmek için örgütlenmiştir.