etniki eterya

• ''1814 yılında odesa'da nikolas skupas, emanuelle ksantos ve anastasyon çakalof isimlerinde ikisi rum, biri bulgar üç tüccar tarafından kuruldu. cemiyetin görünürdeki amacının osmanlı imparatorluğu sınırları içindeki gayri-müslim tebaanın eğitimi olmasına karşın, asıl amaç merkezi istanbul olmak üzere bizans imparatorluğu'nun yeniden oluşturulması idi. bu imparatorluk fener rum patrikhanesi'nin manevi birliği içinde olacaktı. cemiyetin oluşturulması konusunda rus çarının bilgisi olduğu gibi, örgütlenme konusunda da önemli desteği olmuştu. gerçekten etniki eterya'nın yöneticisi çarın yaverlerinden aleksandr ipsilanti idi. fakat görünürdeki başkan daha sonra yunan devlet başkanlığı görevini de bir süre yürütecek olan capo d'istra olmaktaydı. etniki eterya kısa bir süre içinde geniş bir örgütlenme sağladı. eflak beyi kalimaki ile istanbul rum patriği bile cemiyetin üyeleri arasına katılmışlardı. imparatorluğun pek çok bölgesinde cemiyetin şubeleri açılmıştı. bellibaşlı merkezler arasında izmir, misolonki, bükreş, yaş, yanya ve trieste sayılabilir. ayrıca mora'daki yasadışı rum çeteleri de cemiyetin programını benimsemiş ve yoğun bir propagandaya girişmişlerdi. ''
  
  kaynak: siyasal tarih/bilgi üni. yay.