guayaquil

• ekvador'un nüfus bakımından en büyük şehri. tam adı santiago de guayaquil aynı zamanda ekonomik başkent olan şehrin tarihi olarak pek bir önemi yok. yani, ülkenin diğer şehirleri gibi bir tarihi merkez yok şehirde ama yine de tarihte önemli bir gelişmeye ev sahipliği yapmış: güney amerika'nın ispanyol krallığına karşı bağımsızlık mücadeleri esnasında iki büyük özgürleştirici (libertador) jose de san martin ve simon bolivar bu şehirde buluşup saldırmazlık anlaşması ve bir çeşit uyumlu mücadele protokolü imzalamışlar. zaten şehrin yeniden yapılandırılan kordon boyunda (malecon 2000 diye geçiyor) koskocaman bir anıt var. yanlış hatırlamıyorsam söz konusu buluşmanın 200. yıldönümü dolayısıyla dikilmiş.
  
  şehir ismini guaya ve iquil isimli iki efsanevi yerliden alıyor. zaten şehir merkezindeki güzel sanatlar üniversitesine giderseniz bu efsanevi ikilinin bir heykelini görebilirsiniz. ispanyol fatihler kıaya ayak basınca bu tarafları da kontrol altına almışlar tabii. kolonyal şehrin kurucusu meşhur francisco de orellano.
  
  bahsi geçen kordon boyu guayas nehri (daha doğrusu nehirleri, hatta nehir sistemi) boyunca yapılmış ve şehrin en önemli merkezlerinden biri (izmir'in kordon'u gibi düşünülebilir). nehir dediğime bakmayın, kocaman bir su kütlesi. öyle ki ortasında irili ufaklı adalar var ve bazıları özel mülk olsa da diğer bazılarını gezebilirsiniz. yukarıda birkaç kez tehlikeli olduğundan bahsedilmiş. doğrudur, bir zamanlar epey tehlikeli bir yermiş. hatta öyle ki, orta sınıf (burjuva?) las joyas (ispanyolca mücevherler demek) dedikleri güvenlikli sitelerde yaşıyor hala. fakat, yeniden yapılandırma ile birlikte güvenlik konusunda epey aşama kaydetmişler. geceleyin gayet rahatça dolaşabilirsiniz.
  
  başkent quito'nun aksine trafik sorunu pek yok. taxi ruta dedikleri bir dolmuş sistemi var. sistem aynı bizdeki dolmuş mantığı ve hem ucuz hem daha hızlı. 2 dolara istediğiniz yere gidebilirsiniz (ülkede geçerli para birimi amerikan doları). havaalanı ile otobüs terminali yanyana, dolayısıyla şehir merkezinden bu taraflara (ya da tam tersi) dolmuşlar kullanılabilir. zaten ülkenin (özellikle) doğusuna göre dümdüz olan şehirde ulaşım gayet rahat; çabuk adapte olursunuz.
  
  az da olsa bazı tepeler var. özellikle kordon boyundaki santa ana tepesine çıkmanızı ve oradaki kiliseyi ziyaret etmenizi öneririm. şehrin en tarihi yerlerinden birisi bu kilise. zaten kordon boyunun (malecon 2000) bir ucunda yer aldığı için muhakkak uğrarsınız. buradaki tepede eskiden bir gecekondu mahallesi varmış ve o gecekondu mahallesi yenilenerek turizme açılmış. bir nevi soylulaştırma (gentrification) çalışması yapılmış. tepenin arka tarafında bir başka tepe daha var ve oradaki gecekondu mahallesi hala duruyor. gitmenin epey tehlikeli olduğunu söylemişti bana mihmandarım.
  
  bu tepede bir de ufak bir kale var. zamanında bu taraflarda korsan faaliyetleri çok fazla olduğu için savunma amaçlı tahkim edilmiş. bir çeşit açık hava müzesi olarak kullanılıyor şu günlerde. gezmesi bedava. 17, 18 ve 19. yüzyıllardan kalma çeşitli ebat ve çaplarda toplar görebilirsiniz. sadece ispanyol korsanlar değil, fransız, hollandalı ve ingiliz korsanlar da epey faalmiş bu tarafta. o dönem korsanlık ve casusluk içiçe geçtiği için de ayrıca önemli (aslında bu konu epey derin. bizim tarihimizle alakalı olarak emrah safa gürkan'ın sultanın korsanları ve sultanın casusları adlı kitaplarını okuyabilirsiniz).
  
  guayaquil körfezinin ağzına kurulu olmasından ötürü humbolt soğuk su akıntısından etkilenmeyeceğini ve sıcak bir iklime sahip olacağını düşünmüştüm ama yanılmışım. havası nisbeten sıcak olmakla birlikte gayet ılıman. hatta zaman zaman sizi üşütebilen bir rüzgar esebiliyor (humbolt akıntısı, ta şili'den abd'ye kadar büyük okyanus kıyılarını etkiliyor ve bu yüzden buralarda denize girmek biraz meşakkatli bir iş. guayaquil, körfezden dolayı biraz içeride kalıyor ve deniz seviyesinde bir şehir olduğu için tropikal bir sıcak iklim bekleyebilirsiniz ancak öyle değil).
  
  şimdilik bu kadar! gidiniz geziniz efenim. iyi yolculuklar...