eski saray

• zamanında "saray-ı atik" denilen bu yapı fatih sultan mehmed’in konstantiniyye’deki ilk sarayıdır. iç içe iki duvarla çevrili olduğunu matrakçı nasuh’un beyan-ı menazil’de bulunan (iü, t 5964) bir tasvirinden anlıyoruz, yeri bugün istanbul üniversitesi rektörlük binasının bulunduğu bölgedeydi.`
• fatih sultan mehmed in forum taurinir bir kısmı uzerinde, süleymaniye ve beyazıt camii leri arasında, inşa ettirdiği saray.(1454)topkapı sarayı yapıldıktan sonra saray ı atik diye adlandırılmıştır
• fatih'in istanbul'u fethettikten sonra yaptırdığı ilk eserlerden biri. çok büyük bir saray olmayan bu saray çok uzun olmayan bir süre çok fazla olmayan sayıda padişaha hizmet vermiştir. daha sonra topkapı sarayı'nın yapılmasıyla bu saraya "eski saray" anlamına gelen saray-ı atik, topkapı sarayı'na ise "yeni saray" anlamında saray-ı cedid denmiştir.
• saray-ı atîk-i âmire'dir uzun adı.
• 1510 yilinda bir ramazan gecesinde bastan basa tamamen yanan bu saray dogan ihtiyactan 1725 yilinda tekrar yapilmistir.. osmanli kostantiniyeyi feth etmeden evvel, bu sarayda kalirmis tekfurlar.. fatih işte topkapiyi yapinca gozden dusmus.. zaten 60 sene sonra da bakimsizliktan yanmis falan filan..
  
  bu sarayin esas hikayesi haremden sürgün edilen insanlarin ama bir sekilde hayatina kast edilemeyecek insanlarin bu sarayda toplanmisidir.. kaldirim tasi büyüklügünde pirlanta lafi bu saraya gonderilen insanlar icin soylenmistir mesela.. bu sürgün'ün de çeşitli nedenleri vardır.. mesela oğullari veya kocalari tahtan indirilen cariyeler bu saraya sürgün edilir, ve ömürlerinin sonuna kadar gün yüzü görmeden bu sarayda kalirlarmis.. iş bu yüzdendir ki saraya gözyasi sarayi da dendigi olmustur zamaninda..
  
  sarayin en saygin konugu da kösem sultan olmustur.. dördüncü murat gozunu actiginda "bu devlet karilar tarafindan yönetilmeye" dediginde kösem i bir punduna getirip (ki bu punt, bir yeniceri isyaninda, yenicerilerin sarayi basmasi, akabinde murat in halka haber salip "devletlünuza saldiriyorlar" demesi, ve halkin sarayi sarmasi ile, yenicerilerin yenilmesi ve kuran'a el basip itaat yemini etmesi sonrasinda gerceklesir) bu saraya gondermistir.. bu da böyle bir animdir desem 5 kisiyi ürkütürüm..
• bir eski saray da edirne'de vardır. edirne fatihi birinci murad'ın yaptırdığı saray, 19 yy'de askeri okula dönüştürülmüş.
• istanbul'u fetheden fatih sultan mehmet, beyazıt'ta bugünkü üniversite binasının olduğu yere saray-ı atik'i (eski saray) yaptırdı. kanuni döneminde ise eski saray yandı.