kapıkulu süvarileri

• (bkz: kapıkulu askerleri)
• osmanlı devleti'nde kapıkulu ocaklarının atlı askerlerine verilen ad. "altı bölük neferatı" olarak da bilinir. 1650'lerde sayıları köprülü mehmed paşa tarafından 2400'e kadar indirilen süvari ocakları, 1826'da tamamen kaldırıldı.
• tımarlı sipahilerle pek alakası olmayan, osmanlının ordu birimi. bu abilere kapıkulu sipahileri de denilip, sipahi^*, silahtar(osmanlının en cesur adamları buraya seçilirlermiş güya) ve dört tane daha^**** bölükten oluşurmuş ve yeniçeriler gibi padişahın özel ordusu^* sayılıp, düzenli para alırlarmış. yani bildiğin yeniçerinin atlı versiyonuymuş bunlar fakat vikiye göre avrupalı bebelere^* ata binme sanatını öğretmek zor olacağından, tımarlı sipahiler gibi türkler arasından seçilirlermiş. tımarlılarla aralarındaki farklar ise bu abilerin düzenli olması ( yani onlar gibi sadece savaş zamanı çağrılmamaları), tımarlılara göre sayıca az olmaları ve istanbul civarının ahalisi olmalarıymış.
• kapıkulu ocağı’nın süvari kısmını teşkil eden ve altı bölük halkı olarak da anılan sınıftır. kendilerine altı bölük halkı denilmesinin sebebi sipahi, silâhtar, sağ ulûfeciler, sol ulûfeciler, sağ garipler, sol garipler olarak altı kısımdan teşkil etmiş olmalarındandır.
  
  kapıkulu süvarilerinin sipahi bölüğü aynı zamanda ordunun en seçkin sınıfıdır. devlet hizmetinde bulunmuş ileri gelen kimselerin çocuklarından ve saraydan hizmetindeki iç oğlanlardan oluşturulan bu bölük, atları ve gösterişli silahları ile şövalyeleri hatırlatmaktadır. yeniçerilerin aksine evlenmelerine izin verilen, istanbul’a yakın yerlerde ve anadolu ile rumeli’nin çeşitli yerlerinde oturan sipahiler barış zamanlarında cizye tahsilatı ile görevlendirilmiştir. tahsil ettikleri cizyeyi doğrudan hazineye teslim eden ve karşılığında ciddi bir bahşiş almakta olan sipahiler (halil inalcık'ın aktardığına göre 16.yy'da cizye tahsilatı devlet gelirlerinin %13'üne denk gelmektedir), bu imtiyazı kaybetmemek isyana kalkışacak ve örneğin safiye sultan'ın kirası olan yahudi esperanzo malchi'nin ölümüyle sonuçlanan kanlı ayaklanmanın da başrolünü oynayacaklardır.
  
  osmanlılar'da padişahın otoritesini kaybettiği dönemlerde sipahiler yönetimde etkin bir hale gelmiş, devlet gelirlerini toplamada imtiyazlarını genişleterek mukataaların ve vakıfların gelirlerinin toplanması görevini de üstlenmiştir. genç osman ile sultan ibrahim'in katli ve dördüncü mehmed'in tahttan indirilmesi hadiselerine de karışan sipahiler etkinliklerini resmen lağvedildikleri tarihe kadar sürdüreceklerdir.
  
  altı bölük halkını teşkil eden diğer ilginç bir bölük ise garipler yani gureba bölükleridir. yabancı memleketlerden gelerek hizmet duygusuyla sultan'ın emrine giren garipler, osmanlılar'ın kuruluş dönemindeki alpleri ve nökerleri hatırlatmaktadır. aynı sipahiler gibi istanbul'a yakın yerlerde oturmuş ve lağvedikleri tarihe kadar padişahı ve sancak-ı şerif'i korumak görevini ifa etmişlerdir.
  
  erken dönemlerde ordunun en seçkin sınıfını teşkil eden kapıkulu süvarileri, padişaha yakınlıkları, devlet yönetimi içindeki etkinlikleri, vergi toplama konusundaki imtiyazları nedeniyle kapıkulu ocağı'nın diğer kısmını teşkil eden yeniçeriler ile sürekli bir çatışma ve rekabet içinde olmuşlardır.