nikos poulantzas

• marksist devlet kuraminda indirgemeci buldugu "burjuvazinin yurutme organi" kavramsallastirmasini ortaya attigi engels'in goreli bagimsizlik kavramindan devsirilen "goreli ozerklik" kavramiyla asmaya calisir. buna gore kapitalist devlet, burjuvazinin tikel ve kisa vadeli cikarlarindan goreli ozerk olarak tum bir burjuva sinifinin butunsel ve uzun erimli cikarlari dogrultusunda hareket edebilir. bu noktada burjuvazinin kisa vadeli hevesleri ile devletin sogukkanli tercihleri arasinda celiski ve catisma olusabilir. turkce'ye cevrilmis siyasal iktidar ve toplumsal siniflar ve miliband'la tartsimalarinin yer aldigi kapitalist devlet sorunu isimli kitaplari mevcuttur. poluntzas'in cepecevre tartismasi ve elestirisi icin bob jessop okunabilir.
• yunan asıllı bir marksisttir. 1936'da atina'da doğdu. atina ve heidelberg üniversitelerinde
  okudu. fransa'da vincennes üniversitesinde sosyoloji bölümünde ders verdi. başlıca eserleri
  siyasal iktidar ve toplumsal sınıflar, faşizm ve diktatörlük, çağdaş kapitalizm'de sınıflar.
• raşit kaya hocamız kendisinin arkadaşlarıyla evinde otururken çay koymaya gidip kendini balkondan atıp intihar ettiğini anlatmıştı.
• nihayet bir poulantzas reader'ı verso'dan çıktı. les tempes modernes dergisindeki yazılarından çeviriler de var. bilhassa, "preliminaries to the study of hegemony in the state", gerci erken dönem althusserci problematik içinden yazılan bir metin. yazılarının derli toplu el altında olması iyi oldu.
• "poulantzas reader" ile kitapları (political power and social classes; fascism and dictatorship; classes in contemporary capitalism; crisis of the dictatorships; state, power and socialism) dışında yazdığı makaleler de kronolojik olarak sunulmuş durumda. poulantzas'ın devlet kuramının makaleleri üzerinden seyri de en az kitaplarındaki değişim kadar ilgi çekici. nerede hardcore yapısalcı althusserian political power and social classes, nerede foucault'ya laf sokarken bir yandan da çaktırmadan foucaldian temaları da kullanan, yapısalcılığı minimize edilmiş, ilişkiselci state, power and socialism. bu değişim reader bağlamında makaleleri üzerinden de takip edilebilir.
• nicos poulantzas’ın state, power, socialism’i 1979 fransızca baskısından türkçeye turhan ılgaz tarafından çevrilmişti. kitap 2004 yılında devlet, iktidar, sosyalizm ismiyle epos yayınlarından çıkmıştı. epos, temposu, ritmi biraz düşse de güzel işler yapıyor, yapacaktır. olur da poulantzas’ın kitabının ikinci baskısı yapılır diye buraya not düşelim. kitabın çevirisinde gözden kaçan kimi maddi hatalar söz konusu; verso’dan çıkan ingilizce baskısının (2000 baskısı) 24 ve 64 numaralı sayfalarında geçen “social division of labour” (ki poulantzas metinlerinin anahtar kelimelerinden biridir, yer yer enflasyonist biçimde kullanır) ifadesi türkçe çevirinin 27 ve 71 numaralı sayfalarında “toplumsal işbölümü” olarak karşılanması gerekirken “emeğin toplumsal bölünüşü” olarak çevrilmiş. ingilizce baskı 132 numaralı sayfadaki “the state as a relationship” ifadesi türkçe çeviride 147 numaralı sayfada “münasebet veya ilişki olarak devlet” olarak karşılanması gerekirken “münasebet devleti” olarak çevrilmiş. son küçük not, kitapta geçen kimi kelimelerin ingilizceleri şunlardır.
  
  döşem: edifice
  karka: structure, framework
  özünlü: intrinsic
  edimci: agent
  temlik: alienation
• (bkz: faşizm ve diktatörlük)
• nicos poulantzas (1936-1979) marksist siyaset ve toplum bilimci. 21 eylül 1936'da atina'da doğdu. 1953'te atina üniversitesi hukuk fakültesine girdi. üniversitedeyken yunanistan komünist partisi'nin (kke) gençlik kollarında ve yasal bir parti olan birleşik demokratik sol'da (eda) siyasi faaliyetlerde bulundu. 1966'da annie leclerc ile evlendi. 1970'lerde, poulantzas, louis althusser ile beraber ilk önceleri leninist olan, önde gelen bir yapısalcı marksist olarak biliniyordu, sonraları avrupa komünizminin savunucusu oldu. en çok devlet üzerine kuramsal çalışması ile tanınmaktadır. ancak aynı zamanda faşizmin çözümlenmesine, çağdaş dünyada toplumsal sınıflara ve 1970'lerde güney avrupa'da diktatörlüklerin (ör: franco'nun ispanya'sı, salazar'ın portekiz'i ve papadopoulos'un yunanistan'ı) çökmesine marksist katkılar önerdi. 3 ekim 1979'da intihar ederek öldü.
  
  fikirlerinden bazıları için;
  http://politikaakademisi.org/…rksist-bakis-acilari/
  
  http://ydemokrat.blogspot.com.tr/…ni-orta-snfa.html
• ralph milibandin 1969'da yazdigi kapitalist toplumlarda devlet kitabina yazdigi kritik ile literaturde 'poulantzas-miliband debate' olarak bilinen marksist devlet teorisi tartismasini (yeniden) alevlendirmistir. miliband devleti kapitailst sinifin ekonomik cikarlarini koruyan politik bir arac olarak tanimlarken, poulantzas devleti kapitalizmin cikarlarini uzun vadede koruyan dolayisiyla goreli ozerklige sahip bir kurum olarak tanimlar. bir baska deyisle devlet kapitailst sinifin kisa sureli cikarlari ile ortusmese de, ozunde kapitalisttir ve kapitalizmi yeniden uretir. bu nedenle devlet goreli bir ozerlige sahiptir. bu gorus ayni zamanda politikayi ekonomiden bir nebze de olsa ayirir.
  
  (bkz: ralph miliband)
  (bkz: relative autonomy)
  (bkz: marksist devlet kuramı)
• epos yayınevinin türkçe'ye çevireceğim derken donlara sıçıp batırdığı kuramcı. özellikle siyasal iktidar ve toplumsal sınıflar'ın türkçe çevirisi rezildir. sbf'den recep aydın bu mesele üstüne iyi giydirdiydi sbf dergisi'nde.