urban warfare

• şehir savaşı.
• (bkz: gerilla savasi)
• şehir savaşı olarak çevrimi mümkün olan urban warfare şehir ve kasaba gibi yüksek nüfus yoğunluğuna sahip bölgelerde gerçekleştirilen çatışmalara verilen isimdir.
  
  şehir savaşı gerek taktik anlamda gerekse de operasyonel anlamda açık arazide gerçekleştirilen çatışmalardan farklıdır. sivil unsurların varlığı, bina yapılaşması, gizlenme-siper alma-baskın verme olasılıklarının fazlalığı, görüş ve ateş açısının darlığı, yoğun keskin nişancı ve bubi tuzağı kullanımına açık çevre, yeraltı yapılaşması gibi hususlar çatışmanın doğasını bütünüyle değiştirmektedir.
  
  ikinci dünya savaşında olduğu gibi günümüzde de askeri operasyonlar yoğun topçu ateşine ve hava desteğine dayalı yapılandırılmıştır. ikinci dünya savaşında stalingrad, varşova ve berlinde görüldüğü gibi topçu birliklerini ve hava desteğinin sonuçları göz önüne alınmadan şehir savaşında kullanılması, ağır sivil kaybını beraberinde getirmektedir. benzer şekilde israilin filistine operasyonları veya rusyanın grozni saldırıları günümüz şehir çatışmalarına örnek olarak verilebilir.
  
  şehir savaşında savunan tarafın;
  
  - çatışma bölgesi hakkında detaylı bilgi sahibi olma,
  - haritada yer alamayan geçişleri bilme,
  - yer altı tünelleri (kanalizasyon-metro) vasıtasıyla yer değiştirebilme, baskın verme,
  - baskın verilebilecek noktalarda önceden hazırlık yapma ve keskin nişancı yerleştirme
  
  avantajlarına sahiptir.
  
  saldıran tarafın tek avantajı sahip olduğu zırhlı araçlar ile piyadelerine saklanacak hareketli mevziler sağlayabilmesi ve ateş gücü olmakla beraber özellikle zırhlı araçlar şehir savaşında en kolay isabet alan araçlardır. ancak yine de çatışmanın kaderini onlar belirler. şehir savaşında saldıran tarafın zırhlı araçlara sahip olmaması durumunda olacaklara en güzel örneği görsel olarak `black hawk down` filminde görebilirsiniz.
  
  1945 berlin savaşı bilinen en tipik taktik örneklerinin görüldüğü şehir savaşıdır. 1945 berlin savaşı şu gerçekleri ortaya çıkarmıştır:
  
  - tankların dar sokaklarda taretlerini çevirmesi mümkün olmamaktadır.
  - uzak mesafeden tank zırhını delemeyecek silahlarla 15-20 metreden tankları imha etmek mümkündür.
  - belli bir noktayı güvenlik altına alabilmek için normal çatışmalarda gerekli asker sayısının 2 ila 3 kat fazlası gerekldir.
  - 8 kişilik bir mangayı 4 katlı toplam 40 penceresi olan bir binadan topçu ateşi olmadan çıkartmak için 50 ila 70 arası asker gereklidir.
  - 8 kişilik bir manganın 4 katlı bir binadan piyade desteği olmadan sadece tank ve zırhlı araçlarla çıkarılması mümkün değildir.
  - sokaklardan hızla geçmek mümkün değildir, bir sokaktaki her evin tek tek arandıktan sonra geçilmesi gereklidir.
  
  çeçen savaşında 1945'te aldıkları bu dersleri unutan ruslar ağır kayıplar vermişlerdir.
  
  şehir savaşlarında en büyük kayıp sivilerde görülür. ne yazıkki tarihte gerçekleşen şehir çatışmalarının hemen hemen hiç birinde sivillerin şehri terk etme imkanı sağlanmamıştır. özellikle stalingrad ve berlin bunun en acı örnekleridir. sayısal olarak berlin ve stalingrada yanaşması mümkün olmamakla beraber, gazzede 2009da gerçekleşen çatışma buna örnek verilebilir. 1994-1995 birinci çeçen savaşında groznide sivil kayıp çok olmuş bu hataya bir daha düşmek istemeyen rusya 1999 savaşında grozniyi ağır topçu ateşine tutacağını önceden ilan ederek sivil halkın bölgeyi terk etmesini istemiştir.
  
  günümüz israil-filistin çatışmalarında israil ordusu sivil kayipları göz önüne almadan, sivilleri uyarmadan çatışmaktadır. çatışmalarla ilgili detaylar incelendiğinde israil ordusunun filistinlilerin tamamının askeri hedef statüsünde olduğunu kabul ettiği izlenimi edinilebilmektedir. zira benzer biçimde karşıtı olan hamas da tüm israillileri düşman saymakta ve sivil hedeflere saldırmaktadır. kısasa kısas politikasını had safhada, bir devlet politikası olarak benimseyen israil için çok şaşırtıcı olmamakla beraber modern dünya toplumlarını şaşırtmaktadır.
  
  gerek saldıran taraf gerekse de savaşan savaş için en zorlu çatışma ortamı olan şehir savaşı için günümüzde genel kabul görmüş çeşitli taktikler olmakla beraber hangi taktik kullanılırsa kullanılsın kaybedenler hep anneler olacaktır..
• (bkz: stalingrad savaşı)
  (bkz: necef)
  (bkz: nasıriye)
• ingilizce askeri terminolojideki karşılığı mout'tur.
• (bkz: felluce)