agrega

• kırılmış taş, mıcır, çakıl, kum veya benzeri sağlam malzemelerden oluşan ve her tür beton, asfalt ve yolun ciddi bir parçasını oluşturan malzeme. 3/16 inç'lik elekten geçmeyen agregaya "kaba agrega", 3/16 inç'lik elekten geçen agregaya "ince agrega" veya "kum" denilmektedir.
  (bkz: inşaat terimleri)
• hafif dolgu malzemesi (temele filan katılır)
• betona katilan irili ufakli taslarin genel adidir..
• en uzak iki ucu arasında en fazla 32 mm uzaklık bulunmalıdır.
  fakat 99 depreminden sonraki enkazlardan alınan örneklerde 56 mm ye kadar agregaya rastlanmıştır. bu derece önemlidir bunların büyüklükleri...
• beton üretiminde kullanılan kum, çakıl, kırmataş gibi malzemelerin genel adıdır. beton içinde hacimsel olarak %60-75 civarında yer işgal eden agrega önemli bir bileşendir. agregalar tane boyutlarına göre ince (kum, kırma kum) ve kaba (çakıl, kırmataş) agregalar olarak ikiye ayrılır.
  
  agregalarda aranan en önemli özellikler şunlardır:
  • sert, dayanıklı ve boşluksuz olmaları,
  • zayıf taneler içermemeleri (deniz kabuğu, odun, kömür... gibi)
  • basınca ve aşınmaya mukavemetli olmaları,
  • toz, toprak ve betona zarar verebilecek maddeler içermemeleri,
  • yassı ve uzun taneler içermemeleri,
  • çimentoyla zararlı reaksiyona girmemeleridir.
  agreganın kirli (kil, silt, mil, toz,...) olması aderansı olumsuz etkilemekte, ayrıca bu küçük taneler su ihtiyacını da artırmaktadır.
  beton agregalarında elek analizi, yassılık, özgül ağırlık ve su emme gibi deneyler uygun aralıklarla yapılarak kalite sürekliliği takip edilmelidir. betonda kullanılacak agregalar ts 706 en 12620'ye uygun olmalıdır.
• itü inşaat mühendisliği 3. sınıfta okuyan öğrencinin derste "o nedir ya?" diyerek tepki verdiği görülmüştür.
  3. sınıfa gelip agrega'yı bilmeyeni mi dövüceksin, gerçekten ona öğretemeyeni mi?
• harç , beton ya da asfalt gibi malzemelerin ana bölümünü meydana getiren kırmataş , çakıl , kum , cüruf gibi atıl gereçler. kum ve çakıl daha büyük taşların kırılmasıyla da elde edilebilir. uygun nitelik ve karışımda yüksek fırın cürufu süngertaşının ufalanmasından elde edilmiş gereçler de yerine göre agrega olarak kullanılabilir. şist ve şistle karışık parçalanabilir taşlar agrega olarak kullanılmaya elverişli değildir.
• betonda kullanılırken tane boyutu ve miktarı çok önemlidir. sanılanın aksine betonda rastgele değil bütün büyüklük ölçülerinden belirli miktarda alınarak kullanılmalıdır. tehlikeli ellerde birine fırlatmaktan daha ölümcül olabilir.
• latincede "biraraya getirmek" anlamindaki "aggregare" kelimesinden gelmektedir. normalde birbiriyle hic alakasi olmayan seylerin - istesinler istemesinler - biraraya getirilmesiyle olusturulur. hayatta ornegi coktur.
• ab'ye uyum dahilinde yapı malzemeleri yönetmeliği ve özellikle ts 706 en 12620 beton agregaları standardı ile imalatına çeki düzen verilmeye çalışılan yapı malzemesi.
  
  beton agregaları standardında "yapılarda kullanılan taneli malzeme" olarak tanımlanmış olup, eski amerikan standardına göre yapılan sınıflamalar kaldırılmış ve artık milimetre üzerinden sınıflandırılmaktadır.
  
  agregalar tane boyutlarına göre ince agrega, iri agrega, karışık agrega, doğal olarak sınıflandırılmış 0/8 mm'lik agrega, kaynağına göre ise doğal agrega, yapay agrega, geri kazanılmış agrega olarak sınıflandırılır.
  
  1 ocak 2008'den itibaren beton agregaları için yapı malzemeleri yönetmeliği'ne uygun olarak ce işareti taşıma zorunluluğu getirilmiştir.
  
  (bkz: elek analizi)
  (bkz: metilen mavisi)